Hoca Ali Rıza
1858 - 1930 01 Ocak 1970
Hoca Ali Rıza Bey 1858’de Üsküdar’da doğdu. Süvari binbaşısı Mehmet Rüştü beyin oğludur. Mekteb-i Harbiye mezunu asker ressamlardan olan Hoca Ali Rıza, ilk resim eğitimini Saray Yaveri Osman Nuri Paşa (1839-1906) ve Süleyman Seyyid’den aldı. Pek çok okulda resim öğretmenliği yapması sebebiyle yaşadığı dönemde de “Hoca” lakabıyla tanınan sanatçı, doğadan eskizler yapan ilk Türk ressamlarından biridir. Daha öğrencilik yıllarında yaptığı resimler, 11. Abdülhamid tarafından çok beğenildi ve 1881 yılında Mecidi Nişanla ödüllendirildi.
1884 yılında Harbiye’nin öğretmen sınıfından mezun olan sanatçı, Osman Nuri Paşanın yardımcısı olarak okulun resim öğretmenliğine atandı. 1895 yılında Yıldız Porselen Fabrikasında desen çalışmaları yaptı, 1903 yılında Osmanlı Kıyafetleri albümü hazırladı. 1909 yılında Harbiye Mektebi Matbaası’nın baş ressamlığına, 1910 yılında Şehzadegân sınıfına resim öğretmeni olarak atandı. 1911 yılında emekli olduktan sonra İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’nde peyzaj öğretmenliği ve çeşitli liselerde resim öğretmenliği yaptı.
Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nin kurucularından olan sanatçı, Galatasaray sergilerine katıldı ve kişisel sergiler açtı. İstanbul’un neredeyse her köşesini gerçekçi, sıcak ve samimi bir tutumla resmetti. Şeffaf ve sıcak renklerin hakim olduğu bol ışıklı İstanbul görünümleri sanatçının özgün üslubunu yansıtan en güzel örneklerdir. 1930 yılında Üsküdar’da hayata veda eden Ali Rıza Bey Karacaahmet’de yatmaktadır.
