Türkiye Büyük Millet Meclisi Kuruldu
01 Ocak 1970
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Türkiye Cumhuriyeti'nin 23 Nisan 1920'de kurulmuş olan yasama organıdır.
Anayasanın 108'nci Maddesine göre, yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Milletvekili genel seçimleri, dört yılda bir, serbest, eşit, tek dereceli, genel oy esaslarına göre, yargı organlarının genel yönetim ve denetimi altında yapılır.
Milletvekili seçilebilmek için, en az ilköğretim mezunu olmak ve ayrıca, Anayasada yazılı diğer seçilme yeterliliklerine sahip olmak gerekir. TBMM üyeleri, yasama dokunulmazlığına sahiptir.
2008 yılı bütçesi kapsamında Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne öngörülen ödeneğin 370 milyon 168 bin YTL olduğu açıklandı.
23 Nisan 1920) tarihinde, Parlamento geleneklerine göre, en yaşlı üye olan Sinop Milletvekili Şerif Bey (1845), Başkanlık kürsüsüne çıktı ve konuşma yaparak Meclis'in ilk toplantısını açtı.
Bu Yüksek Meclisin en yaşlı üyesi sıfatıyla ve Allah'ın yardımıyla milletimizin iç ve dış tam bağımsızlık içinde alın yazısının sorumluluğunu doğrudan doğruya yüklenip, kendi kendisini yönetmeye başladığını bütün dünyaya ilan ederek, Büyük Millet Meclisi'ni açıyorum.
Bu açış konuşmasında, millî egemenliğe dayalı yeni Türk parlamentosunun adı da "Büyük Millet Meclisi" olarak konulmuştu. Bu ad herkesçe benimsedi. Daha sonra Atatürk'ün tüm konuşmalarında yer aldığı şekliyle ve ilk kez 8 Şubat 1921 tarihli Bakanlar Kurulu Kararnamesinde de yazılı olarak, "Türkiye Büyük Millet Meclisi" (TBMM) adı kalıcılık kazandı.
TBMM, 24 Nisan 1920 günü yaptığı ikinci toplantısında Mustafa Kemal Paşa'yı (Atatürk), başkanlığa seçti. Mustafa Kemal Paşa, kendi öncülüğünde kurulan TBMM'nin başkanlığını Cumhurbaşkanı seçildiği gün olan 29 Ekim 1923 tarihine kadar sürdürdü
Yasama Dönemleri
TBMM'nin tarihçesi, kurulduğu 23 Nisan 1920 tarihinden 2007 yılına kadar 23 yasama dönemine ayrılır. Bu dönemler aşağıdaki şekildedir:
TBMM 1. Dönem: 23 Nisan 1920 - 29 Ekim 1923
TBMM 2. Dönem: 29 Ekim 1923 - 2 Ağustos 1927
TBMM 3. Dönem: 2 Ağustos 1927 - 26 Mart 1931
TBMM 4. Dönem: 4 Mayıs 1931 - 23 Aralık 1934
TBMM 5. Dönem: 1 Mart 1935 - 27 Aralık 1938
TBMM 6. Dönem: 3 Nisan 1939 - 15 Aralık 1943
TBMM 7. Dönem: 8 Mart 1944 - 14 Haziran 1946
TBMM 8. Dönem: 5 Ağustos 1946 - 24 Mart 1950
TBMM 9. Dönem: 22 Mayıs 1950 - 12 Mart 1954
TBMM 10. Dönem: 14 Mayıs 1954 - 12 Eylül 1957
TBMM 11. Dönem: 1 Şubat 1958 - 27 Mayıs 1960
TBMM 27 Mayıs Dönemi Kurucu Meclis: 6 Ocak 1961 - 25 Ekim 1961
TBMM 12. Dönem(*) : 25 Ekim 1961 - 10 Ekim 1965
TBMM 13. Dönem(*) : 22 Ekim 1965 - 12 Ekim 1969
TBMM 14. Dönem(*) : 12 Ekim 1969 - 14 Ekim 1973
TBMM 15. Dönem(*) : 14 Ekim 1973 - 5 Haziran 1977
TBMM 16. Dönem(*) : 5 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980
TBMM 12 Eylül Dönemi Danışma Meclisi: 25 Ekim 1981 - 14 Ekim 1983
TBMM 17. Dönem: 24 Kasım 1983 - 29 Kasım 1987
TBMM 18. Dönem: 14 Aralık 1987 - 20 Ekim 1991
TBMM 19. Dönem: 6 Kasım 1991 - 24 Aralık 1995
TBMM 20. Dönem: 8 Ocak 1996 - 18 Nisan 1999
TBMM 21. Dönem: 2 Mayıs 1999 - 3 Kasım 2002
TBMM 22. Dönem: 14 Kasım 2002 - 22 Temmuz 2007
TBMM 23. Dönem 4 Ağustos 2007 -
(*) 1961'den itibaren sıralama 1'den başlatılmış (12. yerine 1. Dönem, 13. yerine 2. Dönem gibi...), 1983 sonrasında Meclis'in kuruluşundan (1920'den) hareket eden sıralamaya geri dönülmüştür.
