Çin ve Rusya stratejik ortaklığı jeopolitik gerilimler zemininde gerçekleştirdi
Ömür çelikdönmez 01 Ocak 1970
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, 10 Mart'ta Çin Ulusal Halk Kongresi tarafından üçüncü beş yıllık dönem için ülkenin lideri olarak yeniden seçilmesinin ardından ilk yurtdışı gezisini Rusya’ya gerçekleştirdi. Şi'nin Rusya gezisinin 3 gün sürmesi planlanmıştı.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, 20 Mart'ta Moskova'ya yaptığı resmi ziyaretinde Vnukovo havaalanında, Rusya Başbakan Yardımcısı Dimitri Çernişenko tarafından karşılandı.
Xi Jinping, Moskova’ya iner inmez ayağının tozu ile yaptığı konuşmada, kıskananlar çatlasın edası ile yaptığı açıklamasında; Çin ve Rusya'nın iyi komşular ve güvenilir ortaklar olduğunu söyledi.
Çin Halk Cumhuriyeti Başkanı Xi Jinping ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in görüşmeleri sonrasında iki ülke arasında savunma, enerji vs. birçok alanda, alanda ikili anlaşmalar imzalandı.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Moskova ziyareti öncesinde; Çin'in BM merkezli uluslararası sistemi ve uluslararası hukuka dayalı dünya düzenini korumak için Rusya'nın yanında yer almaya hazır olduğunu söylemesi, Rusya açısından önemliydi.
Çünkü Uluslararası Ceza Mahkemesi, Rusya lideri Vladimir Putin hakkında Ukrayna savaşı nedeniyle işlenen suçlardan dolayı tutuklama kararı vermesinden sonra Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in Moskova ziyareti, Rusya Federasyonu Başkanı Putin’i yalnız bırakmama gibi bir anlam içeriyordu.
O nedenle Çin liderinin resmi ziyareti, kör göze parmak dercesine, Kremlin'in büyük uluslararası baskı altında olduğu bir dönemde Rusya'ya -ve onun liderine -açık bir destek gösterisiydi.
Amerikalı sığır çobanlarına göre Çin lideri Xi Jinping’in Moskova ziyareti ile Putin'e "diplomatik koruma" verilmişti. Xi Jinping’in; Moskova ziyaretinin ikinci gününde Rusya ve Çin’in “kapsamlı stratejik ortaklar” ve “güçlü komşular” olduğunu söylemesi ve ülkesinin bu stratejik ortaklığa her açıdan öncelik vereceğini vurgulaması, Amerikalı sığır çobanlarını yüzde yüz doğruluyor.
Xi Jinping’in Vladimir Putin ile görüşmesinin uluslararası dengeler açısından analizi...
İki liderin masasındaki en önemli gündem maddesi Ukrayna'daki savaş olmakla birlikte Putin ve Xi Jinping’in Moskova'daki zirvesi aynı zamanda Batı'ya karşı birleşik cephe görüntüsü vermelerini sağladı. ABD ve müttefikleri, Xi Jinping’in Moskova temaslarına at gözlüğü bakmayı tercih ediyorlar.
Küresel hegemonyalarının sürmesi açısından Rusya-Çin ilişkilerinin doğasını çarpıttıkları gibi Ukrayna sorununda Çin'in olası arabuluculuğunu karalıyor ve bu çatışmada ateşkes çağrılarını reddediyorlar.
"Asya'nın bahtının miftahı meşveret ve şuradır"!..
Çin liderinin Moskova'ya yaptığı üç günlük ziyaret, hem Xi için hem de Putin için küresel meselelerde Amerikan hâkimiyetine karşı çıkma konusunda bir ortaklık gösterisi olarak değerlendiriliyor.
Ziyaretin, Batı’nın geniş çaplı yaptırımlar uyguladığı Rusya'nın petrol ve doğalgazının Çin'e sevkiyatının önünü açtığı ve ekonomik anlaşma fırsat doğurduğu ortada.
Asya’nın iki büyük gücü, küresel hegemonyaya boyun eğmek istemiyorlarsa “kapsamlı stratejik ortaklar” ve “güçlü komşuluk” ilişkiler geliştirmeye her açıdan önem vermeleri gerektiğinin farkında olmalılar değil mi?
Küresel ve stratejik ortaklık…
Çin, Rusya'nın küresel ortağı olmaya hazır. Rus ve Çinli liderler gelecekteki ekonomik ve askeri-teknik işbirliğini tartışıyor. Unutmayalım "Asya'nın bahtının miftahı meşveret ve şuradır". Hiç şüphesiz bu tartışmanın kısa vadede batı emperyalizmine karşı bir direnç merkezi oluşturması kaçınılmaz.
İki ülke arasındaki ilişkiler ÇHC üzerindeki benzeri görülmemiş baskı zemininde gelişti. Bu tarihi buluşma Rusya Federasyonu ile Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki ortaklığın önemini arttırdı.
Dış baskıya rağmen Çin, 2050 yılına kadar dünyanın önde gelen gücü olmayı planlıyor. Pekin'in, bu hedefe ulaşmak için diğer şeylerin yanı sıra Moskova'nın desteğine acil ihtiyacı var.
Pekin yönetiminin Moskova'nın desteği olmadan ABD merkezli küresel kuşatmayı def etmesi mümkün görünmüyor. Aynı şekilde Moskova'nın Ukrayna krizi bahane edilerek maruz bırakıldığı dışlanmayı Çin gibi küresel güç odağı olmaya hazırlanan bir ülke ile aşması daha kolay olacaktır.
Askeri güvenlik alanında, Rusya ve Çin'in mevcut formatların ötesinde daha yakın işbirliği yoluyla yararlanabilecekleri çok şey var. Buradaki temel amaç, Washington'u Ukrayna'da Rusya'ya karşı vekalet savaşını tırmandırmaktan ve Pekin'i Tayvan üzerinden kışkırtmaktan sözle değil fiilen caydırmaktır.
Kiev ve Moskova arasında barış görüşmelerini destekleyen Çin'in; son zamanlarda İran-Suudi yakınlaşmasına aracılık etmesiyle örneklenen, sadece jeo-ekonomik değil, dünya çapında bir jeopolitik oyuncu olarak yükselişi, Rusya'da yeni düzene yönelik pratik bir adım olarak memnuniyetle karşılanıyor.
Moskova ve Pekin, Orta Doğu, Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki pek çok ülkenin ABD ve Avrupalı müttefiklerine ekonomik ve siyasi bağımlılığını azaltmak için ortak hareket ederlerse daha başarılı olabilirler. Bu da ABD ve diğer Avrupalı sömürgecilerin sonunu hızlandıracak demektir.
Putin ve Xi'nin çok kutuplu bir geleceğin kurgusu üzerinde çalıştıkları süreçte, bu geçişin büyük güçler arasında, insanlığa büyük acılar yaşatabilecek nükleer savaş olmadan gerçekleşmesini sağlamaları dünya barışı açısından çok önemli.
Kim ne derse desin her iki lider, bu noktada büyük bir sorumluluk taşıyor. Çin ve Rusya'nın güvenlik konularında daha yakın işbirliği yapması, çok kutuplu dünya sistemine geçişi daha güvenli hale getirecektir.
Rusya lideri hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından yakalama kararı çıkarılmasından birkaç gün sonra gerçekleşen zirve, her iki ülkenin de ortaya koyduğu 'çok kutuplu dünya' vizyonu için sembolik anlam taşıyor. Rusya ile Çin arasındaki ticaret geçen yıl yüzde 30’dan fazla artarak 1,3 trilyon yuana (189 milyar dolar) ulaştı.
Çin gümrük verilerine göre bu, Çin ile ABD arasındaki ithalat ve ihracat değerinin yalnızca dörtte biri. Çinli ve Batılı güvenlik analistleri, Çin’in şu anda çıkarları ve ekonomik durumunu iyileştirecek değişiklikler yapmaya çalıştığını söylüyor.
Birçok yönden, Çin ve Rusya ekonomileri birbirlerini çok tamamlayıcı görünüyor. İkili işbirliği, Rusya-Çin ilişkilerinin kapsamlı ortaklık ve yeni bir çağda stratejik etkileşiminin geliştirilmesini sağlayacak.
Amerika bizi kıskanıyor!..
Rus enerji devi Gazprom’un, Rusya’dan Çin’in kuzeydoğusuna uzanan Sibirya Boru Hattı üzerinden Pekin’e doğalgaz sevkiyatları rekor kırdı.
Putin, ülkesinin Çin'in son yıllarda kaydettiği ve ABD'nin ardından dünyanın ikinci büyük ekonomisi haline gelmesini sağlayan hızlı gelişmeyi "biraz kıskandığını" söyledi.
Haksız da sayılmaz. ABD, Avrupa'yı Rusya ile çatıştırarak, enerji tedarik bunalımı yarattı. Şimdi Yunanistan'da kurduğu doğal gaz depolama tesisleri üzerinden Avrupa'ya kaya gazını satıyor. Çin sanayisinin ihtiyaç duyduğu enerji tedarikini Rus doğalgazı ile karşılamak istemesi, ABD'nin kıskanmasına yol açmasında ne yapsın?
ABD'nin Çin’e karşı Japonya kartı: Kişida Kiev'de kişnedi?
Japonya Başbakanı Fumio Kişida, Moskova’da temaslarda bulunan Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’e nisbet edercesine, programında olmadığı halde apar-topar Kiev’e gitti. Kishida Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile görüştü.
Fumio Kişida'nın Ukrayna ziyareti, Xi Jinping'in Japonya'nın ciddi bir düşmanı olduğunu anlamasını sağlamayı amaçlıyor. Ancak bu düşmanlık histerisi, kolektif Batı ile Çin arasındaki çatışmayı yalnızca şiddetlendirecek ve Xi'nin Çin'deki politikasının onayını alacaktır.
Japonya Başbakanı Fumio Kişida, Washington'daki küresel kontrol merkezinden Çin Devlet Başkanı'nın Moskova ziyaretinin sonuçlarını bilgi amaçlı olarak durdurmak için acilen Kiev'e uçması emredildiğinde Hindistan'ı ziyaret ediyordu.
Gitmesin de ne yapsın?
Bir yerde eli mahkûm!.. Düşünsenize Japonya'nın yıllık harcayacağı enerji miktarını ABD belirliyor.
Japonya'nın ordusu bile yok. Polis gücü kıvamında askeri birlikleri ile Amerika'nın işgali altında sayılır. Japonya; en çok ABD askerinin konuşlandığı ülke. 20 bin 300 donanma, 12 bin hava ve 2 bin 600 piyade birliklerine tabi asker, Tokyo'nun 30 kilometre batısındaki batısında 7 kilometrekarelik Yokota Hava Üssünde konuşlu. Japonya genelinde ABD'nin yaklaşık 85 askeri tesisi mevcut.
Japonya-Hindistan Özel Stratejik ve Küresel Ortaklığının derinleştirilmesi ve FOIP'in gerçekleştirilmesine yönelik çabalar kapsamında Hindistan'da bulunan Kişida; Serbest ve Açık Hint-Pasifik (FOIP) programının bir parçası olarak Küresel Güney için bir ekonomik yardım planı başlattı.
“Küresel Güney” teriminin Çin'in entegrasyon programı için kullanıldığına dikkat edilmesi gerekiyor. Japonya, Ukrayna'da savaşın başlangıcından bu yana Rusya'ya yaptırım uygulayan ilk Asya ülkesi oldu ve açıkça Kiev rejiminin yanında yer aldı.
Ne de olsa sahibinin sesi. Askeri ve ekonomik açıdan bağımsız bir ülke değil.
Şubat ayında Japonya, Kiev'e 5,5 milyar dolarlık yardım açıkladı. Kişida daha sonra, "Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığı yalnızca bir Avrupa meselesi değil, aynı zamanda tüm uluslararası toplumun kural ve ilkelerine bir meydan okumadır" demişti.
Küresel çete, Çin ve Hindistan'ı savaştırmak istiyor!..
Kraliçe ölür ölmez, İngiltere'deki müesses nizam, yeni krala Çin'deki kraliyet hisselerini elden çıkartırdı; yani sattırdı. Finans uzmanları bunu "Londra bankerlerinin Çin'den çekilmesi" olarak yorumlamıştı. Londra Belediye Başkanı Pakistanlı, Başbakanları Hindistanlı.
Neden acaba?
“Bir yol Bir Kuşak” projesi şimdiden boynu bükük “Küçük Emrah” gibi ortada kaldı. Çin Halk Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu'nun güç birliğini düşünmek bile sığır çobanları ile uzun bacaklı sarı çıyanların uykusunu kaçırıyor.
Küresel kraliyetçiler, planlı şekilde dünya nüfusunu kontrol altına alabilmek için Hindistan ve Pakistan'ı, Çin Halk Cumhuriyeti ile savaştırmayı çözüm görüyor.
Çin ve Hindistan'ın total nüfusu üç milyarın üzerinde. Hint kökenli bir İngiliz Başbakan, Hindistan'ın Birleşik Krallık çıkarlarına hizmet ettirme noktasında Secret Intelligence Service SIS/ MI6 operasyonu ile göreve getirildi.
Ne yazık ki Hindistan gibi İngiltere'nin eski sömürgesi ve İngiliz Milletler Topluluğu (Common wealth of Nations) üyesi olan Pakistan da bu kanlı projede istihdam edilecek.
Türkiye kamuoyunu ikna etmek için Doğu Türkistan ve Uygur Türkleri meselesi gündeme getirilecek.
Batı nükleer savaş istiyor!..
Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin; Çin lideri Şi Cinping ile düzenledikleri basın toplantısında, İngiltere’nin Ukrayna’ya “zayıflatılmış uranyum” içeren mühimmat vermesi halinde Moskova’nın karşılık vereceğini söylemesi aslında bir ikazın ötesinde.
Putin bu açıklamayı durup dururken laf olsun diye yapmadı. İngiltere, Kiev’e Challenger 2 tankları ile birlikte zırh delici niteliği olan top mermisi sağlanacağını, bu mermilerdeki radyasyonun düşük risk taşıdığını açıkladı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, zayıflatılmış uranyum içeren mühimmat konusunda İngiltere’yi uyardı.
Şimdilik durum bu.
Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin'in önümüzdeki günlerde Ankara'ya gerçekleştireceği ziyaret, büyük önem taşıyor.
Bakalım ABD ve NATO, Putin'in Erdoğan ile görüşmesini engellemek noktasında nasıl çamura yatacak?
