ABD’nin insan hakları raporu
Emre Kongar 01 Ocak 1970
ABD’nin 2018 İnsan Hakları Raporu’nun Türkiye bölümüne ilişkin metin Havuz Medyası’nda yayınlanmadı; böyle bir raporun varlığı sadece “DışişleriBakanlığı’nın sert tepkisi” başlıklı haberlerle duyuruldu.
Bu raporun “Amerika’nın Sesi Radyosu İnternet Sitesi”ndeki metnindenyaptığım özet aşağıda.
***
1) 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen olağanüstü halin 2 yıl sürdüğü, 19 Temmuz’da sona erdiği ancak OHAL’in Türkiye toplumu ve kurumları üzerinde geniş kapsamlı etkileri olduğu, pek çok temel özgürlüklerin kullanılmasını sınırladığı vurgulandı.
2) Raporda “130 binden fazla memurun görevden alındığı, tutuklandığı ya da cezaevine konulduğu, darbe girişiminden bu yana 1500’den fazla sivil toplum kuruluşunun terör bağlantılı gerekçelerle, özellikle hükümet tarafından darbe girişimini planlamakla suçlanan ve Türk hükümetinin (FETÖ) Fethullahçi Terör Örgütü olarak nitelediği din adamı Fethullah Gülen ve hareketiyle bağlantılıoldukları gerekçesiyle kapatıldığı” belirtildi.
3) Türkiye’deki insan hakları sorunları arasında “keyfi infaz, gözaltında şüpheli ölümler, işkence, muhalefetteki milletvekilleri, avukatlar, gazeteciler, yabancı ülke vatandaşları, ABD’nin Türkiye misyonunda görevli 3 Türk çalışan dahil on binlerce kişinin terör gruplarıyla bağlantılı oldukları gerekçesiyle keyfi şekilde gözaltına alınması, seçimle göreve gelen yetkililerle akademisyenleringözaltına alınması, bazı medya kuruluşlarının kapatılması, hükümetinpolitikalarını ya da yetkilileri eleştiren kişilerin yargılanması, internet sitelerinin ve bazı içeriklerin engellenmesi, toplanma özgürlüğüne ciddi sınırlamagetirilmesi, kadınlara ve LGBTI bireylerine ve diğer azınlık gruplarına yönelikşiddet” sayıldı.
4) Güvenlik güçleri ve terör örgütü PKK ve bağlantılı gruplar arasında çatışmaların ve ölümlerin yıl boyunca devam ettiği, ancak çatışma düzeyinin önceki yıllara kıyasla daha düşük seyrettiği belirtildi.
5) Ocak ayında TSK’nın Afrin’de başlattığı Zeytin Dalı Operasyonu sırasında bazı sorunların yaşandığı da raporda yer aldı. Hükümetin Afrin operasyonunun uluslararası hukuka uygun şekilde yürütüldüğünü ve ordunun operasyon boyunca sivil can kaybından kaçınmaya özen gösterdiğini söylediği belirtildi.
6) Yurtdışındaki Fethullah Gülen bağlantılı kişilerin yakalanıp Türkiye’ye getirildiği operasyonlar da yer aldı.
7) Anayasa uyarınca işkencenin ya da kötü muamelenin yasak olduğu ancak buna rağmen bazı hükümet güçlerinin bu taktikleri uyguladığına ilişkin haberlerin bulunduğu belirtildi.
8) Rahip Brunson ve NASA çalışanı Serkan Gölge sorunlarına da değinilen raporda, savcıların terör ve ulusal güvenliğe yönelik tehditler konusunda geniş bir tanım kullandığı belirtildi. Yıl sonunda 10 HDP milletvekilinin ve 46 HDP’li belediye başkanının cezaevine konulduğu ifade edildi. Eski HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’ın da 2016 yılından bu yana cezaevinde olduğu ifade edildi.
9) Aralık ayı itibariyle 73 gazetecinin cezaevinde olduğu, bilinmeyen sayıda gazetecinin de Türkiye dışında olduğu ve tutuklanma korkusuyla bu gazetecilerin ülkelerine dönmediği belirtildi.
Türkiye’de bireylerin, dava ya da soruşturma açılması riski olmadan, devleti ya da hükümeti kamuoyu önünde eleştiremediği vurgulandı.
10) Türkiye’de cumhurbaşkanlığı seçiminin hükümete temel hakların ve özgürlüklerin sınırlanması konusunda geniş yetkiler veren olağanüstü hal koşullarında yapıldığı vurgulandı.
“Çoğu aday genel olarak 24 Haziran seçimleri öncesinde seçim kampanyalarını yapabildi. Ancak HDP’nin adayı seçim kampanyası sırasında cezaevindeydi. İYİ Parti lideri de fiili bir medya ambargosuyla karşı karşıyaydı. AGİT, seçimlerin Cumhurbaşkanı ve iktidardaki parti lehine olan bir ortamda yapıldığını belirtti” değerlendirmesine yer verildi.
“Adaylara yönelik medya yayınları Cumhurbaşkanı ve iktidardaki partidenyanaydı. Örneğin bir RTÜK üyesine göre 14-30 Mayıs tarihleri arasında TRT,Cumhurbaşkanı Erdoğan’la ilgili 67 saat, CHP adayı Muharrem İnce ile ilgili 7 saat, İYİ Parti lideri Meral Akşener ile ilgili 12 dakika, Saadet Partisi lideri Temel Karamollaoğlu ile ilgili 8 dakika, HDP adayı Selahattin Demirtaş ile ilgili sıfır dakika yayın yaptı” ifadeleri kullanıldı.
11) Raporda yeni havaalanı inşaatında çalışan işçilerin sorunlarına da değinildi ve “DİSK’e göre OHAL’de hükümet ulusal güvenliğe risk oluşturduğu gerekçesiyle 7 grevi yasakladı, 15 grevi de askıya aldı”
***
AKP’nin ABD ve AB desteğiyle iktidara geldiği biliniyor:
Eserleriyle övünebilirler!
