Yücel'in Tahliyesi Öncesi Türkiye'ye Silah Satışına Onay İddiaları
Cem Dalaman 01 Ocak 1970
BERLİN —
Alman Hükümeti’nin, gazeteci Deniz Yücel’in serbest bırakılmasından önce Türkiye’ye silah satışına ilişkin toplam 31 anlaşmayı onayladığı iddiaları, Alman medyasında Ankara ile Berlin arasında tahliye kararından önce karşılık bazı pazarlıkların yapıldığı şeklinde yorumlandı.
Alman Ticaret ve Enerji Bakanlığı, meclise sunulan bir soru önergesine verdiği cevapta, hükümetin 18 Aralık 2017 ile 24 Ocak 2018 tarihleri arasında Türkiye’ye yönelik silah ihracatına ilişkin 31 anlaşmaya onay verdiğini açıklarken, silahların tür ve modellerine ilişkin ayrıntılı bilgi vermedi.
Söz konusu açıklama dolaylı olarak Dışileri Bakanı Sigmar Gabriel’in bu konudaki sözlerini çelişkili duruma getirdi.
Bir süre önce verdiği bir demeçte, Yücel'in serbest kalması halinde, Türkiye'nin beklediği silah ihracatına yeşil ışık yakılabileceği mesajı veren Gabriel, Ocak ayında, Yücel henüz tutukluyken, "Türkiye ile herhangi bir anlaşma yok" diye konuşmuş, Yücel'in serbest bırakılması sonrasında ise silah satışı konusunda pazarlığın söz konusu olmadığını "Yücel'in serbest bırakılması ile ilgili ortada ne kirli ne de temiz bir anlaşma yok" şeklinde ifade etmişti.
Gabriel’in, Yücel’in hapisten bırakılması konusundaki diplomasi trafiğini bizzat üstlendiği, iki kez gizlice Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la bir araya geldiği ortaya çıkmıştı.
Alman basınında yapılan yorumlarda, Gabriel’in, Yücel’in serbest bırakılmasındaki rolüyle bir kez daha dışişleri bakanlığı koltuğuna oturmayı garanti ettiği şeklinde görüşler dikkat çekti.
Başbakan Angela Merkel de, “Deniz Yücel’le ilgili herhangi bir pazarlık, anlaşma yapılmadı” demişti.
Tutukluluğu Ankara-Berlin ilişkilerinde büyük gerginliğe neden olan Deniz Yücel ise serbest bırakılması konusunda, Gabriel’i atıfta bulunarak, "özgürlüğünün tank ticaretiyle lekelenmesini istemediğini" belirtirken, tahliyesi karşılığında Türkiye'ye silah satılmasına karşı olduğunu açıklamıştı.
Türkiye, 1990lı yıllardan bu yana Almanya'nın savunma sanayi ihracatı yaptığı ülkeler arasında en önemli ülkelerden biri konumunda.
Özellikle hafif silahlarla tank ve savaş gemisi içeren silah ticaretinin boyutu 2016 verilerine göre 84 milyon Euro. Alman hükümeti iki ülke arasında yaşanan gerginlik nedeniyle geçen yıl Türkiye'ye silah ihracat izinlerini asgari seviyeye indirmişti.
Türkiye'nin 20 Ocak'ta başlayan Afrin operasyonunda Alman üretimi Leopard 2 tanklarını kullandığının ortaya çıkması Almanya kamuoyunda Türkiye'ye silah ihracatına ilişkin tartışma başlatmış, ancak Başbakan Binali Yıldırım, geçen hafta Berlin’de Angela Merkel’le görüşmesinin ardından, Almanya’nın Türkiye’de yapılması planlanan ‘Altay’ tanklarının üretimine iştirak etmesini dilediğini belirterek, silah konusundaki işbirliğinin yeni bir ivme kazanacığının işaretini vermişti.