Türk basınında sansür
10.05.1876 01 Ocak 1970
Osmanlı’da; ilk gazeteler, devletin çalışmalarını halk ile paylaşma amacıyla yayınlanıyordu. Daha sonraları ise özel kişiler tarafından gazeteler çıkarılmaya başlandı.
Bu gazetelerin bir takım önerilerde bulunarak, yeni görüşler yayarak ve kamuoyu ile paylaşılmayan bir takım şeyleri dillendirerek hükümete muhalefet olması devletin keyfini kaçırdı ve bir takım önlemler almaya sürükledi; sansür hakkındaki “Âli Kararname” çıkarıldı.
Mahmut Nedim Paşa tarafından, 10 Mayıs 1876‘da çıkarılan kararnameyle bütün gazetelere ilk sansür uygulanmış olundu.
Osmanlı basınında çıkan yazılara, hükümet gerekli dikkati göstermiş ve çoğu zaman gazeteleri süreli ve süresiz kapatmışsa da basın disiplin altına alınamamıştı. Bunun içinde gazetelerin baskıdan önce denetlenmesine karar verilmişti.
Ali Kararnamesindeki hükümler çerçevesinde önce, resim ve karikatürlere sansür konulmuş; yurt dışından getirilen yayınlar daha sıkı bir denetim altına alınmış; son aşamada ise ülkedeki gazetelerin, Matbuat Dairesi ve Valiliklerce denetlenmeden yayımlanamayacağı ilan edilmişti.
Basının gösterdiği tepkiler üzerine Mahmut Nedim Paşa görevinden çekilmiş; yerine gelen Mütercim Rüştü Paşa ise iki gün yürürlükte kalan kararnamenin kaldırıldığına ilişkin bir kararname yayımlamış.
