Prof. Dr. Ayşe Afet İnan (Uzmay)[1] (1908, Selanik - 8 Haziran 1985), Türk tarihçi ve sosyoloji profesörüdür. Atatürk'ün manevi kızıdır.
Selanik'in Doyran kasabasında doğdu. Ailesi Balkan Savaşları'ndan sonra Anadolu'ya geçti. Afet İnan, ilköğrenimini Eskişehir'in Mihalıççık ilçesinde, Ankara ve Biga'da tamamladıktan sonra, Bursa Kız Öğretmen Okulu'nu 1925 yılında bitirdi. İlk görevine 17 yaşındayken, babasının görevi gereği bulundukları İzmir'de Reddi İlhak İlkokulu'nda başladı. Atatürk, Ekim 1925'te İzmir'e geldiği günlerde İzmir ilkokullarından birindeki bir toplantıda Afet Hanım ile karşılaşmış , kendisinin meslek ve durumu ile ilgilenmişti. Afet İnan'ın isteği, öğrenimini sürdürmek ve yabancı dil öğrenmekti. Bunun yerine getirilmesi için Atatürk, Afet İnan'ın babası ve annesi ile görüşerek, kendisini o yıl İsviçre'nin Lozan şehrine Fransızca öğrenmeye gönderdi (1925 - 1927). Afet İnan, öğrenimini İstanbul'da Fransız Kız Lisesi'nde (Notre Dame de Sion) sürdürdü (1928-1929). Ortaöğrenim tarih öğretmenliği sınavına girerek öğretmenlik belgesini aldı ve Ankara Musiki Öğretmen Okulu'na, Tarih ve Yurt Bilgisi öğretmeni olarak atandı (1929-1930). 1930'da bu görevdeyken Türk Tarih Kurumu'nun kuruluş çalışmalarına katıldı.
1935'de kendisine Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde öğretim üyeliği önerildiyse de, doktora yapmadığı için bu öneriyi geri çevirerek gittiği Cenevre Üniversitesi'nde İktisadi Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü'nü bitirdi ve sosyoloji doktorası verdi. 1939'da Türkiye'ye dönerek değişik üniversitelerde görev aldı. 1942'de doçent, 1950'de profesör oldu
Türk Tarihinin Anahatları (1930), Türkiye Halkının Antropolojik Karakterleri ve Türkiye Tarihi (1947) gibi tarih ve sosyoloji çalışmaları yanında Atatürk'e ilişkin araştırmalar da yapan İnan, bunları Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler (1950) gibi yapıtlarıda yayınladı.
Afet İnan, 1955-1979 arasında UNESCO Türkiye Milli Komisyonu'nda Türk Tarih Kurumu'nu temsil etmişti. Afet İnan, Türk Tarih Kurumu'nda uzun yıllar asbaşkanlık yapmıştır. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü'nün de müdürlüğünü yapmıştır.
Doktor Rıfat Bey'le evlenen Afet Hanım'ın Arı İnan ve Demir İnan adlı iki çocuğu vardır.
Tarih Vakfı ile İnan ailesinin ortak girişimiyle iki yılda bir Afet İnan Tarih Araştırmaları Ödülü verilmektedir.
Kendisi, Mimar Sinan'ın kafatasının mezarından çıkarılması, ölçümlenmesi ve sonrasında geri gömülmeyerek kaybedilmesinde üzücü bir rolün de sahibidir. 1935 yılında açılan mezardan çıkarılan büyük ustanın kafatası halen kayıptır.[1]
Kaynakça
Cemal Kutay Kitapları/Tarih Dizisi, Atatürk Bugün Olsaydı, Aksoy Yayıncılık, ISBN: 975-312-125-3, Kasım 1999, (Cildin arka kapağı)
