Orhan Veli Kanık
13.04.1914 – 14.11.1950 01 Ocak 1970
13 Nisan 1914 tarihinde İstanbul’da doğan Orhan Veli Kanık, ilkokul eğitimine Galatasaray Lisesi'nde başladı ancak dördüncü sınıftan sonra babasının görevi nedeniyle ailesi Ankara'ya taşındığından öğrenimine Ankara Gazi İlkokulu ve Ankara Erkek Lisesi'nde devam etti. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ne giren şair 1936 yılında öğrenimini yarıda bırakarak Ankara'ya döndü ve PTT Umum Müdürlüğünde çalışmaya başladı.
Çalışma hayatına askerlik görevini yapmak için ara veren Orhan Veli Kanık askerden döndükten sonra iki yıl kadar, Ankara'da, Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'nda çalıştı, 1947 yılında bu görevinden istifa etti. 1 Ocak 1949 tarihinden itibaren on beş günde bir yayınlanan Yaprak dergisini çıkarmaya başladı. 15 Haziran 1950 tarihine kadar yayınlanan bu dergiyi parasal güçlükler nedeniyle yayınlayamaz olunca Ankara'dan ayrılarak İstanbul'a döndü.
Ortaokul yıllarında Oktay Rıfat ve Melih Cevdet Anday ile tanışan Orhan Veli'nin ilk yazıları arkadaşlarıyla birlikte Sesimiz Dergisi'nde yayınlandı. Daha sonra şiirleri Varlık , İnsan, Ses, Gençlık, Küllük, İnkılapçı Gençlik Ülkü, Demet gibi dergilerde yayınlanan şair şiirleriyle büyük ilgi gördü. 1941 yılında Oktay Rıfat ve Melih Cevdet'le birlikte Garip adlı şiir kitabını çıkararak Türk şiirinde "Garip" ya da "Garipçiler Akımı" olarak adlandırılan yenileşme hareketini başlattı.
Bazı şiirlerinde Mehmet Ali Sel mahlasını kullanan şairin şiirlerinin yanısıra öykü (6) deneme ve makaleleri de bulunmaktadır. Yabancı yazarlara ait birçok şiir, hikaye ve oyunu Türkçe'ye çeviren Orhan Veli'nin kendi şiirleri Almanca, İngilizce ve Özbekçeye çevrildi, çok sayıda şiiri çeşitli sanatçılar tarafından bestelendi ve yorumlandı.
10 Kasım 1950 tarihinde, bir haftalığına gittiği Ankara'da, gece yolda giderken onarım için kazılmış bir çukura düşerek ayağından yaralanan şair, İstanbul'a döndükten sonra bir arkadaşının evinde birdenbire fenalaştı, kaldırıldığı hastanede kurtarılamayarak 14 Kasım 1950 tarihinde vefat etti, 17 Kasım'da Rumelihisarı Mezarlığı'na (Aşiyan) defnedildi.
BAZI ESERLERİ:
Şiir:
Garip (1941, Oktay Rıfat ve Melih Cevdet'le)
Vazgeçemediğim (1945)
Destan Gibi (1946)
Yenisi (1947)
Karşı (1949)
Bütün Şiirleri (1951)
Öykü:
Şairin İşi (2003)
Hoşgör Köftecisi (2012)
Nasrettin Hoca Hikâyeleri (1949, manzum öykü)
Nesir:
Nesir Yazıları (1953)
Edebiyat Dünyamız (1975)
Bütün Yazıları (1982)
Derleme:
Fransız Şiiri Antolojisi (1947)
Mektup:
Yalnız Seni Arıyorum (2014)
Çeviri:
Bir Kapı ya Açık Durmalı ya Kapalı (Alfred de Musset, 1943)
Barbarine (Alfred de Musset, 1944)
Scapin'in Dolapları (Molière, 1944)
Versailles Tûluatı (Molière, 1944, Azra Erhat'la)
Sicilyalı Yahut Resimli Muhabbet (Molière, 1944)
Tartuffe (Molière, 1944)
Üç Hikâye (Nikolay Gogol, 1945, Erol Güney'le)
La Fontaine'in Masalları (La Fontaine, 1948)
Hamlet (William Shakespeare, 1949)
Venedik Taciri (William Shakespearei 1949)
Saygılı Yosma (Jean-Paul Sartre, 1961)
