Orhan Kemal 15.09.1914 – 02.06.1970
01 Ocak 1970
Orhan Kemal 15 Eylül 1914 yılında Adana Ceyhan’da doğmuştur. Toplumsal gerçekçi roman türünün öncülerindedir. Gerçek ismi Mehmet Raşit Öğütçü’dür.
Türkiye Büyük Millet Meclisi ilk kurulduğunda Kastamonu mebusu olan daha sonraları İstiklal mahkemelerinde yargılanmış olan Abdülkadir Kemali Bey’in oğludur Orhan Kemal.
1930 yılında babası Abdülkadir Bey’in Ahrar Fırkasını kurmak ve gazete çıkarmak nedeni ile ölüm korkusu sonucunda Suriye’ye kaçması üzerine ortaokul son sınıftayken okulu bırakmak zorunda kalmıştır. Bu süreçte Lübnan ve Suriye’de yaşamıştır. Adana’ya döndüğünde işçilik, ambar memurluğu gibi işlerde çalıştı.
Orhan Kemal 1939 yılında askere gitti. Askerdeyken komünizm propagandası yapmak suçu ile 5 yıl hapse mahkûm edildi. Bursa cezaevine nakledildi ve burada Nazım Hikmet ile tanışarak yazarlığının dönüm noktasını çizmiş oldu.
1943 yılında cezaevinden çıktıktan sonra Adana’ya döndü hamallık, sebze hamallığı ve verem savaşta kâtiplik yaptı.
1950 yılında İstanbul’a taşındı, yazılarıyla para kazandı. Bir lokantada yaptığı konuşmada komünizm propagandası yaptığı iddiası ile yargılandı ve serbest bırakıldı.
Orhan Kemal'in Edebi Kişiliği
Orhan Kemal Nazım Hikmet’in etkisi ile düz yazıya yöneldi. Düzyazı türünde ilk romanı Babaevi’nin bir bölümü Balık Yeni Edebiyat dergisinde yayınlandı. Bu yazıyı Bacaksız Orhan lakabı ile yayınladı.
İlk öykülerini farklı takma isimler ile yine aynı dergide yayınladı. Roman dışında film senaryoları yazdı. Kardeş Payı, 72. Koğuş, Eskici Dükkanı gibi eserlerini oyunlaştırdı.
72. Koğuş oyunu ile Ankara Sanat Severler Derneğinde en iyi oyun yazarı seçildi. Eserlerinde günlük yaşamı konu aldı. Kitaplarında yer verdiği kahramanlar genellikle yoksul ve sömürülen insanlardan seçti.
Eserlerinde genelde toplumsal yapının çelişkilerini büyük bir ustalıkla vurguladı. Orhan Kemal’in günümüzde en sevilen eseri Mahalle Kavgası olmuştur.
Yazarlığının olgun dönemlerinde Çukurova’nın toplumsal sorunlarını ve fabrika işçilerini işledi. 2 Haziran 1970 yılında 56 yaşında tedavi gördüğü Sofya’da hastanede beyin kanmasından hayatını kaybetti.