İmam Hamzat ( 1789)
01 Ocak 1970
Gazi Muhammed'in ölümünden sonra onun yerine geçen İmam Hamzat, 1789 yılında Dağıstan'ın Gotsat köyünde doğdu. Annesi, Avar prensi İskender'le evlenmişti.
Gürcüce, Arapça ve Farsçayı öğrendi. Gazi Muhammed'le Şeyh Cemaleddin Kumuki'nin telkinleriyle mürit oldu. Gazi Molla'nın emrinde çalıştı. 1831-1832 yıllarındaki Çar Kalesi savunmasında Ruslara tutsak düştü. Gazi Kumuk Hanı Arslan Han'ın kefaletiyle serbest bırakıldı. Arslan Han'ın telkinleriyle Avar hanlarına düşman kesildi. 1832 yılında Gazi Muhammed'in ölümü üzerine imam seçildi. Dağıstan'ın bu ikinci imamı, tam bir idealist ve son derece sert icraatların sahibiydi.
43 yaşında imam olan Hamzat Beg'in ilk icraatı istiklalin önünde bir çıban başı gibi duran Rus sempatizanı Avar Hanı Bahu Bike'nin saltanatına son vererek, Gazi Muhammed'in ruhunu şadetmek oldu. Avar Hanlığı merkezi Hunzah'ı ele geçiren İmam Hamzat, Bahu Bike'yi, sonradan oğulları Prens Nutsal ve Umma'yı öldürttü. Kardeşleri Prens Bulaç'ı da İmam Şamil öldürtecekti. Bahu Bike, Avar Hanı Umma Han'ın karısıydı ve daha sonra idareyi ele geçirmişti.Gimri'de aldığı yaraları iyileşmiş olan Şamil ise, İmam Hamzat'ın yanıbaşında yeraldı.
Hamzat, isyanın fedaisi ve imamı, Şamil ise bu hürriyet davasının ruhuydu.Hiçbir tedbiri elden bırakmayan Şamil, İmam Hamzat'a Hotzat'ı merkez yapmasını tavsiye etti, fakat bunu kabul ettiremedi.
İmam'a suikast
1835 yılı Eylül'ün 19. Cuma günü İmam'a suikast girişimi haber verilerek, gerekli tedbirler alınması istendi ama, "Ölüm meleği benim canımı almak için yanıma geldiği vakit, onun elini durdurabilir misiniz? Tanrının takdirine karşı durulmaz. Eğer bugün ölmem emir ve takdir olunmuşsa, hiç çaresiz bugün öleceğim" diyerek hiçbir öneriyi kabul etmedi. Fakat ısrarlar karşısında, "Madem ki ısrar ediyorsunuz, o halde emir veriniz, camiye herkes burkasız 'yamçısız' olarak girip namazlarını öyle kılsınlar" dedi.Bu emir hemen halka duyuruldu ve herkes yamçısız Cuma için camiye gelmeye başladı. İmam, naip ve muhafızlardan 10 kişi ile camiye gelmiş, o sırada burkayla gelip camiye bir grup oluşturan İmam, "Camiye burkayla gelinmeyecek dendiği halde neden böyle geldiniz" derken Hacı Murat'ın ağabeyi Osman, tabancasındaki bütün mermileri İmam'ın üzerine boşalttı. Oradaki bir mürit de, Osman'ın başını anında uçurdu. Böylece Hamzat'ın imamlığı iki yıl sürmüş oldu.
Şamil'in intikamı
Bahu Bike'nin çocuklarının süt kardeşi olan Hacı Murad ve Osman'ın tertiplediği bu kanlı suikast hadisesinden çok geçmeden, bu sefer de Rus taraftarı Hunzah halkı ayaklanarak, İmam taraftarlarına karşı büyük bir katliam başlattı. Olaydan haberdar olan Şamil, bütün kuvvetleriyle Hunzah'a yürüyerek, katliama katılanları ağır bir şekilde cezalandırdı ve Hotzat avulundaki imamlık hazinesini kurtardı.Suikast olayında büyük rol oynayan Hacı Murad, Çar generallerinin takdirlerini kazanarak Tiflis'te rütbe, nişan ve bol para ile ödüllendirildi.
