Şu milliyetçi yüzer-gezer oylar
AHMET TURAN ALKAN 01 Ocak 1970
‘Yüzer-gezer milliyetçi oylar’ 2015 ve 16’ya damgasını vurdu. MHP 7 Haziran’la 1 Kasım arasında 2 milyon oy ve 40 vekillik kaybetti. Bu akıl almaz düşüşün sebebi şuydu: 5 ay önce partisini destekleyen 2 milyon MHP’li, PKK terörünün yükselmesinden endişeye kapılıp iktidardaki AKP’ye yöneliverdi.
Karşıdan bakılınca MHP gibi teşkilata sadakati efsaneleşmiş, üç hilâle vurgun ve partili olmayı ‘dâvâ’ ile zihninde birleştirmiş masif bir metânete sahip parti taraftarının aslında hiç de sempati duymadıkları AKP’ye yönelmesi anlaşılır gibi değildi; nitekim bu sürprize en çok AKP’liler şaşırdı.
Niçin böyle oldu? Uzun AKP iktidarı sırasında MHP, seçmenine varoluş gerekçesi olarak sadece ve sadece “AKP’liler çözüm diye memleketi çözüyor ve PKK ile açıktan pazarlık yürütüyorlar. Biz buna müsaade etmeyiz.” fikrini telkin etti ve hiçbir siyasi proje sunmadı. AKP ise gerçekten inkılâpçı bir tutumla terörü, müzakere ile sonlandırmak stratejisini savunurken, “Bunlar satarlar, biz sattırmayız!” propagandasının etkisini fark etti ve dehşete kapıldı. İki seçim arasında terör, âdeta durup dururken yükseltilince ‘milliyetçi yüzer-gezer oylar’ kolayca MHP’den AKP’ye akıverdi. AKP’nin başındaki akıl, milliyetçilik kartını hemen sahipleniverdi. Çözümü inkâr ederek milliyetçi oyların aklını başından aldı ve şimdi tek parti devletine doğru sağlam adımlarla yürüyor.
AK Parti, milliyetçi tezlere karşı serin duruyordu kuruluş yıllarında; AKP ise MHP’yi işsiz bırakan bir popüler milliyetçilik kisvesine kolayca büründü. AKP bakımından bu dramatik bir U dönüşü sayılmaz zira bu partinin artık ideolojik ve fikri bir belkemiği yok; buna mukabil MHP, doktriner duruşu ile gururlanan ve bunu önemseyen bir parti gibi görünürken 7 seçmeninden 2’si 5 ay içinde saf değiştirdi.
Bunlar bildiğiniz şeyler; bilinmesi gereken ise radikal vatanseverliğin, taşıdığı yüksek riskler yüzünden son derece itinalı ve dozunda kullanılması gereken riskli bir ilâç olduğudur. Fransız ihtilâlinde “Vatan tehlikede!” mottosu ile iktidar defalarca el değiştirdi; sonraki yıllarda popülist milliyetçilik, Avrupa’da orta sınıfa bedava dağıtılan en ucuz siyasi meşrûbattı. Varlık endişesine düşürülen, bölünmek ve işgale uğramakla korkutulan ana kitle için popülist milliyetçilik daima işe yarar bir reçetedir. Ulus devlet ideolojisinin uzantısı olarak eğitim hayatına yerleştirilen ‘vatan, bayrak, mukaddesat, birlik, kahramanlık’ gibi kavramların siyasi heyecana dönüştürülmesi, şekil A’da görüldüğü gibi işten bile değil.
O beş ay içinde bunları yaşadık. Bölünme kâbusu uyandırılarak klasik parti aidiyetleri baskı altına alınan kitleler, soğukkanlı emek gerektiren barışa değil, kolay ama kanlı ‘güvenlik’ paranoyasına râm oldular. AKP, onca başarısızlık ve sıkışmışlık ortamı içinde oylarını tam 10 puan artırmayı işte böyle başardı.
Güvenlikçi politikaların Kürt meselesini barışçı bir çözüme ulaştırması imkânsız. AKP’nin amacı da artık şu veya bu tarzda bir çözüme varmak değil; insanları ciddi bir tehlikeyle yüzyüze bulunduğuna inandırarak saflarında tutmak. Taktiğin ilk ayağı başarılı ama çözüm safhasında başarılı olamayacaklar. Bedelini ise her zaman olduğu gibi “Vatan tehlikede!” sinyalini önemsemekten başka vebâli olmayan gariban orta-alt sınıfın evlatları ve aileleri çekecek.
MHP ve AKP’ye göre daha soğukkanlı bir çizgide durması beklenen CHP’nin, birkaç gün içinde milliyetçi popülizmin dümen suyuna düşmesi fecîydi. “Bunu halka anlatamayız.” gerekçesi, bahâne olmaktan çok teslimiyet, daha doğrusu çöküş. CHP’nin Jakoben genetiği, partiyi birkaç ayakoyunu ile AKP’leştiriverdi.
Taş üstünde taş, baş üstüne baş bırakmayarak Kürt meselesinin halledileceğini sanan temiz kalpli kardeşlerim; yine aldatıldınız; bu yolun sonunda sizi kan, gözyaşı ve ızdıraptan başka bekleyen bir şey yok.
Tabii, Türk tipi başkanlığı saymazsak!
