Latife Uşaklıgil ( 1898)- (1976)
01 Ocak 1970
1898 yılında İzmir'de doğdu. İzmir Lisesini bitirdi, Paris ve Londra'da Hukuk okudu (1921). Türkiye'ye döndüğünde Kurtuluş Savaşı henüz bitmemişti. Türk Ordusunun İzmir'e girişinin ikinci günü Başkumandan Mustafa Kemal'in şehre geldiğini duydu (11 Eylül 1922). Bunun üzerine Latife Hanım Kumandanlık karargahına giderek Atatürk'ten güvenlik gerekçesiyle Göztepe'deki konaklarında kalmasını istedi. Atatürk bu çağrıyı memnunlukla karşıladı. Bu tanışma taraflar arasında devamlı haberleşmenin başlangıcı oldu. Mustafa Kemal 1923'te annesinin ölümü dolayısıyla gittiği İzmir'de Latife Hanım'la evlendi (29 Ocak 1923). 1925 yazında Doğu Anadolu gezisinde aralarında geçen tatsız bir tartışmadan sonra 5 Ağustos 1925 tarihinde boşandılar. Öldüğü 1976 yılına kadar İzmir'de ve İstanbul'da yaşayan Latife Hanım, tüm ısrarlara rağmen anılarını anlatmamıştır.
Atatürk'ün yaklaşık olarak iki yıl evli kaldığı Latife Hanım, Kuleli Köşk'ün hanımefendisiydi. Atatürk eşinden ayrıldıktan sonra bir süre daha eski köşkte kaldıktan sonra 1932 yılında yeni yapılan Çankaya Köşkü'ne taşındı. Latife Hanım, eski köşk girişindeki odayı Şam işi takımlarla kaplattı. Misafir salonuna mavi koltuklar yerleştirdi. Kısa süren evliliğin ardından kendi getirdiği eşyalarıyla İstanbul'a döndü.
Mustafa Kemal, daha Latife Hanım zamanında Köşk'e hem ona yardım, hem de yetiştirmek amacıyla küçük kızlar aldı. Ancak onların ve köşkün bakıma ihtiyacı olduğunu görünce eve İsviçreli bir kahya kadın getirtti. Fransızca konuşan orta yaşlı Madame Bauer, gelir gelmez köşke kendine göre bir düzen getirmeye çalıştı.
Fransızca konuşan orta yaşlı Madame Bauer, gelir gelmez köşke kendine göre bir düzen getirmeye çalıştı.Garsonlara eldiven ve frak giydirdi. Sıkı bir disiplin koydu. Fakat bu düzen fazla uzun sürmedi. Zira Atatürk sıkılmıştı.Madame Bauer bir ev hanımı gibi ziyaretlere gidip kendi misafir kabul etmeye başlayınca hemen ona yol verdi. Çankaya Köşkü'nün düzeninde bir ev sahibesine artık yer yoktu. Ata'ya ve köşke hakim olmaya çalışan Latife Hanım bunda hiçbir zaman başarılı olamadı.
HAKKINDA YAZILANLAR
Gazi ve Latife
İsmet Bozdağ
Tekin Yayınevi
Atatürk, "Gazi Mustafa Kemal" günlerinde, İzmir'de bir genç kızla tanıştı ve evlendi. 2 yıl, 6 ay, 4 gün birlikte yaşadılar. 25 Ağustos 1925 günü, Latife Hanım: "Latife Gazi Mustafa Kemal" olarak çıktığı İzmir'den; sadece "Latife" olarak yine İzmir'e dönüyordu.Nasıl tanıştılar, nasıl yaşadılar, niçin ayrıldtılar?
Bu konuyu çok insan yazmaya heveslendi. Başaramadılar. Çünkü Latife Hanım: "Özel hayatımdır, yayınlayamazsınız" diye girişimleri, mahkeme kararı ile durduruyordu. Biz, bütün kaynakları kullanarak bu kitabı yazdık ve Hürriyet Gazetesinde yayınladık. Latife Uşaklıgil yayını durdurma girişiminde bulundu:"Biz, sizin hayatınızı değil, Atatürk'ün evlilik hikayesini yazdık ve yayınladık" savunusu ile yayını sürdürdük ve bu yayın -kitap olarak- bugün elinizdedir.Bu kitabın bir başka özelliği daha var. Kitap, Atatürk'ün bütün özelliklerini: Tutalım, sigara içerken, ne zaman halka yaptığını, ne zaman yapmadığını; yatağına pijama ile mi, gecelikle mi girdiğine varıncaya kadar titiz bir gerçekçilikle saptanmış ve işlenmiştir.Bu kitapta: İnsan Mustafa Kemal var.
