Hoş Geldin Seçim Ekonomisi 2.0
Şeref Oğuz 01 Ocak 1970
Birinci seçim dönemi tamamlandı. Seçim sona mı erdi? Hayır... Şimdi ikinci seçim dönemine giriyoruz. 31 Mart 2024 Yerel Seçimleri için geri sayım başladı bile. Henüz sandık sonuçları kesinleşmeden seçim ekonomisinden söz etmek, erken sayılabilir. Ama ekonominin nereye akacağına dair pusula olacaktır.
Seçim; yenilenme dönemleridir. Siyasi partiler ve adaylar, ideallerini, amaçlarını, beyanlarını, vaatlerini halka sunarak seçmenlerin kalbine dokunmaya çalışır. Toplumun sesi sandıkta yükselir ve halkın iradesi açık bir şekilde ifade edilir. Tabii ki seçim ekonomisinin mekaniği eşliğinde…
YENİ SEÇİM DÖNEMİNE KADAR HER ŞEY GÜZEL OLACAK
Bir seçimi atlatıyoruz. Ancak yeni bir seçim kapıda bizi bekliyor. Yeni seçim dönemine kadar her şeyin güzel olduğu bir döneme girmek durumunda kalacağız. İşte bu nedenle sıkı para politikası yaşanmayacak. Ancak yeni ekonomi yönetimin kredibilitesi, saygınlığı, güvenirliği fiyatlara yansıyacak.
Millet ittifakı da Cumhur ittifakı da vaatlerinin başında, sanki ağız birliği etmiş gibi enflasyonu tek haneye indirme sözü vermişti. Ancak bu sözün tutulabilmesi için seçim ekonomisi uygulanmaması gerekir. Biliyoruz ki iki sandık arası enflasyonla mücadele edilemeyecek. Zira sandığa gömülebilirsin.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Türk Lirası nasıl tutulacak?
Halkın iradesi rengini ortaya koydu. Bununla birlikte gözümüz TL’de... Zira değeri düşen, halkın efil efil kaçtığı TL, itibarını tekrar kazanabilecek mi? Biliyoruz ki; heterodoks para politikasından çıkacağız. Yani alışılmışın dışında olan politikayı geride bırakacağız. Tamamen veya kısmen Ortodoks (genel kabul görmüş) ekonomi politikasına geçiş yapacağız. Zira ekonominin maceradan, heyecandan, aksiyondan ziyade, halka güven, itimat ve huzur veren politikalara ihtiyacı var.
Dolar ve faiz zıplayacak mı?
Seçimin hemen ardından ilk 1-2 haftada dolar, faiz ve borsada agresif hareketler görebiliriz. Ancak bu zincirlerin boyu kısa olacak. Her biri yanlış yerde olan faiz, dolar ve borsa, dalgalanıp durulacaktır. Beklenti, piyasa normallerine dönüleceğidir.
NOT
PİYASALAR ZİNCİRLERİNDEN BOŞALACAK
Yeni dönemde piyasalar adeta zincirden boşalırcasına baskılanan her alanda yeni metrikler oluşturacak. Borsada rallinin gerçekleşeceği, dolar ve faizde hareketlenmenin olduğu bir dönem yaşanacak.
Liralaşma eğilimi yükselecek. Çünkü faizler artmaya başlayacak. Faizde hemen ve çok artışlar olmasa da kademeli olarak yükselişlerin olduğunu göreceğiz. Dolar kuru üzerindeki baskı azalacak fakat büyük tırmanışlar görülmeyecek.
Şurası gerçek ki seçim ekonomisiyle 1,2 trilyon liralık ilave yük alan bütçe; yeni iktidarın en önemli sorunu olacak. Ek bütçe yetmeyecek, ilave bir Türkiye bütçesi kadar kaynak üretilecek. Tam da “artık bitti” diyemeyecek ve 31 Mart 2024 yerel seçimleri için vaatler şekillenmeye başlayacak.
Hatta her partinin yerel seçimlere dair seçmeni kazanmak adına vaatleri, kaynak sorununa bakılmaksızın abartılacak. Enflasyonu tek haneye indirmek şöyle dursun, çift hanede kalmasını sağlamak dahi yeni ekonomi yönetiminin en kritik uğraşı olacak.