İktidar'ın seçim stratejisi
Mümtaz’er Türköne 01 Ocak 1970
Bir siyasî partinin değil, gücü elinde tutan geniş bir iktidar blokunun iktidarda kalma savaşını izliyoruz.
Yüksek bürokrasinin tamamı, inşaat ve ticaret sektöründe devletle iş gören işadamları, finans dünyasının gözde patronları, siyaset esnafı, taşra seçkinleri, devlet rantından pay kapan STK'lar, iktidarla iş gören sendikalar, atama yoluyla geldikleri gölge kamu sektöründe büyük kaynaklara hükmeden memur-işletmeciler, iktidar yanlısı bir düzine gazete ve televizyondan maaş alan medya ordusu muharebenin en ön safında ölüm-kalım mücadelesi veriyor. AK Parti 1 Kasım'da iktidardan düşerse bütün ayrıcalıklarını kaybedecekler, koalisyon ortağı ile paylaşarak iktidarını sürdürebilirse çok ciddi kayıplara uğrayacaklar. Vurgulayalım: CHP, MHP hatta HDP gibi bir siyasî parti değil, Cumhurbaşkanı'ndan valisine, işadamından taşeron işçisine kadar avantajlı pozisyonunu devlete borçlu olan çok geniş kadrolu ve etkili araçlara sahip dev bir iktidar bloku AK Parti'ye tek parçalı bir hükümet kazandırmak için seçime bütün gücü ile asılıyor. Savaş bu kadar geniş bir kadro ile verilince kaçınılmaz olarak ortaya sevk ve idare sorunları çıkıyor.
Nokta Dergisi'nin yayınladığı “günlük”, iktidar blokundaki sevk ve idare sorunlarını özetliyor. Gizlilik kararı tek başına gerçekliğinin delili. “Günlük”, görsel malzeme ile destekli “7 Haziran muhasebesi” toplantısında tutulan notlara benziyor. İsimlerin çoğu tanıdık kişiler, isimlerle sözler birbirine uyuyor; gerçek olmasa bile, bu tür muhasebe toplantılarına uygun üstelik “objektif” ve “insaflı” değerlendirmeler ve hükümler içeriyor. Siyasî partilerde çekirdek kadrolar bu türden beyin fırtınaları ile özeleştiriler yapar, özellikle temel stratejiyi ve taktikleri tartışıp belirler. AK Parti'nin hem profesyonel hem de nitelikli bir beyin takımı var. “Bizim nefret kitlemiz artıyor” tespiti, “iki başlı görüntü tahammül edilecek bir mesele değil” hükmü, “Başbakan az miting yapsın” önerisi bu strateji toplantılarında tam da gerektiği gibi eleştirel bir ufkun egemen olduğunu gösteriyor.
Ufuk ne kadar geniş, tecrübe ve bilgi ne kadar çok olursa olsun önlerinde aşamayacakları bir eşik var: İktidar blokunun kendisi. AK Parti'nin seçim başarısı, yukarıda sıraladığım geniş iktidar blokunun her biri farklı istikametlere doğru hamle eden güçlerinin bileşkesi olarak ortaya çıkacak. Herkes bulunduğu pozisyonu ve elindeki gücü düşman saflara saldırmak ve zarar vermek için sonuna kadar kullanıyor. Sonuç: Güç bu kadar kontrolsüz, adaletsiz ve haksız bir şekilde seferber edilince sahibine her şeyini, bu arada seçimi de kaybettiriyor; çünkü seçim kazandıracak olan muhalefetin kafasına indirdikleri yumruk değil, halkın verdiği hüküm olacak.
AK Parti kurmaylarının mümkün olan en düşük profilde seçim kampanyası yürütme kararı, kendileri açısından en doğru karar. Seçmen uyuşmuş gibi hiç seçim atmosferi solumadan sandığa giderse iktidar nefreti düşük düzeyde kalacak, ortama sirayet etmeyecek. Ama gelin bu stratejiyi, geniş iktidar blokunun gönüllü fedailerine anlatın. İktidarda olmak, gücü hissetmenizi sağlıyor ve o güçle sarhoş olmanıza yol açıyor. Sıkışınca da bu gücü kullanıyorlar. Gazete basma, gazeteci dövme bu sarhoşluk halinin vukuatları. Önünüze geleni “hain” ve “alçak” ilan edince, gücünüz meşkûk hale geliyor.
Basın üzerinde baskı oluşturup susmayanları hapse atarak, televizyon kanallarının devlet gücüyle halka ulaşmasını engelleyerek sadece partinin ne kadar fazla kirlendiğini ve bu kirliliği örtmek için kırmızı görmüş boğa gibi sağa-sola saldırdığını göstermiş oluyorlar. Televizyonları susturarak oy devşirmeyi aklından geçirmek bir kenara bi'lfiil bu şenaati işleyenleri iktidarda tutacak kadar zulme boyun eğmiş bir toplumu nerede bulacaklar?
Bu gözü dönmüş iktidar patronlarının AK Parti'yi sandığa çivilemesine hangi yüksek strateji engel olabilir ki?
