Mustafa Adil Özder
1907 – 11.11.1987 01 Ocak 1970
Artvin'in Yusufeli ilçesine bağlı Demirkent köyünde doğdu. Babası Muallim Mehmet Razi Efendidir. I. Dünya Savaşı muhacirliğinde henüz sekiz yaşında iken (1915) ailesi ile birlikte Çorum’un Sungurlu ilçesine göç ettiler. Babası Mehmet Razi Efendi, çocuklarının eğitimini ihmal etmeyerek, M.Adil Özder’i 1916 yılında Sungurlu’daki Kenz’ül – İrfan Nümune Mektebine gönderdi. 1920 yılına kadar orada öğrenimine devam etti. Burada iken annesi öldü. Artvin’deki durumun düzeldiğine ilişkin alınan haberler üzerine 1920 yılının sonuna doğru babası ve kardeşleri ile birlikte köyleri Demirkent’e geri döndüler. Köylerine döndüklerinde, yarım kalan öğrenimini iki yıl boyunca babasından aldığı derslerle tamamlayarak o zamanlar Ersis’te (Kılıçkaya) bulunan altı yıllık Ersis Merkez Nümune Mektebini 1923 yılı yazında dışarıdan sınavlara girerek bitirdi. Aynı yıl 29 Ekim 1923 tarihinde (Cumhuriyetin ilanında), baba mesleğine olan tutkusu nedeniyle Erzurum Dar’ül Muallimin Mektebine kayıt oldu. İki yıl sonra adı Erkek Muallim Mektebi olarak değiştirilen bu okuldan 1928 yılında mezun oldu. Okulu bitirmesiyle birlikte ilk olarak Çanakkale ili Bayramiç ilçesi Bayramiç Merkez Zaferi Milli Mektebi muallimliğine (öğretmenlik) atandı. 1930’da köylüsü Ali Budak Beyin kızı Kıyafet Hanım ile evlendi. Bu evlilikten Nihal (1931), Turan (1933), Demiray (1936) adlı çocukları oldu.
1930’da Borçka’nın Maçahel bucağı Düzenli köyü, 1931’de Yusufeli’nin Esenyaka köyü ilkokuluna öğretmen ve müdür olarak atandı. Buradan askerliğini yapmak üzere ayrılandı ve Yedek Subay olarak görevini tamamladıktan sonra: 1932-1936 yılları arasında Borçka, 1936-1948 yıllarında da Şavşat ilçesi İlköğretim müdürlüğü ve Merkez İlkokulu Müdürlüğü görevinde bulundu. Buradan 1948 yılında Artvin İl Merkezi Gazi İlkokulu öğretmenliğine atanan Özder, 1965-1967 yıllarında Ankara’nın Altındağ İlçesi Sarayköyü İlkokulu öğretmeni kadrosuyla Altındağ İlköğretim Müdürlüğünde, yine aynı kadro ile Milli Eğitim Bakanlığı Folklor Enstitüsünde uzman olarak çalıştı. 1971’de bu görevde iken kendi isteğiyle emekliye ayrıldı.
Eğitimcilik görevi sırasında sosyal ve kültürel faaliyetlerin de içinde yer aldı. Borçka Çocuk Esirgeme Kurumu yönetiminde bulundu, aynı kurumun Şavşat Şube Başkanlığını, Şavşat Halkevi Başkanlığı, Kızılay Şavşat Şubesi yönetim kurulu üyeliği, Şavşat Güzelleştirme Derneği kuruculuğu ve başkanlığı, Ankara’daki Artvin Turizm ve Tanıtma Derneği kurucu yönetim kurulu üyeliği, Türk Dil Kurumu Üyeliği, Artvin Yüksek Tahsil Talebe Derneği yönetim kurulu üyeliği gibi görevler de üstlendi. Öğretmenlikten emekliye ayrıldıktan sonra Kültür Bakanlığında eski eserler üzerindeki çalışmalara katıldı. Gerek eski yazıyı (Osmanlıca) çok iyi yazıp okuması ve gerekse dile hakimiyeti ile bu alanda da ölümüne kadar devam eden çok verimli hizmetlerde bulundu.
1987’de bu görevde iken rahatsızlanan Özder, 11 Kasım 1987 tarihinde öldü ve Ankara-Cebeci Asrî mezarlığında toprağa verildi.
