Nabizâde Nâzım
1862 – 06.08.1893 01 Ocak 1970
Tanzimat dönemi Osmanlı-Türk yazarı olan Nabizade Nazım, 1 Ocak 1862 yılında İstanbul'da doğmuştur. Şiir, anı, hikaye, roman türlerinde ve bilimsel konularda eserler vermiştir.
İlk Türkçe gerçekçi köy romanı olarak kabul edilen Karabibik ve Türk edebiyatındaki ilk psikolojik roman denemesi olan Zehra kitabının yazarıdır. Tam adı Ahmet Nazım'dır. Annesini ve babası Nabi Efendiyi genç yaşta kaybetmiştir.
İlk öğrenimini Tophane Mahalle Mektebinde tamamladıktan sonra ilk olarak Fevziye Rüştiyesinde sonra da Beşiktaş Askeri Rüştiyesinde öğrenimini tamamlamıştır. Yüksek öğrenimini Mühendishane-i Berri-i Hümayun (Kara Askeri Mühendis okulu)da yapmıştır.
1884 yılında topçu mülazım-ı sanisi ( topçu üsteğmen) olarak mezun olmuş, öğrenimine Mekteb-i Harbiye-i Şahane de devam etmiştir. İlk yazısını öğrenci olduğu 1880 yılında Vakit Gazetesinde A. Nazım imzası ile yayımladı. Öğrencilik ve askerlik yaşamının devam ettiği 1880-1890 yılları arasında aynı zamanda çok verimli bir yazım adamı olarak geçirmiştir.
Nabizade Nazım, 1886 yılında Erkan-ı Harbiye (genelkurmay) yüzbaşısı olarak mezun olduktan sonra kendi okulunda askeri öğretmenlik yapmıştır. İstihkam, yüksek cebir ve topografya dersleri vermiştir. 1891 yılında çıkmaya başlayan ve o günlerde bir bilim dergisi niteliği taşıyan Servet-i Fünun Dergisinin ilk yazarlarından biri olmuştur.
Edebi Hayatı
Nabizade Nazım, daha çok romantizim etkiler taşıyan şiirlerini bilimsel konuları işleyen makalelerini, öykülerini Hazine-i Evrak, Mir'at-i Aem, Rehber-i Fünun, Afak, Berk, Manzara gibi gazetelerde yayımlamıştır.
Yazar, şiirlerinde tabiat, ölüm, tanrı gibi temaları işlemiş, şiirde çok başarılı olduğu söylenemez. Zaten kendisi de bunlara "Heves Ettim" adını vermiştir. 1890 yılında yayınlanan Karabibik adlı uzun hikaye denilebilecek olan romanı ilk köy romanı olma özelliğini taşıyan realist bir eserdir.
1869 yılında yayınladığı romanı Zehra ise bir psikolojik roman denemesidir. Bu romanında Şehzadebaşı tiyatrolarının tulumbacı kahvelerini ve kadın kavgalarını gerçekçi bir görüşle anlatmıştır.
Nabizade Nazım'ın Zehra adlı eseri bir psikolojik roman kabul edilmez ama Türk edebiyatında psikoloji ögelerinin kullanıldığı ilk roman olarak kabul edilmiştir. Kemik veremi hastalığına yakalanan Nabizade Nazım, 6 Ağustos 1893 yılında vefat etti. Üsküdar'da Miskinler Tekkesi yakınındaki mezarlıkta toprağa verildi.