Hürriyet, dilenilir mi?
Emre Kongar 01 Ocak 1970
Mehmet Y. Yılmaz 20.12.2016 Salı günü Hürriyet’teki köşesinde şunları yazdı:
“HÜRRİYET DİLENECEKMİŞİZ
TBMM’deki bütçe görüşmeleri sırasında, CHP’li İzmir Milletvekili Musa Çam, Anayasa değişikliği ile kölelik düzeni getirilmekte olduğu eleştirisini dile getirdi.
AKP’li Konya (Kahramanmaraş. E.K.) Milletvekili İmran Kılıç da bu eleştiriye şu yanıtı verdi:
‘Kapımızda hürriyet dilenin.’
Hızını alamamış olacak ki aynı cümleyi iki kere söyledi.
Yani bu bir dil sürçmesi değil, bir zihniyetin ifadesi.
AKP istediği düzeni getirecek, bizlere de kapılarına gidip ‘Biraz hürriyet’ diye yalvarmak düşecek.
Ve bunu bir milletvekili, Meclis oturumunda hiç çekinmeden söyleyebiliyor.
Türkiye, özgürlükler açısından ciddi bir dar geçide giriyor.”
***
Bu haber bana Naomi Klein’in Şok Doktrini adlı kitabındaki modeli anımsattı:
Bu modeli, Cumhuriyet Pazar Dergi’nin 6 Nisan 2008 tarihli sayısında Zülal Kalkandelen, “Şok ‘Terapiye’ Şok Tepki” başlıklı yazısında Türkiye’ye tanıtmıştı.
Klein’in modeline göre, Cameron adlı bir CIA psikiyatristinin şok tedavisi uygulayarak insanların belleklerini silip yeni bir kişi yaratma deneylerine benzer biçimde, kapitalizm de dünyada, toplumlara uyguladığı şok yöntemiyle yayılıyor:
Önce savaşlar, terör saldırıları, darbeler, ekonomik krizler ve doğal afetler yoluyla toplumlarda şok yaratılıyor, mevcut düzen sarsılıyor.
Sonra da, bu ilk şokun yarattığı korku ve düzensizlik ortamında politikacılar ve şirketler aracılığıyla, ikinci şok gerçekleştiriliyor; felaket kapitalizmi dayatılıyor, yeni bir düzen kuruluyor.
Buna direnenlere de, polis ve hapishane baskılarıyla üçüncü şok uygulanıyor.
Böylece aşağılanarak, olmadık işkencelerle veya doğrudan şok verilerek kişiliği, benliği silinen insan gibi, toplumların da bellekleri, kimlikleri siliniyor ve yepyeni bir köle insan gibi, yepyeni bir köle toplum yaratılıyor.
***
Toplumumuz son 8-10 yıldır sürekli olarak arka arkaya gelen şiddetli şoklarla sarsıldı...
Bu şoklar toplumun temel ahlak yapısını bozdu, değer yargılarını yozlaştırdı ve gerek politikada, gerek iş hayatında, gerekse medyada birçok fırsatçı, tetikçi ve dalkavuk da yarattı...
Ama henüz hepimizin, hakkımız olan hürriyete sahip olmak için birilerinin kapısında dilencilik yapacak seviyeye kadar alçaldığımızı sanmıyorum.
