EVETÇİLERİN ANAYASA TAKTİĞİ
Mehmet Tezkan 01 Ocak 1970
Referandum tarihi belli değil ama tartışma programlarının başat konusu bu..
Öyle de olmak zorunda..
Basit bir anayasa değişikliği değil.. Anayasanın bir iki maddesini değiştirirsin, sakıncaları ortaya çıkar, bir iki yıl sonra üzerinde yeniden oynarsın..
Bu öyle değil..
Resmen rejim değişiyor..
Kapsamlı ve maliyetli değişiklik..
En az 30 yıl kalır..
Bilemedin 20 yıl..
Bu sebeple, maddelerin tek tek ele alınıp televizyonda tartışılması lazım.. Seçmen neye evet diyeceğini neye hayır diyeceğini bilsin..
Ama biz de böyle olmuyor..
***
Tartışmalar bağırış çağırışla geçiyor.. Özünden çıkıyor, ilgisiz alanlara kayıp saplanıp kalıyor..
İzlerken ne alakası var diyorsun!..
Konu nereye gitti diye şaşırıyorsun.. Moderatör ana konuya çekmeye çalışsa bile olmuyor..
Çoğu zaman reklam arası bile kurtarmıyor..
***
Bu durumu, tartışma kültürümüzün zayıf olmasına bağlıyordum.. Evetçilerin anayasanın geneli üzerinde konuşup ayrıntıya girmekten kaçınmasına yoruyordum..
Bu kadar basit değilmiş!..
Evetçilerin taktiğiymiş..
Sözü olmayanların, savunacak kelime bulamayanların sığınağı..
Başarılılar da!..
Güzel kavga çıkartıyorlar.. İyi zaman öldürüyorlar..
***
Mesela, cumhurbaşkanının aynı zamanda bir partinin genel başkanı olmasını savunana rastlamadım..
Bu konu açıldığında hemen İnönü de partiliydi, Atatürk de partiliydi diyorlar..
O zaman parti devleti vardı şimdi de parti devleti düzenine mi geçiyoruz sorusuna yanıt veremedikleri için..
İnönü şöyleydi, İnönü böyleydi deyip konudan uzaklaşıyorlar.. İnönü dönemine saydırıyorlar..
Karşılarında sinirlenen biri de varsa..
Onlar için ballı börek..
***
Bir de sürekli cumhurbaşkanının yargılanması tartışılıyor.. Önemli mesele ama ona gelene kadar!..
Sanki cumhurbaşkanlarını sürekli yargılıyormuşuz gibi..
Celal Bayar dışında kim yargılandı?
O da ihtilal nedeniyle..
Evren demeyin!.
90 yaşına gelmişti!.. Sembolikti...
Suriye Anayasası taslağı bizden ileri mi, geri mi?
Ruslar Suriye için yeni bir anayasa taslağı hazırlamış.. Kabul edilir edilmez o ayrı..
85 madde okudum..
İki meclis düşünmüşler..
Halk Meclisi ve Kurucu Meclis..
Halk Meclisi’ni halk seçiyor, Kurucu Meclis’i kurucu unsurların temsilcileri oluşturuyor..
Yasaları Halk Meclisi yapıyor ama Kurucu Meclis’in onayına gidiyor.. O reddederse bir kez daha görüşülüyor falan..
Güçlü devlet başkanı var, yetkisi çok ama başbakan da var, hükümet de var.. Hükümet en yüksek yürütme organı..
Hükümet, hem devlet başkanına, hem Halk Meclis’ine, hem de Kurucu Meclis’e karşı sorumlu..
***
Yargı bağımsız hale getirilmeye çalışılmış.. Yüksek Anayasa Mahkemesi üyelerini Kurucu Meclis atıyor..
Özeti bu..
***
Hissediyorum, yakında şöyle bir tartışma başlayacak..
Rusya’nın hazırladığı Suriye Anayasası bizden ileri mi geri mi?
Demokrasi terazisinde hangisi ağır çeker..
Bakalım kim ne diyecek?
Kürt kültürel özerk bölgesi
Rusların hazırladığı anayasada Kürt kültürel özerk bölgesinin varlığına yer verilmiş..
Anayasanın 4. maddesinde..
Kürt kültürel otonomisinin yönetim kurumları ile örgütlerinde Arapça ve Kürtçe eşit şekilde kullanılır deniliyor..
***
15. maddenin 4. fıkrasında ise şöyle denmiş..
Kürt kültürel özerkliğinin statüsünü kanun belirler..
***
Bunun anlamı şu.. Kuzey Suriye’de Kürtçenin resmi dil olarak kabul edildiği özerk bir bölge kurulacak..
Şimdilik idari özerklik olmayacak ama hayat normale döndükten sonra olacak!..
