BM: Çin'in bir milyon Uygur Türkünü toplama kamplarına gönderdiği haberleri son derece endişelendirici
01 Ocak 1970
Birleşmiş Milletler, bir milyona yakın Uygur Türkünün 'terörizmle mücadele' gerekçesiyle zorla kamplarda tutulduğu yönündeki haberlerin 'son derece endişe verici' olduğunu belirterek bu kişilerin serbest bırakılmasını istedi.
Çin ise Uygur Türklerinin 'yeniden eğitim' için Batı Şincan bölgesindeki kamplara gönderildiği iddiasını reddetti. Pekin, kamplarda sadece 'radikal İslamcıların olduğunu' öne sürdü.
Birleşmiş Milletler Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Komisyonu'nun raporuna göre güvenilir kuruluşlar, özerk Uygur bölgesinin dev bir gözetim kampına dönüştürüldüğünü söylüyor.
Raporda, Çin yasalarındaki terör ve ayrımcılıkla ilgili düzenlemelerin yoruma açık olduğu belirtilerek Pekin'in bu kişileri, bir suçlama yöneltmeden ve yargılamadan kamplarda tutmaya son vermesi çağrısı yapılıyor.
Komisyon, bu şekilde gözaltına alınan kişilerin derhal serbest bırakılmasını, tutsakların sayısı ve gözaltına alınma gerekçelerin açıklanmasını talep etti. BM, belirli ırk ve din mensuplarının hedef alındığı iddialarıyla ilgili olarak bağımsız soruşturma başlatılması çağrısında bulundu.
'Tutsaklara Çin Cumhurbaşkanı'na bağlılık yemini ettiriliyor'
Aralarında Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün de bulunduğu kuruluşlar, BM'ye, topluca gözaltına alınan bu kişilere kamplarda Çin Cumhurbaşkanı Şi Jinping'e bağlılık yemini ettirildiğini bildirdi.
Dünya Uygur Kongresi de haklarında hiçbir suçlama olmaksızın süresiz olarak kamplarda tutulan Uygurların Komünist Parti sloganları atmaya zorlandığını duyurdu.
Kongre, bu kişilere yeterince yemek verilmediği ve Uyguların kamplarda işkence gördüğüne dair haberlerin bulunduğunu aktardı.
Neyle suçlandıklarını bilmeyen tutsakların avukat tutma haklarının olmadığı belirtiliyor.
BM'nin raporu, Çin'in başka bölgelerinde de dinsel gerilimin tırmanmaya başladığı bir dönemde yayımlandı.
Kuzey Batı'daki Ningşia bölgesinde, yüzlerce Müslüman, camilerinin yıkılmasını engellemeye çalışıyor.
Çin'de 23 milyon Müslüman yaşıyor. Güneydeki Tibet gibi özerk bölge statüsünde olan Şincan'da nüfusun yüzde 45'ini Müslüman Uygurlar oluşturuyor.
Son birkaç ayda, giderek daha fazla sayıda Uygur'un 'dini aşırılıkla' mücadele kapsamında gözaltına alınmaya başlandığına dair iddialar artmıştı.
