Meral Akşener'in liderliğinde kurulan İyi Parti hakkında bilinmesi gerekenler
01 Ocak 1970
İyi Parti, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile geçen yıl yollarını ayıran Meral Akşener'in genel başkanlığında 25 Ekim'de Ankara'da kuruldu.
Meral Akşener, önce partinin kuruluşuna dair dilekçeyi İçişleri Bakanlığı'na verdi, daha sonra da Nazım Hikmet Kültür Merkezi'nde düzenlenen etkinlikte bir konuşma yaptı.
Böylece İyi Parti'nin kurucuları, programı, hedefleri ve logosu gibi tüm ayrıntıları da kamuoyu ile paylaşılmış oldu.
Akşener'in oybirliğiyle kurucu genel başkanlığa seçildiği İyi Parti ve liderine dair merak edilenleri derledik.
Meral Akşener kimdir?
61 yaşındaki Akşener, aktif siyasete 1990'lı yıllarda başladı ve bugüne kadar hep sağ partiler içerisinde siyasi faaliyetlerini yürüttü.
1994 yerel seçimlerinde Doğru Yol Partisi'nin (DYP) Kocaeli Büyükşehir Belediye başkanlığına adaylığını koydu ancak kaybetti.
Bir yıl sonra DYP kadın kolları başkanı oldu. Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) ise ilk kez 1995 genel seçimlerinde girdi.
Refah Partisi (RP) ile DYP'nin Necmettin Erbakan'ın başbakanlığında kurduğu koalisyon hükümetinde, 1996 yılında Mehmet Ağar'ın Susurluk kazasının ardından istifa etmesiyle boşalan içişleri bakanlığına atandı.
Akşener, Türkiye'nin ilk ve bugüne kadarki tek kadın içişleri bakanı olma unvanını da elinde bulunduruyor.
28 Şubat döneminde askerin siyasete müdahalesine karşı çıktı ve Genelkurmay'ın düzenlediği "irtica brifinglerine" yapılan davete katılacak olan valileri açığa alacağını söyledi.
Akşener, yıllar sonra bu kararının ardından dönemin üst düzey askerlerinden birinin kendisine "gelirsek, o kadını yağlı kazığa oturturuz" şeklinde bir tehdit mesajı yolladığını açıkladı.
1999 seçimlerinde bir kez daha milletvekili olan Akşener, 2001 yılında DYP'den istifa etti ve Abdullah Gül ile Recep Tayyip Erdoğan liderliğinden Fazilet Partisi'nden (FP) ayrılan "yenilikçi" kanadın gittiği yeni oluşuma katıldı.
Ancak sadece 4 ay sonra bu yeni oluşumun da "Milli Görüş çizgisini sürdürdüğünü ve hayal kırıklığına uğradığını" belirterek MHP'ye geçti. Bu partiden 2004'te İstanbul büyükşehir belediye başkanlığına aday oldu ancak kaybetti ve daha sonra da 2007 ve 2011 yıllarında milletvekili seçildi.
İki dönem TBMM Başkanvekilliği görevini yürüttü. 7 Haziran 2015'te yine MHP'den aday gösterildi ancak 1 Kasım 2015 seçimlerinde liste dışı kaldı.
Kasım seçimlerinde MHP'nin oy oranının düşmesi üzerine kurultay talebinde bulundu. Uzun süren yargı sürecinin ardından mahkeme olağanüstü kurultay için tarih belirledi ancak MHP bu kararı tanımadığını ilan etti.
Eylül 2016'da partiden ihraç edildi, dava açtı ve Aralık 2016'da mahkeme tarafından onanan ihraç kararı kesinleşmiş oldu.
Nisan ayındaki anayasa değişikliği referandumu sırasında 'Hayır' için kampanya yürüttü ve MHP'den ayrılan bazı muhalif isimlerle birlikte yeni bir siyasi parti kuracağını açıkladı.
İyi Parti'nin adı, logosu ve amaçları neler?
Akşener'in önderliğindeki bu yeni siyasi oluşumla ilgili ayrıntılar son dakikaya kadar sır gibi korundu.
Partinin kurucu üyeleri için 24 Ekim Salı akşamı bir yemek verildi. Partinin logosunu da ilk kez bu yemeğe katılan partinin kurucularından emekli SAT komandosu Ali Türkşen, Twitter hesabı üzerinden paylaştı.
Partinin güneş biçimindeki sarı-lacivert logosunda 8 çizgi bulunuyor. Bu çizgilerin yeni partinin tanıtım videolarında kullanılan 8 ilkeyi temsil ettiği belirtiliyor. Bu ilkeler, umut, kararlılık, adalet, gelecek, bilgi, zenginlik, cesaret ve medeniyet olarak sıralanıyor.
Partinin kuruluş sloganı ise "Türkiye İyi Olacak." Parti programında da partinin amaçları şöyle açıklanıyor:
"Gençlerimize iş, kadınlarımıza yaşam hakkı ve eşitlik, yaşlılarımıza huzur, güven ve bakım imkanı, çocuklarımıza neşe, mutluluk ve sağlık, milletimize birlik ve beraberlik getirmek için yola çıkıyoruz. Zor dönemde ve zor şartlarda yola çıktığımızın farkındayız. Milletimize inanıyor ve güveniyoruz. Seksen milyonuz. Büyük bir milletiz. Büyük bir ekonomiyiz. Çalışıyoruz ve üretiyoruz. Paylaşamıyoruz. Hakça paylaşacağız. Birlikte başaracağız. Adil olacağız. Adaleti sağlayacağız.
"Mazlumun, haklının yanında, zalimin karşısında olacağız. Farklılıklarımızı değil, ortak yanlarımızı öne çıkaracağız. Farklılıklarımızı göreceğiz. Aynı türkülerle oynayan, eğlenen, evlenen, aynı acıları paylaşan, aynı ekmeği bölüşen, aynı türkülerle ağlayan biz değil miyiz. İyi bir Türkiye için varız. İyi bir Türkiye için buradayız. İyi bir Türkiye için yanınızdayız. İyi bir Türkiye için yola çıkıyoruz."
Partiye kim, ne tepki verdi?
İyi Parti'ye farklı kesimlerden tepkiler geldi.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Başkan Yardımcısı Öznur Çelik, dün A Haber'de katıldığı programda sorulan bir soru üzerine, İyi Parti'yi 2002'de Demokratik Sol Parti'den (DSP) ayrılan 64 milletvekilinin İsmail Cem önderliğinde kurduğu Yeni Türkiye Partisi'ne benzetti.
Çelik, "Parti, içişlerine vereceğiniz bir dilekçe ile kurabileceğiniz bir siyasi örgüttür. Partinin var olabilmesi için en önemlisi millete sırtınızı dayamanızdır. AK Parti'nin en büyük farkı budur... Kurulan partiler eğer millete sırtını dayarsa var olacaktır, dayamazsa yok olacaktır" dedi.
MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay da geçen ay yaptığı açıklamada, yeni parti çalışmalarında yer alan isimlerin partilerinden istifasının "kendileri için hayırlı" olduğunu söyledi.
Ayrıca Büyük Birlik Partisi (BBP) eski Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu ile aynı kazada yaşamını yitiren gazeteci İsmail Güneş'in eşi Yasemin Güneş, İyi Parti'nin Kurucu Kurulu'nda Ali Lapanta'nın bulunmasına tepki gösterdi.
Güneş, Twitter üzerinden attığı mesajda, Lapanta'nın 8 yıldır kaza ile ilgili soruşturmada şüpheli olarak adının geçtiğini belirtti.
Hükümete yakın bazı basın organları ve kişiler, sosyal medya üzerinden partinin logosunun "çalıntı olabileceğine" yönelik bazı iddialar ortaya attı.
Partinin hedefleri neler?
§ Türkiye'nin dünyanın ilk 10 ekonomisi içine sokmak
§ Milli geliri ilk 5 yıl sonunda 14 bin 500 dolar yapmak
§ Eğitim yaş ortalamasında 11 yıla ulaşmak
§ 40 yaş altında kadınlarda okur yazarlık oranını 5 yıl içinde yüzde 100 yapmak
§ Küresel refah endeksinde ilk 5 yıl sonunda 40 ülke arasında yer almak
§ İlk bir yıl içinde yeni anayasa ile parlamenter sisteme dönmek
§ İlk bir yıl içinde demokratik bir siyasi partiler kanunu yapmak
§ Yılda 150 bin hektar ağaçlandırma ve erozyon kontrolü yapmak
§ PISA sıralamasında ilk 20 ülke arasında yer almak
§ İlk 5 yıl sonunda işsizlik oranını yüzde 8 altına düşürmek
§ Basın özgürlüğünde Avrupa Birliği standartlarını hemen uygulamak
§ Türkiye Cumhuriyeti pasaportunu hak ettiği itibara kavuşturmak
Partinin Kurucular Kurulu'nda kimler yer alıyor?
Partinin Kurucular Kurulu'nda Meral Akşener'in yanı sıra 199 kişi daha yer alıyor. Listede özellikle merkez sağ, milliyetçi ve muhafazakar kanattan isimlerin ağırlık taşıdığı görülüyor.
Kurul'da yer alan bazı isimler şöyle:
Gaziantep Milletvekili Ümit Özdağ: Akşener'le birlikte MHP içinde muhalif hareketi başlatan isimlerden biri. Şubat 2016'da MHP genel başkan yardımcılığı görevini yürütürken kongre yapılmasını talep ederek, bu görevinden istifa etti. Nisan 2016'da genel başkanlığa adaylığını koydu ancak uzun süre yargı süreci sonucunda kongrenin iptal edilmesinin ardından Kasım 2016'da partisinden ihraç edildi.
Isparta Milletvekili Nuri Okutan: Uzun yıllar çeşitli ilçelerde kaymakamlık görevinde bulunduktan sonra Siirt, Sakarya, Trabzon ve Şanlıurfa valiliği yaptı. 2015 Haziran ve Kasım seçimlerinde MHP'den meclise girdi. Daha sonra Akşener'in partisine katılmak üzere MHP'den istifa etti.
Balıkesir Milletvekili İsmail Ok: 2009-2014 yılları arasında Balıkesir Belediye Başkanlığı görevinde bulundu, bir yıl sonra yapılan her iki genel seçimde de MHP'den milletvekili oldu. Daha sonra partisinden istifa ederek, Akşener'in kuracağı partiye katılma kararı aldı.
İzmir Milletvekili Aytun Çıray: CHP'den ayrılarak, Akşener'in partisine katılacağını açıklayan ilk milletvekili. Tıp doktoru ve daha önce uzun yıllar Sağlık Bakanlığı müsteşarlığı yaptı. Ayrıca, farklı şirketlerine yönetiminde yer aldı. Siyasete sağ partilerden başladı. Siyasi çalışmalarını önce DYP, sonra da Anavatan Partisi'nde (ANAP) yürüttü, son olarak 2011 yılında CHP'den milletvekili seçildi.
Kayseri Milletvekili Yusuf Halaçoğlu: 1993-2008 yılları arasında Türk Tarih Kurumu başkanlığını yürüttü. 2007 yılında "Kürtler Türkmen, Alevi Kürtler ise Ermeni dönmesidir" sözleri büyük tartışma yarattı. Siyasete MHP'den girdi ve önce 2011, sonra da 2015 seçimlerinde milletvekili oldu.
Cihan Paçacı: Eski MHP Genel Başkan Yardımcısı. 2011 seçimleri öncesinde özel hayatına ait olduğu öne sürülen bazı görüntülerin yayınlanmasının ardından partisinden istifa etmişti.
Mukadder Başeğmez: Eski milletvekili ve siyasetçi. 2001 yılında Fazilet Partisi'nden istifa etmiş ve daha sonra Gül ile Erdoğan önderliğinde kurulan AKP'ye geçmişti.
Durmuş Yılmaz: 2006 ile 2011 yılları arasında Merkez Bankası başkanlığı görevini yürüttü. Daha sonra cumhurbaşkanlığı döneminde Gül'ün başdanışmanlığını yaptı. Haziran 2015 seçimlerinde MHP'den milletvekilliğine seçildi ancak Kasım'da yenilenen seçimlerde meclis dışında kaldı.
Suat Çağlayan: Tıp doktoru. Bülent Ecevit önderliğindeki DSP siyasete girdi. 1999 seçimlerinde DSP'den milletvekilliğine seçildi ve 2001 yılında DSP-ANAP-MHP hükümetinde Kültür Bakanlığı görevinde bulundu.
Aydın Tümen: 1996 ve 1999 genel seçimlerinde DSP'den Ankara milletvekili oldu. 1999 yılında dördüncü Ecevit hükümetinde devlet bakanlığı görevinde bulundu. Bir dönem DSP genel başkanlığı başdanışmanlığı yaptı.
Emekli SAT Komandosu Ali Türkşen: Emekli deniz kurmay albay. Ocak 1996'da Kardak Adası'na çıkan SAT Timi'nin komutanı olarak tanınıyor. Balyoz Davası'nda yargılandı ve Hasdal Askeri Cezaevi'nde 3,5 yıl hapis yattı. 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından katıldığı tartışma programlarında dikkatleri üzerine çekti. Hapisteyken "Adaletin Şeytan Üçgeni Beşiktaş-Silivri-Hasdal" ve "Kardak'ta Kahraman Hasdal'da Esir" kitaplarını kaleme aldı.
Elif Gökdemir: Kurucular Kurulu'nun en genç üyesi. 1992 doğumlu. Japonya'daki Tokyo Wadesa Üniversitesi ve Finlandiya'daki Helsinki Üniversitesi'nde eğitim aldı. İngilizce ve Japonca Biliyor. Partiye katılma nedenini "Sonunda biri çıkmış aynı şeyleri yaparak, beyhude farklı sonuçlar beklemek yerine bambaşka, yepyeni... bir yol denemeye karar veriyor" sözleriyle açıkladı.
Kurucular Kurulu'nun tam listesi şöyle:
"Abdul Ahat Andican, Abdullah Alagöz, Abdullah Alay, Abdullah İlker Sungur, Abdülkadir Akcan, Abdülkadir Yuvalı, Adil Erkoç, Adnan Şefik Çirkin, Ahmet Azmi Yetim, Ahmet Can Buğday, Ahmet Çelik, Ahmet Ersagun Yücel, Ahmet Kamil Erozan, Ali Sağır, Ali Aydın, Ali Coşkun, Ali Dinçer Çolak, Ali Lapanta, Ali Rıza Ercan, Ali Türkşen, Aydın Adnan Sezgin, Aydın Tümen, Ayfer Yılmaz, Ayhan Bölükbaşı, Ayhan Çevik, Ayhan Erel, Ayşe Melda Topyay, Ayşe Sibel Yanıkömeroğlu, Ayşe Sucu, Ayşegül Doğrucan, Ayşin Altuniç Güven, Aytun Çıray, Baha Cankut Sarıtaş, Banu Aydın, Başak Karataş, Bedri Yaşar, Behiç Çelik, Berat Yılmazel, Beril Gümüş, Berna Biçer, Berna Sukas, Betül Bayraktar Orhan, Bilal Karaca, Binnur Karadağlı, Bircan Akyıldız, Birol Büyüköztürk, Burak Akburak, Burcu Akçaru, Burhan Suat Çağlayan, Celal Dağgez, Celaleddin Aykol, Cevat Saraç, Cezmi Polat, Coşkun Yıldırım, Cumali Durmuş, Çiğdem Özer, Derya Şahin Şener, Durmuş Yılmaz, Dursun Cengiz Atak, Elmas Gırağos, Emine Erdoğan, Emine Küçükali Gurkok, Enes Kaplan, Erdoğan Bozdemir, Erhan Özkan, Ersönmez Yarbay, Ethem Baykal, Faruk Köylüoğlu, Fatih Demirkol, Fatih Eryılmaz, Fatih Mehmet Şeker, Fatma Kamiloğlu, Feridun bahşi, Fuat Yıldırım, Gökhan Beker, Göksel Taşçı, Günay Kodaz, Hakan Gören, Hana Akyüz, Hasan Hüseyin Türkoğlu, Hasan Sincar, Hasan Toktaş, Havva Baş, Hayati Arkaz, Hayrettin Barut, Hayrettin Nuhoğlu, Hayriye Nurcan Yazıcı, Hediye Akdere, Hüseyin Özlük, İbrahim Özyer, İbrahim Cevher Cevheri, İbrahim Halil Oral, İlay Aksoy, İsmail Ethem Tokdemir, İsmail Ok, İsmet Koçak, Kadriye Ünler, Kazım Ataoğlu, Kevser Selda Tandoğan Demirel, Koray Aydın, Lütfü Türkkan, Mahmut Bozkurt, Mahmut Tekin, Mehmet Aslan, Mehmet Arslan, Mehmet Metanet Çulhaoğlu, Mehmet Okan Oğuz, Mehmet Tolga Akalın, Mehmet Ufuk Ülkümen, Meltem Erzen, Meral Akşener, Meral Alemdar, Merrin Hasipoğlu, Merve Hafızoğlu, Mesut Özarslan, Mesut Yılmaz, Metin Taşdemir, Metin Ergun, Mine Baş, Mualla Yücel, Mukadder Başeğmez, Musa Ertugan, Musavvat Dervişoğlu, Mustafa Cihan Paçacı, Mustafa Çakıroğlu, Mustafa Erdem, Mustafa Gül, Mustafa Hakan Ünser, Mustafa Veysel Güldoğan, Naci Cinisli, Nafiz Özgür Rıfaioğlu, Nazif Aktürk, Nazlı Aspay Şener, Nazlı Elif Gökdemir, Nesibe Ruhat Mengi, Neşe Toker, Nevzat Bor, Nihal Ağca, Nihat Kula, Nuri Okutan, Oğuz Sarul, Oğuzhan Türk, Oktay Erkaçan, Oltaç Ünsal, Onur Aydın, Orhan Erzurum, Orhan Şen, Osman Ertürk Özel, Ömer İbrahim Sayın, Ömer Karakaş, Özcan Pehivanoğlu, Özcan Yeniçeri, Ramazan Kılıç, Recai Mercimek, Recep Sanal, Rıdvan Uz, Ruhittin Sönmez, Selda Bostancı, Selim Tankut, Sermin Özensoy, Servet Hali, Sevin Çağlayan, Sevinç Gümüş, Sevinç Nazire Uraz, Seyit Yücel, Sırrı Aksu, Sıtkı Polat, Sinem Uludamar, Sultan Neslihan Seven, Süleyman Nevzat Korkmaz, Süleyman Sarıbaş, Şahin Arslantaş, Şenol Bal, Şeref Tamtürk, Şule Ünlü Doğan, Şükrü Kuleyin, Taha Orhun Ertürkmen, Tamer kayaalp, Tugay Uluçevik, Tuğrul Arık, Uğur Poyraz, Uğur Tarhan, Umut Barış Erdoğan, Umutcan Günerkaya, Ümit Beyaz, Ümit Dikbayır, Ümit Özdağ, Vedat Bayram, Vedat Taylan Yıldız, Vedat Yenerer, Yasin Öztürk, Yaşar Akkuş, Yıldırım Görgen, Yıldırım Ulupınar, Yusuf Halaçoğlu, Yücel Coşkun, Yüksel Yılmaz, Zekai Kaya, Zeki Hakan Sıdalı, Zuhal Çiftkaya."