Müfide Ferit Tek 1892 – 24.03.1971
01 Ocak 1970
Roman yazarı (D. 1892, Kastamonu - Ö. 24 Mart 1971, İstanbul). Sevim Bike adını da kullandı. Emekli büyükelçi ve Türkiye’nin ilk İçişleri Bakanı Ferit Tek’in eşi, sanat tarihçisi Emel Esin’in annesidir. İlköğrenimine babasının görevi dolayısıyla bulunduğu Trablusgarp’ta başladı. Henüz bir Türk okulu olmadığı için İtalyanların yönetimindeki St. Joseph Rahibe Okulu'nda okudu. Paris’te Siyasal Bilimler Okulunu bitirdi (1928). Türkçülük akımının roman türündeki ilk temsilcilerindendir. Yazılarında Halide Edip Adıvar’ı örnek aldı. Mütareke ve Millî Mücadele yıllarında İrfan, Hâkimiyet-i Milliye, İrade-i Milliye gazetelerinde; Türk Yurdu ve Şehbal dergilerinde Milli Mücadele'yi destekleyen yazılar yazdı. “Tezli roman” niteliğinde olan eserleri çeşitli gazetelerde tefrika edildi ve büyük ilgi gördü.
Eşinin görevi dolayısıyla uzun yıllar yurt dışında bulundu. Bu dönemde yazdığı Affolunmayan Günah romanı Almanca olarak basıldı. 1948 yılında Türkiye’deki ilk Soroptomist Kulübü kurdu.
“Halide Hanım ile Müfide Hanım (..) Sanat sahasında birisi Türklük mefkûresinin hakikatine bir hudut, bir program çizdi; diğeri bu mefkûrenin hayalî genişliklerini, romantik kısımlarını tasvir etti. Fakat biz, birçok münevver erkek ne yaptık? Hiç… (…) Büyük Turan mefkûresinin de imanlı bir kahramanı yine bir kadın oluyor: Müfide Hanım! Onda erkeklerin pek güç anlayabilecekleri yahut anlayamayacakları romantik bir ruh var. O da mefkûresini Aydemir romanında terennüm ediyor. (Ömer Seyfettin)
“Bu kitabı (Aydemir) okurken bazen gözlerimi kapardım. Kendimi Turan’ın çöllerinde, yollarında, kasabalarında, etrafıma koşan insanlara ümit ve teselli dağıtırken görürdüm…(…) Bu roman bir fanteziydi. Genç bir kadın muhayyilesinin hiçbir realite ile ilgisi olmayan mahsulü… (…) Onu cephede elimden bırakamıyordum.” (Şevket Süreyya Aydemir)
“Müfide Hanımın 22-23 yaşlarında yazdığı Aydemir, Türk dünyasında akisler bulan bir kitap oldu. Yalnız Osmanlı gençleri değil, Azerbaycan’da Rus hapishanelerindeki Türk milliyetçileri gizlice ‘Aydemir’i elden ele dolaştırıyorlardı.” (Emel Esin)
ESERLERİ:
Aydemir (1918, yeni bas. 2002), Pervaneler (1924), Dile Unverzeihliche (Affolunmayan Günah, çev., Otto Spies, 1933; Türkçesi yayımlanmadı).
