« Ana Sayfa »      « İlkelerimiz »

BAŞBUĞ TÜRKEŞ

ELMALILI HAMDİ YAZIR MEÂLİ

İrfan YÜCEL

Alparslan TÜRKEŞ

Alparslan TÜRKEŞ

Seyid Ahmed ARVASÎ

Ayhan TUĞCUGİL

M. Metin KAPLAN

Namık Kemal ZEYBEK

Prof. Dr. İBRAHİM TELLİOĞLU

12 Kas

2024

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İlan edildi

15.11.1983 01 Ocak 1970

15 Temmuz 1974 yılında Yunan Subayları ile birlikte Nikos Sampson’un adada, Kıbrıs’ı Yunanistan’a bağlamak amacıyla yaptığı darbe sonucu Makarios Kıbrıs’tan kaçtı ve 19 Temmuz 1974 tarihinde BM yaptığı konuşmada “Kıbrıs, Yunan Ordusu tarafından işgal edildi” dedi. 20 Temmuz 1974 günü de Türkiye, Londra ve Zürih anlaşmalarının tanıdığı Garantörlük yetkisini kullanarak, Adadaki Türklere ve Rumlara Barışı getirmek üzere Barış Harekâtını gerçekleştirdi. 16 Ağustos 1974 tarihinde de ateşkes sağlandı.

Kıbrıs Barış Harekâtı’nın çizdiği sınırlar Türk tarafına devlet kurma imkânı verdi ve 13 Şubat 1975 tarihinde “Kıbrıs Türk Federe Devleti” ilan edildi. Bu gelişme üzerine Rumlar, Viyana’da 28 Nisan–3 Mayıs, 5–7 Haziran ve 31 Temmuz–2 Haziran 1975 tarihlerindeki görüşmelere katılmak zorunda kaldı. Son toplantıda Güney Kıbrıs’taki Türkler ile Kuzey Kıbrıs’taki Rumların gönüllü olarak yer değişimi hususunda anlaşmaya varıldı. 8–10 Eylül 1975 tarihlerinde de değişim gerçekleştirildi. Böylece Kıbrıs adası fiilen iki toplumun temsil edildiği iki devlete ayrılmış oldu.

Bundan sonra zaman zaman toplumlar arası görüşmeler devam ettiyse de Kıbrıs Rumları ve Yunanistan’ın olumsuz tavırları nedeniyle anlaşma zemini oluşmadı. 3 Ağustos 1977 tarihinde Başpiskopos Makarios’un ölümü üzerine yerine Demokratik Parti Lideri Sipiros Kyprianou’yu Rumlar Kıbrıs Cumhurbaşkanı olarak seçti. Kıbrıs Türk Federe Devleti ve Türkiye, Kipriyanu’nun ancak Güney Kıbrıs’taki Rumları temsil edebileceğini belirterek cumhurbaşkanlığını tanımadı. Toplumlar arası görüşmelere yine de devam edildi. Ancak Rumlar ve Yunanistan meseleyi uluslararası platformlara kaydırmayı ve ilgili-ilgisiz bir takım devletleri de devreye sokarak Birleşmiş Milletlerden lehlerine bir karar çıkarmayı planlıyorlardı. Bu çalışmanın sonucu olarak da BM’den KTFD’ni ortadan kaldırmayı öngören 13 Mayıs 1983 tarihli kararı çıkartmaya muvaffak oldular.

Bu durum karşısında Kıbrıs Türk halkı, 20 Mayıs 1983 tarihinde Devlet Başkanı Rauf Denktaş’a bir muhtıra vererek bağımsızlık ilan edilmesini istedi. Kıbrıs Rumları ve Yunanlılarla yapılacak görüşmelerden bir sonuç alınamayacağını gören Kıbrıs Türk Federe Devleti Meclisi de 15 Kasım 1983 tarihinde oybirliğiyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni ilan etti. “Bağımsızlık bildirisi” Rauf Denktaş tarafından okundu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 17 Kasım 1983 tarihinde yaptığı toplantısında aldığı 541 sayılı kararla “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilanı”nın gereksiz olduğu ve Türk tarafının kararından vazgeçmesi istenmiştir. Güvenlik Konseyi bu kararıyla “Siyasi statülerini serbestçe belirleyebildikleri ve ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmeleri özgürce takip ettikleri takdirde bütün halklar self-determinasyon hakkına sahiptir” şeklindeki kendi yasalarına ters düşmüştür. BM Güvenlik Konseyi’nin bu taraflı kararı, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafından kabul edilmedi. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, KKTC’ni resmen tanıdı.

KKTC Kurucu Meclisi tarafından hazırlanan anayasa 12 Mart 1985 tarihinde Meclis’te kabul edildikten sonra,

5 Mayıs 1985 tarihinde yapılan halk oylamasında Kıbrıs Türkü’nün % 70’inin onayını alarak yürürlüğe girdi.

9 Haziran 1985 tarihinde yapılan seçimde Kıbrıs Türk halkının % 70,48’inin oyunu alan Rauf Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı oldu.

Ziyaret -> Toplam : 124,52 M - Bugn : 5545

ulkucudunya@ulkucudunya.com