ABDURRAHMAN ABDİ PAŞA (ö. 1098/1686)
Abdülkadir Özcan 01 Ocak 1970
Osmanlı veziri, Budin eyaletinin son beylerbeyi.
Askeriyeden yetişti. 1668’de yeniçeri ağası oldu. Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın yanında Lehistan ve Girit seferlerine katıldı; özellikle Kandiye’nin fethinde önemli hizmetlerde bulundu. 1674’te Bağdat, iki yıl sonra Mısır, 1681’de de Bosna valisi oldu. Daha sonra sırasıyla Kamaniçe muhafızlığı, Budin valiliği ve Macaristan serdarlığına getirildi. Bir ara Halep valiliği de yapan Abdi Paşa, 1685’te ikinci defa Budin beylerbeyiliğine tayin edildi. Ertesi yıl 90.000 kişilik Haçlı kuvvetlerinin Budin’i kuşatması üzerine, emrindeki 16.000 kadar Türk askeriyle şehri iki buçuk ay savundu. Düşman ordusunun tepeleri tutması yüzünden dışarıdan yeterli yardım alınamadı ve Budin düşman eline geçti. Seksen yaşlarında bulunan Abdi Paşa da bizzat katıldığı bu çarpışmalar sırasında şehid düştü. Onun şehid olduğu yere daha sonra Macarlar tarafından Türkçe ve Macarca bir kitâbe konulmuştur. Bu yenilgiyle, yüz elli yıldan beri Türk şehri olan Budin kesin olarak Osmanlı hâkimiyetinden çıkmış, ardından Macaristan’ın öteki bölgeleri de birer birer kaybedilmiştir.
Bağdat valiliği sırasında Ma‘rûf-i Kerhî’nin türbesini tamir ettiren Abdi Paşa, kaynaklarda cömert, cesur ve rind-meşrep bir kimse olarak vasıflandırılır.
