Hükümet vatandaşı fakirleştirdi
Süleyman Yaşar 01 Ocak 1970
Dün büyüme hızı açıklandı. Ve Türkiye ekonomisi 2014 yılının son üç ayında yüzde 2,6 oranında büyüdü. Böylece 2014 yılı büyüme hızı yerli parayla yüzde 2,9 oranında gerçekleşti.
Tabii yerli parayla bu büyüme bize yetmedi. Ve milli gelir Türk parasıyla 1 trilyon 749 milyar 782 milyon lira olurken, dolar olarak 800 milyar 107 milyon dolar oldu. Ve dolar bazında milli gelir bir önceki yıla göre 23 milyar dolar azaldı. Yani 823 milyar 44 milyon dolardan 800 milyar 107 milyon dolara geriledi. Kısaca dolar bazında milli gelir 2013’te yüzde 4,7 oranında büyümüştü ama 2014 yılında yüzde 2,8 oranında geriledi.
KİŞİ BAŞINA GELİR 418 DOLAR AZALDI
Bir de milli gelirin dolar bazında gerilemesiyle kişi başına gelir 10 bin 822 dolardan 10 bin 404 dolara düştü. Bu durumda küresel düzeyde kişi başına gelirimiz azaldı. Oysa 2014’te Türkiye’nin aynı kategoride olduğu yükselen ülkelerin ortalama büyüme hızı yüzde 5,1 düzeyinde gerçekleşti. Ve pek çok yükselen ülke vatandaşı zenginleşti. Hattâ Hindistan 2014’te yüzde 5,4, Pakistan yüzde 4,1 oranında büyüyerek bize göre çok daha iyi performans gösterdiler. Yine Mısır 2014’te yüzde 4,3 oranında büyüdü.
AKP İKTİDARININ TARIM KESİMİYLE SORUNU VAR
Peki, Türkiye niye diğer ülkelerin gerisine düştü?
Düştü, çünkü Türkiye İstatistik Kurumu’nun dün açıkladığı verilere göre; 2014’te sabit fiyatlarla sanayi ve hizmet sektörünün toplam katma değeri sırasıyla yüzde 3,5 ve yüzde 4 oranında çoğalırken tarım sektörü katma değeri sabit fiyatlarla yüzde 1,9 oranında azaldı. Yani tarım sektörü küçüldü. Demek ki sürekli üzerinde durduğumuz GAP ve Konya Ovası Sulama Projelerinin yarım bırakılması Türkiye ekonomisinin büyüme hızını düşürdü.
NEREDEN NEREYE…
Bu arada son üç yıldır Türkiye ekonomisinin büyüyemediğini belirtelim.
Niye böyle bir tespit yapıyoruz?
Çünkü, ekonomi 2012’de yüzde 2,2, 2013’te yüzde 4,2 ve 2014’te 2,9 oranında büyüdü. Ortalama üç yıllık büyüme hızı yüzde 3,1 oranında oldu. Oysa AKP iktidara geldiği ilk üç yılda ekonomi sırasıyla 2003’te yüzde 5,9, 2004’te yüzde 9,9 ve 2005’te yüzde 7,6 oranında büyüdü. Ve böylece AKP iktidarının ilk üç yılında ortalama büyüme hızı yüzde 7,8 olmuştu.
Anlayacağınız nereden nereye… AKP iktidarı ilk üç yılda yüzde 7,8 büyüme hızından son üç yılda yüzde 3,1 büyüme hızına geriledi. Bir de fert başına gelir 2014’te 418 dolar azaldı. Yani fakirleştik.
NİYE FAKİRLEŞTİK?
Gelelim şimdi niye fakirleştiğimize…
Fakirleştik, çünkü büyümeyi engelleyen üç faktör yani tutarsız makro ekonomi yönetimi, içe kapanan ekonomi ve devletin özel sektör üzerindeki baskıcı tavrı devreye girdi ve vatandaşı fakirleşti.
“Peki, niye böyle oldu” sorusu akla gelebilir.
Hemen cevaplayalım: ekonomi yönetimi aşırı genişleyici kararların ardından aşırı daraltıcı kararlar aldı. Bu bir tutarsızlıktı. Yine komşularımızla güya sıfır sorun olacaktı tam aksine hepsiyle sorunlarımız çoğaldı. Dolayısıyla ekonomi içe kapandı. Ve devlet özel sektör üzerinde baskıcı bir tavır aldı. Keyfî vergi denetimi, yoğun polis kontrolü, yargıya güvenin azalması ve öngörülemeyen hukuk sistemi yatırım iklimini bozdu. Ve gayri safi sabit sermaye yatırımları 2014’te bir önceki yıla göre yüzde 1,3 oranında azaldı. Ve devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4,6 oranında arttı. Anlayacağınız yatırım yok ama devlet tüketiyor. İşte büyüyememenin nedeni bu.