Ali Himmet Berkî 17.01.1882 – 24.05.1976
01 Ocak 1970
Hukukçu, yazar (D. 17 Ocak 1882, Elbistan / K. Maraş - Ö. 24 Mayıs 1976). Aslen Akseki’nin Unulla köyündendir. İlköğrenimini köyünde ve İbradi Rüştiyesinde yaptı. Daha sonra İstanbul’a gitti ve Tokatlı Mehmed Şâkir Hoca’dan ders okuyarak icâzet aldı (1909). Medresetü’l-Kuzât (1909) mezunudur. Meşîhat-ı İslâmiyye Dairesi Fetvahânesinde İ’lâmat Odası kâtipliği (1909), İ’lâmat Odası memur yardımcılığı (1909-11), müsevvidlik (1911) yaptı. Ayrıca Medresetü’l- kudât’ın ahkâmü’l-arâzî hocalığına getirildi (1911-). 1914’te Tokat, 1915’te Amasya, sonra tekrar Tokat ve 1922’de Ankara merkez kadılığına tayin edildi. Bu görevden istifası üzerine Şer’iyye ve Evkaf Vekâleti Hey’et-i İftaiyye üyeliğine getirildi. İstanbul Üçüncü Asliye ve İstanbul Asliye Mahkemeleri birinci reisliği yaptı. Temyiz Mahkemesine üye ve İkinci Hukuk Dairesine başkan oldu. Vefat edince doğduğu köyde babasının yanına defnedildi.
Hem İslâm ve Osmanlı hukuku hem de Türk medenî hukuku alanında çalıştı. Döneminde pek ilgi gösterilmeyen konulara el attı. Hukukçuluğunun yanı sıra tıp, tarih ve edebiyata, bu arada Fars edebiyatına da ilgi duydu. Ankara’da bulunduğu dönemlerde Mehmed Âkif’le ve kısa bir süre kaldığı Mısır’da da Âkif’in yakın dostu Yozgatlı Mehmed İhsan Efendi ile tanışarak onlarla köklü bir dostluk kurdu.
ESERLERİ:
Fâzılın Galatât Defteri (1919-20), Eski Hâdiselerde Tatbiki Lâzım Gelen İrs ve İntikal (1938), Vakıflar (I-II, 1940, 1950), Miras ve Tatbikatı (1947), Hukuk Mantığı ve Tefsir (1948), Büyük Türk Hükümdarı İstanbul Fatihi Sultan Mehmed Han ve Adalet Hayatı (1953), Tasarruf Hukuku Bakımından Dalyan ve Voli (1953), İslâm Hukukunda Ferâiz ve İntikal (1954), İslâm Hukuku (1955), Sular Hukuku, Eski ve Yeni Hükümlere Göre (Sedat Çumralı ile, 1959), Mecelle (metin kontrolu ve lugatçe, 1959), Hâtemül-Enbiyâ Hazreti Muhammed ve Hayatı (Osman Keskioğlu ile, 1. kitap, Ankara 1959; 2. kitap, Ankara 1960), Vasiyet ve Ölüme Bağlı Tasarruflar (1961), İslâmda Kaza, Hüküm ve Hakimlik ve Tevâbii (1962), Kur’an (1963), Vakıflara Dair Yazılan Eserlerle Vakfiye ve Benzeri Vesikalarda Geçen Istılah ve Terimler (1966), Ahlaka Ait 239 Hadis (tercüme ve izah, 1968).
