Küçük Hüseyin Efendi (Ankaravi)
01 Ocak 1970
(Ankara, 1828 - İstanbul,1930)
Küçük Hüseyin efendi; Ankara'nın, Arslan Bey Mahallesinde, Gökmenoğullan'ndan, babası Katırcı Ali Abdullah efendi ve anası Havva hanımefendi sulbünden; 22 ramazan 1244 (1828) senesi Cuma günü dünyaya geldi.
12 -13 yasma kadar Ankara'da kaldı.
Sonra, babası angaryaya tutulduğundan valiye şikayet etmiş; bir sonuç alamayınca da, Ankara'yı terkederek Mihalıççık'a gitmek zorunda kalmıştır.
Babasının vefatından sonra Ramazan ayında gelen hocalarla görüşüp İstanbul'a gitmeye karar vermiş. Fakat, İstanbul'a gitmesine .ağabeyi izin vermemiş. Bunun üzerine ağabeyine şöyle demiş:
- Bana izin vermezsen, kendimi Mihalıççık deresine atanm.Ve.. ağabeyinden İstanbul'a gitme iznini almış..
Saraçhane'de, Mevlevi bir ustanın yanında çıraklığa başlamış.Mevlevi usta; okuma -yazma öğrenmesi için. Küçük Hüseyin efendiyi, Bayezid Camii avlusundaki bir tesbihçinin yanına götürmüş.Tesbihçinin yanında iken, sabahları Süleymaniye Camii'ne gider, ders okurmuş.
MÜRŞİDİ HACI FEYZULLAH EFENDİ İLE TANIŞMASI :
Küçük Hüseyin efendinin birara karnı şişmeye başlamış; bu sebeple hastalanmış. Ondaki bu hastalığın, ancak okumakla geçeceğini anlatmışlar; bunun için, Topkapı'da bulunan Hacı Feyzullah efendiye üç gün gidip gelmiş. Her gidişinde de, şu emri almış:
- Bahçede otur bekle..
Küçük Hüseyin efendi, bu gidip gelmeye, beklemeye dayanamamış; Hacı Feyzullah efendiye içinden şöyle demiş:
- Okuyacaksan oku. İçinden geçirdiği bu durumu anlayan Hacı Feyzullah efendi pencereden şöyle seslenmiş:
"---Oğlum, biz üfürükçü takımından değiliz;bize intisab edersen bu karnındaki şiş geçer."
Bunun üzerine Hacı Feyzullah efendiye intisab eder. Bu intisab tarihi, hicri 1275. yıldır.31 yaşındadır.
HACI FEYZULLAH EFENDÎNÎN SÜRGÜN EDİLİŞİ :
Sonradan, her ne hal ise, Hacı Feyzullah efendi Midilli'ye sürgün edilir.Bunun üzerine, Küçük Hüseyin efendi, Çarşamba'da Murad Molla Dergahı'na gider; derse başlar. Molla Camî'ye kadar da okur.Bundan sonra da, şeyhi Hacı Feyzullah efendinin aynlığma dayanamaz; Midilli'ye, onun yanma gider.
Bir süre sonra, şeyhi ile birlikte İstanbul'a dönerler.
KÜÇÜK HÜSEYİN EFENDİNİN DERSLERİ :
Hacı Feyzullah efendinin zamanında Küçük Hüseyin efendinin taasavvufi dersleri 500 zikir imiş.
Küçük Hüseyin efendi, sonra fenafişşeyh makamına çıkmış. Bunun için, Küçük Hüseyin efendi şöyle anlatmış:"- O duruma geldikten sonra, ben de Hacı Feyzullah efendiyi inkar ettim. Bir bakışta o hal benden gitti."Bir süre sonra da mürşidi vefat eder.Hacı Feyzullah efendinin vefat tarihi, hicrî 17 cemaziyelahir 1293 olup günlerden pazar günüdür.
MEHMED NURİ EDÎRNEVÎ'YE İNTİSABI :
Küçük Hüseyin efendi, mana tarafından gelen bir işaretle; Hacı Feyzullah efendinin ileri gelen halifelerinden Edirneli Mehmed Nuri efendiye bağlanmış 8 yıl da bu Zat'ın gözetiminde bulunmuştur.
Küçük Hüseyin efendi, Mehmed Nuri efendi için şöyle demiştir:"- Vücudum toprak olsa dahi, onun yaptığı iyiliğin karşılığım veremem."
Şöyle anlatıldı:Bir gün birlikte bulundukları bir sırada Mehmed Nuri efendinin gözlerinden, şıpır şıpır yaşlar damlar.Küçük Hüseyin efendi bu durumu görünce sorar:
"- Bu şekilde ağlamanıza sebep nedir?. "Şu cevabı alır:"---Küçük Hüseyin , Plevne'ye o kadar teveccüh ediyorum da ; içeride teveccühü kabul edecek bir ihvan yok.. Bu yüzden teveccühler geri geliyor..."
KÜÇÜK HÜSEYİN EFENDİ'NİN HALİFELİĞİ :
Mehmed Nuri Edirnevi'nin vefatından sonra halifelerinden Hasan Visali Efendi, Bursa'dan istanbul'a gelmiş. Fakat, Küçük Hüseyin efendi, her nedense Hasan Visali efendiden kaçarmış.O günlerin birinde, Aksaray civarında, Visali efendiyle karşılaşır.Hasan Visali Efendi O'nu bir berbere götürür sokar, sakalım kestirir. O sıralarda, Küçük Hüseyin efendi uzun sakallı imiş.
Bundan sonra da, Hasan Visali efendi Küçük Hüseyin efendiye şöyle der: "---Bugünden itibaren halifemsin."der ve 4 murakabe verir.Hasan Visali efendi, Küçük Hüseyin efendiye murakabe talim eder. Mehmed Nuri efendi vefat ettiği zaman, Küçük Hüseyin efendinin dersi mürakabeye kadar gelmiş. fakat murakabe talim edilmemiş.
Hasan Visali Efendi'nin 1902 yılında vefatından sonra, ilk zmanlar kimsenin biatını kabul etmek istemeyen Küçük Hüseyin efendi eski ihvandan bazısının ve civarda oturanların kendisine intisabını yavaş yavaş kabul etmeye başlamıştır.Posta oturuş tarihi Teşrin-i sani 1318 - 20 şaban 1320 - (M. 1902) cuma günüdür..76 yaşındadır.
Küçük Hüseyin efendi şöyle demiştir:"- Mehmed Nuri efendi île Visali efendi çiftlerdi; biz onların her ikisine yardımcı olarak geldik."Küçük Hüseyin efendi, bir başka zaman da şöyle demiştir:"Erbaindeydim. Harem-i Şerifin kapışım açarken şu sözle karşılaştım:"- Nöbet senindir; fakat önünde iki kişi var."
Küçük Hüseyin efendi, bir başka zaman da şöyle demiştir:"- Dikkat et, bak; kimin başına toplanıyorlar?."
Küçük Hüseyin efendi; ihvanın, özellikle ihvan arasından Azmî beyin ısrarı üzerine Hicrî 1325 yılında diğer tüm meşguliyetlerini bırakarak tamamen irşad ile meşgul olmağa başlar.81.yaşındadır.İrşad merkezi haaline gelen evi; Kocamustafa Paşa Sancaktar Hayreddin Mahallesi Tekke Sokağı 36 numaradaydı.
Küçük Hüseyin efendi, bir başkasmı kendi yerine bedel olarak hacca gönderdi. Bu sebepten de, hacı sayılır.
KÜÇÜK HÜSEYÎN EFENDİ'NİN ALEM-İ CEMAL'E GÖÇMESİ :
1347 hicri yılı Ramazan ayının ikinci günü, Küçük Hüseyin efendinin vefat ettiği hastalığından yattığının ilk günüdür.
397 gün hasta yattıktan sonra sonsuz aleme göçtü.Sonsuz aleme göçü sırasında, başı kalbine dönük durumdaydı.
Hicrî yıl, 12 şevval'ül-mükerrem 1348 senesi..Rumî yıl, l mart 1346 idi.Miladî yıl, 14 Mart 1930 Cuma gecesi, saat: 00.05 ' te ölmüştür.
Kabri, Eyüp Sultan'da; Karlık tepe (Gümüşsuyu).. diye bilinen yerde ; ikinci şeyhi Mehmed Nuri efendinin mübarek kabri civarındadır.
KÜÇÜK HÜSEYÎN EFENDÎ'NÎN DIŞ GÖRÜNÜŞÜ
Küçük Hüseyin efendi, 120 cm. boyundaydı. Vücudu da boyuna uygundu.
Cüssesi zayıftı.Elleri, ayakları da vücuduna uygundu; yani: ufaktı.
Sol yanağında beni vardı.Sağ gözü ameliyatlıydı.
Sakalı seyrekti; siyah - beyaz karışımıydı.
ERENLER
Bir gün, erenlere ait bir gazel okunuyormuş. Küçük Hüseyin efendi şöyle demiş:
"- Erenler ocağı, bu halkaya dahil olan erenlerden olur.Erenler ne demek?. " Bu sorunun cevabını yine kendisi verdi:"-Hakk'a ermek, yani: Varmak.. " demeğe gelir.
İNTİSAB
Küçük Hüseyin efendi bir başka gün şöyle demiştir:"- Biz, ezel aleminde imam olduk; cemaatle namaz kıldık. Orada bize her kim uyduysa, bu alemde bize intisab edenler onlardır."
KÜÇÜK HÜSEYİN EFENDİ' NİN CEZBE SEBEBİ OLAN GAZEL :
Feyzullah Efendi'nin meclisinda okunduğu vakit. Küçük Hüseyin efendi'de ilahî cezbe zuhuruna sebeb olan gazel şudur:
Özüme sevda bıraktı, canıma efkar-ı aşk;
Bir bakışta ateşe yaktı beni dildar-ı aşk..
Feyz-i İsa, hikmet-i Lokman bana kâr eylemez;
Yed-i kudret tâ ezelden yazdı çün bimar-ı aşk..
Pare pare olmasın, ya neylesin biçare dil;
Her nazarda bin tecelli gösterir didar-ı aşk..
Sığmadı tefsire nokta, ermedi akl-ı cihan;
Mushaf-ı sinemde kaldı çıkmadı esrar-ı aşk.."
Zulmet-i şîrk-i riyadan kurtarır kendini;
Zahidin kalbinde taban olsa ger envar-ı aşk,
Dergeh-i şah-ı velayettir penahım Akif a
Bende-i kerrar-ı aşkım, bendedir kerrar-ı aşk..
********
Küçük Hüseyin efendinin kabri- şerifinde baş taşında şunlar yazılıdır:
HU
Meded Allah
Mazhar-ı Feyz-i Huda
Ankara'lı Şeyh Küçük Hüseyin Hüsnî Efendi Hazretleri
Doğumu: 22 ramazan 1244 cuma günü
-ölümü: 12 şevval 1348
******
Baş taşı yazısını Hattat Hulusi efendi yazmıştır. Kendisine "- Yazınızın altına imzanızı niye yazmadınız?."
diye sorulunca, "- Küçük Hüseyin efendinin baş taşına imzamı atmaya teeddüp ettim." demiştir.
