Türkiye’de ABD Algısı Giderek Kötüleşiyor
Hilmi Hacaloğlu 01 Ocak 1970
İSTANBUL —
Kadir Has Üniversitesi, “Türk Dış Politikası Kamuoyu Algısı” araştırmasının sonuçlarını yayınladı. Rektör Prof. Dr. Mustafa Aydın başkanlığında, Türkiye’nin nüfus yapısını temsil eden yirmi altı ilde on sekiz yaş üstü 1000 kişi ile yüz yüze görüşülerek yapılan araştırmaya göre, Türkiye’nin dış politikadaki en büyük sorunu olarak terörle mücadele görülüyor.
Araştırmaya katılanların %44,2’si “terörle mücadele”yi en büyük problem olarak nitelerken, onu yüzde 24,6 ile Suriye sorunu ve yüzde 8,3 ile İsrail'le ilişkiler izledi. Uçak krizi sonrası geçen yıl yüzde 11,3’lük oran ile en önemli dördüncü dış politika sorunu olan Rusya ile ilişkiler, bu yıl çok düşük bir oranda olduğundan liste dışı kaldı.
IŞİD’le mücadele %3 ile dış politika sorunlarında son sırada yer alırken Amerika Birleşik Devletleri’yle ilişkiler %6,1 olarak işaretlendi.
Türkiye için en büyük tehdit ABD
Araştırmaya katılanlar, Türkiye için en büyük dış tehdit olarak Amerika'yı gösterdi. Geçtiğimiz araştırma için konuşulan kişilerin %44,1 ABD’yi en büyük tehdit olarak nitelerken bu yıl bu oran %65,5 yükseldi.
ABD’yi, %37,4 ile İsrail ve %24 ile Avrupa Birliği takip etti.
2016’da %34,9 olan Rusya, %18,5’e, %30,4 olan Suriye tehdidi ise %16,7’ye geriledi.
En yakın dost Azerbaycan
“Türkiye’nin en yakın dostu hangi ülkedir?” sorusuna verilen yanıtlarda Azerbaycan açık farkla ilk sırada yer aldı. Araştırmaya katılanların %71,3’ü Azerbaycan’ı en yakın dost olarak tanımlarken, ikinci sırada yer alan ülke olan Pakistan yalnızca ankete katılanların %2,2’si tarafından işaretlendi.
Pakistan’ı %1,9 Katar, %1,8 ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve %0,9 ile Arnavutluk takip etti.
“Türkiye’nin dostu yoktur” diyenlerin oranıysa geçtiğimiz yılın oranı olan yüzde 23,1’den yüzde 17,2’ye geriledi.
Türki Cumhuriyetler ve Müslüman ülkeler partner olarak görülüyor
Ankete katılanların %59’u “Türkiye dış politikasını belirlerken hangi ülke ya da ülkelerle birlikte hareket etmelidir” sorusuna Azerbaycan yanıtı verirken, ikinci sırada %37,4 ile Türki Cumhuriyetler, üçüncü sırada ise %22,4 ile Müslüman ülkeler yer aldı.
1951’den beri NATO üyesi olan Türkiye’de, “NATO ülkeleriyle birlikte hareket edilmeli” diyenler %7,1’de kalırken AB’yi tercih edenler %4,1 ABD’yi yeğleyenlerse %2,5 oldu.
AB’ye destek verenlerin oranı %48,4’e geriledi
Bu arada Avrupa Birliği’ne üyeliği isteyenlerin orandaki düşüş, bir önceki soruya verilen yanıtlarla mukayese edildiğinde sınırlı kalıyor.
2013 yılında araştırmaya katılanların %55,3’ü Avrupa Birliği’ne üyeliğe destek verirken 2017’de bu oranın %48,4’e gerilediği anlaşılıyor. AB’ye hayır diyenler ise %44,7’den %51,6’ya çıkmış görünüyor.
Bu verilere rağmen ‘Türkiye AB’ye hiçbir zaman tam üye olamayacak’ diyenlerin oranı 2015’te 47,6 iken bu yıl yüzde 81,3’e yükseldi. Bu da Türkiye’de AB’ye tam üyelik umutların iyice gerilemiş olduğunu kanıtlıyor.
AB’ye ilk alternatif Rusya
Peki, Türkiye için AB’nin alternatifi ne? Araştırmaya yakından bakıldığında bu konuda belirgin bir alternatif olmadığı anlaşılıyor. Bu soruya “Rusya'yla stratejik işbirliği yapmak” yanıtını verenlerin oranı bir önceki yıl %14,8’den bu yıl %27,6’ya yükselirken, “İslam Konferansı Örgütü’nün rolünü arttırmak” diyenler %17,6, “Şangay İşbirliği Örgütü’ne katılmayı” çözüm olarak görenler ise %13,1.
Araştırmaya göre, “NATO ve ABD işbirliğini geliştirmek diyenler” geçen yıl %19,8 iken bu yıl %7,5’e gerilemiş.
“OHAL, Türkiye'nin imajını olumsuz etkiledi”
Araştırmaya katılanların %38,5’i Türkiye’nin dış politikasını “başarılı” olarak değerlendirirken %51,7’i, 15 Temmuz darbe girişiminin Türk dış politikasını olumsuz etkilediği kanısında.
“Olağanüstü Hal kapsamında alınan önlemler Türkiye’nin imajını nasıl etkiliyor” sorusuna %42,7 “olumsuz”, %28,2 “olumlu”, %22,6 ise “hiçbir etkisi olmadı” yanıtı verdi.
