Orhan Hançerlioğlu
1916 – 09.07.1991 01 Ocak 1970
1916 yılında İstanbul’da doğan sanatçı, felsefe ve ekonomik alanındaki sözlük çalışmalarıyla tanınır. 1935’te Şişli Terakki Lisesi’nden, 1939’da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Çeşitli yerlerde çalıştıktan sonra 1978’de emekliye ayrıldı. Edebiyata şiirle başlayan sanatçı, bir süre öykü ile ilgilendi. Şadırvan dergisinin öykü yarışmasında birincilik kazandı. Beş Sanat, Varlık, Yeditepe, Yenilik, Ataç ve Türk Dili dergilerindeki ürünleriyle adını duyurdu. 1950’lerde romana yöneldi. 1951’den 1957’ye kadar her yıl bir roman yayınladı. Bu romanları birer büyük hikaye ölçüsünde dar tuttu. Her birinde yeni bir biçim denemesine girişti. Daha sonra felsefe ve ekonomi konularındaki çalışmalara ağırlık verdi. Temel başvuru niteliğinde birçok kitap hazırladı. Ruhbilim, felsefe, ekonomi, ticaret ve inanç sözlükleri de bunların arasındadır. Sanatçı, 9 Temmuz 1991’de İstanbul’da yaşamını yitirdi.
Edebi Kişiliği:
Romanlarında büyük şehirde yaşayan insanların sıkıntılarını, Anadolu’nun problemlerini anlatmıştır.
Hemen tamamı “ben” merkezli olan romanlarının konularını, çoğunlukla öğretmen olarak görev yaptığı Anadolu’nun çeşitli kasaba ve kentlerindeki gözlemlerinden almıştır.
Romanlarını birer büyük hikâye ölçüsüyle daraltması, her birinde yeni bir biçim denemesine girişmesi, dikkati çeken özelliklerdir.
“Yedinci Gün”de Ömer adlı bir kişinin, kişiliğinden ödün vererek o zamana kadar kazandıklarını elinin tersiyle itmesi sonucu özgürlüğüne kavuşarak bilinçaltına yerleşmiş basit isteklerini yaşama koymasını anlatır.
“Bordamıza Vuran Deniz’de ise Anadolu’dan gelip İstanbul’a yerleşen kalabalık bir ailenin yirmi yıl içinde çeşitli iş kollarına yayılışını, büyük şehrin hızlı ve öğütücü çarkına kapılışını ve bölünerek dağılışını anlatır.
Eserleri:
Roman: Karanlık Dünya, Büyük Balıklar, Oyun, Ekilmemiş Topraklar, Ali, Kutu Kutu İçinde, Yedinci Gün, Bordamıza Vuran Deniz, Başka Dünyalar (Karanlık Dünya, Oyun, Kutu Kutu İçinde romanlarının toplu baskısı, 1962)
Hikâye: İnsansız Şehir
Araştırma: Erdem Açısından Düşünce Tarihi, Mutluluk Düşüncesi, Özgürlük Düşüncesi, Felsefe Sözlüğü, Düşünce Tarihi, Ekonomi Sözlüğü, İnanç Sözlüğü, Felsefe Ansiklopedisi Kavramlar ve Akımlar, Ticaret Sözlüğü
