AHMED REŞİD EFENDİ (1758-1834)
Mehmet İpşirli 01 Ocak 1970
Osmanlı şeyhülislâmı.
7 Ağustos 1758’de doğdu. I. Abdülhamid devri ilmiye ricâlinden Mehmed Sıdkı Efendi’nin oğludur. Tahsili ve hocaları hakkındaki bilgiler yetersizdir. Başlangıçta çeşitli medreselerde müderrislik yaptıktan sonra kadılık mesleğine geçerek İzmir, Mekke ve İstanbul kadılıklarında bulundu. Daha sonra 1816’da Anadolu kazaskeri, 1816 ve 1821’de iki kere Rumeli kazaskeri oldu. 10 Kasım 1822’de Yâsincizâde’nin azli üzerine şeyhülislâmlığa getirildi. Şeyhülislâmlığı döneminde ilmiye sınıfının menfaatlerini koruyan Ahmed Reşid Efendi, kendisinden önceki dönemlerde çeşitli sebeplerle sürgüne gönderilen ulemânın sıkıntılarını gidermeye ve onları memnun etmeye çalıştı. Ancak, gerek yakınlarının nâiblerden rüşvet aldığı yolundaki iddialar, gerekse Kasım 1823’te mülâzımlar arasında yapılan ruûs* imtihanından sonra bazı haksızlıklar yapıldığı tarzındaki şikâyetler üzerine 25 Eylül 1823’te azledildi (Cevdet, XII, 83). Bundan sonraki hayatını Rumelihisarı’ndaki yalısında geçiren Ahmed Reşid Efendi, 20 Ekim 1834’te vefat etti; vasiyeti üzerine Eğrikapı civarındaki Toklu Dede Mezarlığı’na defnedildi.
Derin bir fıkıh bilgisine sahip olan, ancak kaynaklarda herhangi bir eserine rastlanmayan Ahmed Reşid Efendi’nin şeyhülislâmlığı on bir ay kadar sürmüştür.