İmam Hamzat Beg
1789 – 19.09.1834 01 Ocak 1970
Dağıstan’ın ikinci imamı Hamzat Beg, 1789 yılında Avaristan’ın başkenti Hunzakh’a bağlı Hotsat köyünde doğdu. Babası, Avar hanlarının veziri ve Hotsat yöresinin hanı Aliskandi Beg idi. Annesi Fatımat, Hunzakh’lı olup Avar hanlarının soyundandı. İmam Hamzat Beg’in gençliği ilim tahsil etmekle geçti. Dağıstan’ın ünlü alimlerinden Kuran ve hadis öğreniminin yanı sıra Arapça, Farsça, fen, mantık, astronomi vb. ilimlerin tahsilini yaptı. Yeni ilimlere çok çabuk adapte olan Hamzat Beg’e hocaları özel ilgi gösterirdi. Fakat Hamzat Beg, ilim öğrenmenin yanı sıra fırsat buldukça harp oyunlarına önem verirdi. Her türlü silah kullanmak ve at binmek gibi talimleri aksatmadan yapardı.
Hamzat Beg’in hareketçiliği, hanları olduğu kadar zenginleri de ürkütüyordu. Bir gün amcası Hamzat Beg’i yanına çağırarak Gimri’ye, İmam Gazi Muhammed’in yanına gitmesini istedi. Hamzat Beg razı oldu ve bir grup gönüllü ile birlikte Gimri’ye gitti. Hamzat Beg’in kanı kaynamıştı, akıllı, ağırbaşlı, bilgili ve ikna edici hitabeti olan Dağıstan’ın ilk lideri İmam Gazi Muhammed’e. Hamzat Beg, İmam Gazi Muhammed’in en gözde naiplerinden biriydi. Yapılan savaşlarda büyük yararlıklar gösterdi. İmam Gazi Muhammed’in şehit olduğu ve Şamil’in ağır yaralı olarak kurtulduğu Gimri savunmasına da bin kadar müridiyle katıldı (1832). İmam Gazi Muhammed’in şahadetinden sonra, Şamil’in de ağır yaralı olması ile Dağıstan bir süre imamsız kalmıştı. Nihayet, 3 Mayıs 1833 tarihinde, Dağıstan’ın her tarafından gelen halk delegeleri tarafından Hamzat Beg imam seçildi.
Dağıstan’ın ikinci lideri İmam Hamzat Beg, sert bir mizaca sahipti. Kuralları hiç ödün vermeden tatbik eden Hamzat Beg’in imamlığı çok kısa sürdü. Fakat bu kısa sürede birçok başarı sağladı. Onun hareketçiliğinden ve adaletinden bahsedilirken; “Hazreti Ömer gibi adaletli ve cesur” derlerdi. Birçok Rus baskınlarını önledi ve içerde de dirlik düzenlik sağladı. En önemlisi ve tarihe geçeni ise, asırlarca Dağıstan’ın merkezinde hüküm süren ve son yıllarda Rus tarafı olan Avar Hanlığı’nı ortadan kaldırma olayıdır. 19 Eylül 1834 tarihinde Avar hanlarının taraftarlarınca Hunzakh camiinde cuma namazı esnasında şehit edildi.
