Cahit Sıtkı Tarancı
04.10.1910 – 12.10.1956 01 Ocak 1970
4 Ekim 1910 tarihide Diyarbakır'da dünyaya geldi. Eski bakanlardan Feyzi Pirinççioğlu amcasıdır.
Asıl adı Hüseyin Cahit Tarancı'dır. Hikayelerinin bir bölümünde Cevad Sadık ve İrfan Kudret imzalarını da kullandı.
İlköğrenimine Diyarbakır'da Numune-i Terakki-i Hamidi Mekteb-i İptidaisinde (ilkokul) başladı ve Diyarbakır Mekteb-i Sultanisi ilk kısmını bitirdi. Ortaöğrenimini, İstanbul'da Saint-Joseph Lisesi'nde 4 yıl okuduktan sonra sınavla geçtiği Galatasaray Sultanisi'nde tamamladı.
Galatasaray Lisesi'nde, ömrü boyunca yakın dost olacağı şair ve yazar Ziya Osman Saba ile tanıştı. Mülkiye Mektebi (Siyasal Bilgiler Okulu) ve Yüksek Ticaret Okulundaki öğrenimini tamamlamadan bıraktı. Yüksek Ticaret Okulu'nda okurken Sümerbank'ta memur olarak çalışmaya başladı.
Yükseköğrenimini tamamlamak için 1938 yılında Fransa'nın başkenti Paris'e gittiyse de İkinci Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine 1940 yılında Türkiye'ye dönmek zorunda kaldı.
Oktay Rifat ile birlikte Paris Radyosu'nun Türkçe yayınlarında sunuculuk yaptı. Türkiye'ye döndükten sonra bir süre Diyarbakır'da kaldı. 1941-43 yılları arasında Ankara, Balıkesir Burhaniye ve Erzurum Ilıca'da askerliğini yaptı. Bir süre, İstanbul'a taşınmış olan babasının yanında ticaretle meşgul oldu.
Cahit Sıtkı Tarancı, 1944 yılından itibaren Ankara'da Anadolu Ajansı, Toprak Mahsulleri Ofisi, Çalışma Bakanlığı ve MEB Tercüme Bürosu'nda çevirmen olarak çalıştı. 1951'de evlendiği Cavidan Hanım'dan 1954 yılında ayrıldı.
CAHİT SITKI TARANCI'NIN VEFATI
1954 yılında yıl kısmi felç nedeniyle konuşma ve hareket yeteneğini yitirdi. Türkiye'de sonuç vermeyen tedavisini sürdürmek için 6 Eylül 1956 tarihinde götürüldüğü Viyana'da 1 ay kadar yaşayabildi.
Cahit Sıtkı Tarancı 12 Ekim 1956 tarihinde Avusturya'nın Viyana kentinde 46 yaşında hayatını kaybetti. Ölüm nedeni resmi kayıtlara 'zatülcenpten' olarak geçti.
Yurda getirilen cenazesi Ankara'da Cebeci Asri Mezarlığı'nda toprağa verildi.
'Otuz Beş Yaş' şiiri 1946 yılında yazıldı ve aynı Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) kuruluşunun yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen şiir yarışmasında birincilik kazanmasıyla üne kavuştu.
Hece ölçüsünü büyük bir ustalıkla kullandığı ve serbest koşukla yazdığı şiirlerinde kelime oyunlarına gerek görmeden temiz, anlaşılır bir dil, yalın bir anlatıma önem verdi. Konu olarak, ömrün geçiciliği, hayatın güzelliği ve insan sevgisini işledi. Sağlam tekniği ve zarif lirizmiyle çağdaş edebiyatımızın en başarılı şairlerinden biri oldu.
CAHİT SITKI TARANCI'NIN EDEBİ GÖRÜŞÜ
Cahit Sıtkı Tarancı'nın ilk şiirleri, lise öğrencisiyken 'Muhit ve Servetifünun-Uyanış' dergilerinde yayımlandı. İlk yazısı 15 Nisan 1931 tarihli Akademi dergisinde çıktı. Sonraki yıllarda şiir, hikaye ve düzyazıları 'Varlık', 'Yücel', 'İnkılapçı Gençlik', 'İnsan', 'Gündüz', 'Akpınar', 'Kültür Haftası', 'Demet', 'Ülkü', 'Pınar', 'İşte İstanbul', 'Yaratış' ve 'Ankara' dergileri ile 'Cumhuriyet', 'Akşam', 'Vatan', 'Sanat' ve 'Edebiyat' gazetelerinde yer aldı.
Cihad Baban, Cahit Sıtkı Tarancı'yı şu sözlerle değerlendirdi, "Geniş Batı kültürünü Türkçe kalıplara dökerek kendi duyguları ile millileştiren ozandır. O, Fransız düşüncesini taklit etmedi."
Şiirleri dışında şiir çevirileri ve önemli sayıda hikayesi de bulunuyor.
33 şiiri 1972 yılında Necdet Adabağ tarafından İtalyancaya çevrilerek Milano'da yayımlandı. Hikayelerinin çoğu Cumhuriyet gazetesinde çıkmıştı.
Diyarbakır Cami-i Kebir Mahallesi'nde doğduğu ev, 1973 yılında 'Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi' olarak düzenlendi.
2646322-34cb940d48be45f08c599e81a04a117a.jpg
CAHİT SITKI TARANCI'NIN ESERLERİ
ŞİİR
1933 - Ömrümde Sükût
1946 - Otuz Beş Yaş
1952 - Düşten Güzel
1957 - Sonrası
1983 - Bütün Şiirleri
MEKTUP
1957 - Ziya'ya Mektuplar
1989 - Evime ve Nihal'e Mektuplar
HİKAYE
2006 - Gün Eksilmesin Penceremden
BİYOGRAFİ
1940 - Peyami Safa: Hayatı ve Eserleri
