AET’in Kurulması
25 Mart 1957 01 Ocak 1970
Günümüzdeki Avrupa Birliği’nin (AB) temeli olan Avrupa Ekonomik Topluluğu, 25 Mart 1957’de imzalanan Roma Antlaşması ile kurulmuştur. AET’nin temelleri 9 Mayıs 1950’de Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman’ın (Rabırt Şuman) yayımladığı bildiriyle 18 Nisan 1951’de kurulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’na dayanır.
Sanayi Devrimi, Avrupa ülkeleri arasındaki rekabeti iyice arttırdı. Tarihsel sorunların da etkisiyle Avrupa, 20. yüzyılın başlarında iki büyük savaşın yıkımını yaşadı. Avrupa devletleri özellikle Fransa ve Almanya arasındaki düşmanlıkları ortadan kaldırıp hem ortak bir Avrupa ekonomik pazarı kurmak hem de SSCB’nin batıya doğru yayılması karşısında bir birlik oluşturmak istiyorlardı.
Aynı zamanda her ne kadar Batı Bloku’nda da olsalar ABD ve SSCB dışında ayrı bir ekonomik güç olmak amacındaydılar. Birlik konusunda ilk olarak Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman bir bildiri yayımlamıştır. Schuman’ın bildirgesine göre başta Fransa ve Almanya arasında olmak üzere Avrupa’daki her ülkenin katılımına açık uluslarüstü bir otoriteye bağlı Avrupa Kömür Çelik Birliği kurulacaktı.
Ona göre savaş öncesinde ve savaş sürecinde silah ve cephane üretiminde kullanılan ham madde kaynakları artık Avrupa halkının yaşam kalitesini arttırmaya yönelik kullanılmalı, ağır sanayi gerçek işlevine dönmeliydi. Bu amaçla üye ülkelerin demir ve çelik kaynakları birleştirilerek verimlilik arttırılacak, buna bağlı olarak aralarında gümrük birliği sağlanacak, böylece ABD ile SSCB’nin ucuz fiyat politikalarına karşı çıkılabilecekti.
Schuman’ın çabaları sonucunda Fransa, Federal Almanya, Belçika, Lüksemburg, İtalya ve Hollanda’nın katılımıyla 18 Nisan 1951’de Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur. Bu topluluğun başarılı çalışmalar yapması, zaman içinde yeni fikirlerin ortaya atılmasına ve adı geçen altı ülkenin daha kapsamlı bir ekonomik birlik oluşturmak için çalışmalara başlamasına ortam hazırladı.
Birliğe üye olan ülkelerin ekonomik açıdan tek bir ülke gibi davranmalarını sağlamak, iç pazarları yetersiz olan üye ülkeler arasında gümrük engellerini kaldırmak ve her türlü kısıtlama ve farklılığı gidererek ortak pazar yaratmak için 25 Mart 1957’deki Roma Antlaşması ile AET kuruldu. AET; üye sayısı, çalışma alanları ve kurumları gelişerek günümüzde de varlığını sürdürmektedir.
