Karl Marx
05.05.1818 – 14.03.1883 01 Ocak 1970
Karl Marx, Heinrich and Henrietta Marx'ın dokuz çocuğundan birisi olarak dünyaya gelmiştir. Baba Heinrich Marx Prusya Reformu'nun kuvvetli bir destekçisi olan başarılı bir avukattır. Baba Heinrich, Kant ve Voltaire'e büyük saygı duymuştur. Yahudi bir aileden gelmesine rağmen, 1816 yılında 35 yaşındayken Hristiyanlık dinine geçmiştir. Karl ise devrimci bir babanın oğlu olarak ilk eğitimini 12 yaşına kadar evde babası tarafından almıştır.
1830 yılında Karl Marx Trier'de bir Cizvit okulu olan Friedrich-Wilhelm Gymnasium'a başlamıştır. Okulun müdürü Karl Marx'ın babasının arkadaşıydı ve Kant düşüncelerinin destekçisiydi. Müdür bu yüzden şüphe duyulan bir kişi olarak sürekli otoritelerin odağında olmuştur. Polis 1832 yılında okulda okulda öğrencilere liberalizm aşılanıyor iddiasıyla liseyi basmıştır.
Marx'ın felsefe ve edebiyat okuma isteğine rağmen babası bu bölümlerin ekonomik getiri sağlamayacağını düşünmüş ve Marx'ı hukuk okumaya zorlamıştır. Bu dönemde iyice öğrenci hayatını benimseyen Marx, vurdumduymaz tavırlar içerisine girmiştir. Bu üniversitedeki ilk 2 sömestrında sarhoşluktan ve huzuru bozmaktan mahkum edilmiştir. Bu davranışlarından dolayı babası Marx'ın Bonn Üniversite'sini bırakıp daha ciddi bir üniversite olan Berlin Üniversite'sine kayıt olmasında ısrar etmiştir.
Karl Marx, Berlin Üniversitesi'nde hukuk ve felsefe eğitimi almıştır. Burada Hegel felsefesi ile tanışmıştır. Hegel 1831 yılına kadar (ölümüne kadar) Berlin Üniversite'sinde profesörlük yapmıştır. Marx Hegel'in kendisiyle iletişim halinde olmamış fakat genç Hegelcilerle birlikte hareket etmiştir. Hegelciler o dönem politik ve dini kurumları eleştirmekteydiler. Marx 1836 yılında politik arzuları da hararetlenmişken, gizlice Jenny von Westphalen ile nişanlanmıştır. Giderek artan radikallik tutkusu ve üst sınıftan bir kızla gizlice nişanlanması Marx'ın babasını kızdırmış ve bu durum babasının Marx'ı mektup yağmuruna tutmasıyla sonuçlanmıştır.
Marx babasının tepkisinden yılmamış ve 1841 yılında doktora tezini sunarak doktor olmuştur. Marx liberal olan bu tezini Berlin'in tutucu profesörlerine sunmak istememiş, onun yerine daha liberal olan Jena Üniversite'sine sunmuştur ve doktora tezini buradan almıştır. Radikal politik tutkusu Marx'ın akademik kariyerini engellemiş bu nedenle Marx akademisyen olarak devam edememiştir.
Rheinische Zeitung adlı radikal gazetede, haberci olarak işe başlamış daha sonra editör olmuştur. Sosyalizm ve ekonomi alanında yazılar yazmış, bir yazısında Rusyayı ağır eleştirdiği için 18 Mart'da Marx istifa etmiş gazete de Nisan 1843'de yasaklanmıştır. 3 ay sonra ise sonunda Jenny von Westphalen ile evlenmiştir ve Ekim ayında Paris'e taşınmışlardır.
Deutsch - Französische Jahrbücher adlı gazeteyi arkadaşı Arnold Ruge ile birlikte çıkarmıştır fakat aralarındaki felsefik bakış açısı farklılığından dolayı gazeteyi sadece bir kez yayınlayabilmişlerdir. Fakat bu başarısız girişim Marx'ı, yazar Friedrich Engels buluşturmuştur ve Engels daha sonraları Marx'ın hem işbirlikçisi hem de hayat boyu arkadaşı olmuştur. 1845 yılında beraber The Holy Family adlı eleştiri eserini yazmış ve yayınlamışlardır.
Marx, başarısız gazete girişiminden sonra Avrupa'nın en radikal gazetesi olan Vorwärts'da yazmaya başlamıştır. Burada genellikle Hegel felsefesi üzerine yazılar yazmış ve işçi sınıfı hakları üzerine çalışmalar yapmıştır. Bu gazetede "Yahudi sorunu üzerine" adlı makalesi yayınlanmıştır. Vorwärts gazetesi, Prusya Kralı Frederick William IV'e gerçekleştirilen suikast girişimine olan desteğini açıkça belirtince Marx ve arkadaşlarına Fransa'yı terk etmeleri emredilmiştir.
Bu dönemde Marx "Felsefenin Sefaleti", "Komünist Partisinin Manifestosu" gibi ünlü çalışmalarını yayınlamıştır. Bu eser 1848 yılında yayınlanmıştır ve eser yüzünden Marx, Belçika'dan da sınır dışı edilmiştir.
Neue Rheinische Zeitung adlı bir gazete çıkarmaya başlamıştır. Gazeteye baskıların artması sonucu Marx Paris'e dönmek zorunda kalır buradan da kovulan Marx Londra'ya irtica eder.
Marx, 10 yılı aşkın bir süre New York Daily Tribune adlı gazetede yazarlık yapmıştır. Fakat hiçbir zaman hayatını geçindirebilecek kadar para kazanamamıştır. Finansal olarak çoğunlukla Engels tarafından desteklenmiştir. Gazetenin politik duruşunun daha az liberalleşmesi nedeniyle Karl Marx bu gazetedeki yazarlığını durdurmuştur.
Bu dönemde kapitalizm ve ekonomik teori konularının üzerine eğilmiştir ve 1867'de ünlü eseri "Kapital"in ilk ciltini yayınlamıştır. Hayatının geri kalanını Kapital'in diğer ciltlerini yazmaya adamıştır. Londra'da 14 Mart 1883'te plörezi hastalığından hayatını kaybetmiştir. Kapital adlı eserinin diğer 2 cilti ölümünden sonra Engels tarafından derlenmiş ve yayınlanmıştır. Mezar taşına "Komünist Manifesto" adlı eserinin son cümlesi yazılmıştır. "Dünyanın bütün işçileri birleşin!"
