Almanya-Türkiye ilişkilerinde yeni kriz
Değer Akal 01 Ocak 1970
Alman milletvekillerinin Konya Üssü'nü ziyaret etmesine Ankara izin vermedi. Alman siyasetçiler İncirlik’ten sonra Konya’dan da Alman askerlerinin çekilmesini istiyor. NATO, gerilimin aşılması için devrede.
Alman milletvekillerinin Konya’daki NATO Üssü'nü ziyaret etmesine Türkiye’nin izin vermemesi, Berlin-Ankara hattında yeni bir gerginliğe yol açtı.
Türkiye’nin, Alman milletvekillerinin Pazartesi günü Konya’ya yapmayı planladığı ziyareti, bu ziyaretten yalnızca bir kaç gün önce engellemesi dikkat çekti.
Diplomatik kaynaklar, Alman milletvekillerini Berlin’den Konya’ya taşıyacak uçak için Türkiye’den yazılı nota ile uçuş izni talep edildiğini, Ankara’nın ise ziyaretin uygun görülmediği yanıtını ilettiğini belirttiler.
Muhalefet partileri, Merkel hükümetinden Konya'da görev yapan Alman askerlerinin geri çekilmesini isterken, gerilimin aşılması için NATO yetkililerinin devreye girdiği açıklandı.
"Türkiye ziyaretin ertelenmesini istedi"
Federal Meclis Savunma Komisyonu üyesi Sol Parti milletvekili Alexander Neu, DW Türkçe’nin sorularını yanıtlarken, pazartesi günü Konya’ya yapmayı planladıkları ziyarete Türkiye’nin izin vermemesini eleştirdi.
Türk tarafının kendilerine, ‘İkili ilişkilerimiz o kadar kötü bir noktada ki bu ziyaret daha ileri bir tarihe ertelenmeli’ gerekçesini ilettiğini belirten Neu, “Ancak ‘daha ileri bir tarih” ile ne kastedildiğine açıklık getirilmedi” dedi.
Türkiye, Almanya ile yaşanan siyasi gerginlik nedeniyle geçen ay Alman milletvekillerinin İncirlik üssünde görev yapan Alman birliğini ziyaret etmesine izin vermemiş, bu tavır Federal Alman Hükümeti’nin Alman askerlerini İncirlik’ten çekmesine yol açmıştı.
Alman Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel’in gerilimin aşılması için Ankara’ya gerçekleştirdiği ziyaret sırasında Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İncirlik’e ziyareti uygun bulmadıklarını söylerken, NATO’nun AWACS misyonu çerçevesinde Konya’da görev yapan Alman askerlerinin ziyaret edilmesine yeşil ışık yakmıştı.
Ancak son haftalarda yaşanan yeni gerginliklerin ardından, Türkiye’nin bu ziyarete de karşı çıkması, Alman milletvekillerinin tepkisine yol açtı.
Askerler çekilsin talebi
Muhalefetteki Sol Parti’nin savunma komisyonu üyesi Neu, Türkiye ile Almanya arasında gerilime yol açan sorunların kısa vadede çözümlenebilecek nitelikte olmadığını belirtirken, "Önümüzdeki birkaç ay içerisinde federal milletvekillerinin Türkiye'deki Alman askerlerini ziyaret edebileceğine ihtimal vermiyorum” dedi.
Neu, partisinin son gelişmeler ışığında Türkiye’de görev yapan Alman askerlerinin bütünüyle çekilmesinden yana olduğunu da sözlerine ekledi.
Konya’nın bir NATO üssü olduğuna, ziyaretin engellenmesi ile Türk-Alman geriliminin NATO’ya taşındığıra dikkat çeken Neu, “Gerilimi tırmandırma hamlesi tüm ittifakın etkilenmesine yol açılıyor” dedi.
Türkiye’nin son dönemdeki politikalarıyla “kendini Batı’dan izole ettiği” yorumlarına katıldığını söyleyen Neu, “Uzun vadede bu tavrın Türkiye’ye zarar verip vermediğine Erdoğan yönetimi karar verecektir. Ben Türkiye’nin kendini izole ettiği değerlendirmelerine katılıyorum. Erdoğan bunu yapmakta özgür gayet tabii ki” şeklinde konuştu.
Ankara’nın PKK hassasiyeti
Türk hükümet yetkilileri, daha önce yaptıkları açıklamalarda, İncirlik’te görev yapan Alman askerlerini ziyaret etmek isteyen milletvekilleri arasında, PKK’ya açık destek verenler olduğunu iddia etmiş, bu nedenle ziyarete olumlu bakmadıklarını söylemişti.
Sol Parti milletvekili Neu, kendisine doğrudan bu yönde bir bilgi verilmediğini belirtirken, “Ama PKK’ya yakınlık ya da destek iddialarını reddediyorum. PKK ile irtibatlı olduğumu gösterebilecek, ya da PKK ile irtibatlandırılabileceğim tek bir resim ya da durum söz konusu olamaz” dedi.
SPD baskıyı artırıyor
Son gelişmelerin ardından, Başbakan Merkel’in koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) de tutumunu sertleştirdi.
SPD’nin Federal Meclis Grup Başkanı Thomas Oppermann, Alman milletvekillerinin Konya’daki NATO üssünü ziyaret edebilmelerinin sağlanması gerektiğini söylerken, aksi takdirde Alman askerlerinin Konya’da kalmasının mümkün olamayacağını vurguladı.
Alman ordusunun, parlamentonun denetiminde bir ordu olduğunun altını çizen Oppermann, "Federal Hükümet, ziyaret hakkının uygulanması için hızlıca çözüm bulmak zorunda” ifadelerini kullandı.
NATO çözüm için devrede
NATO’nun IŞİD’le mücadele kapsamında görevlendirdiği ve Konya’da konuşlu bulunan AWACS misyonunda halen 15 kadar Alman asker görev yapıyor.
NATO Sözcüsü, Konya üssünün Türkiye’ye destek verilmesi ve IŞİD’e karşı koalisyonun mücadelesi bakımından büyük önem taşıdığını söylerken NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in gerilimin aşılması için Türk ve Alman yetkililerle görüşmeler yürüttüğünü açıkladı.
Ankara’nın bu kararının, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Almanya ile ilişkiler konusunda geçen hafta yaptığı sert açıklamaların ardından gelmesi dikkat çekti.
Erdoğan, Berlin’deki Başbakanlık binası önünde bir grup tarafından gerçekleştirilen, “Diktatörlüğü öldür” pankartının açıldığı ve kendi resminin de gösterildiği eyleme sert tepki göstermişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hamburg’daki G20 zirvesi için Almanya’ya yaptığı ziyaret sırasında Türk vatandaşlarına hitap etmek istemiş, bu talebin Alman hükümeti tarafından kabul edilmemesini ise sert bir dille eleştirmişti.
© Deutsche Welle Türkçe