Piri Reis Haritası'nın esrarı
Mehmet Ali KILIÇBAY 01 Ocak 1970
1929'da Topkapı Sarayı'nda, rastlantı sonucu ünlü
denizci Piri Reis'in dünya haritasının bir parçası
bulunur. Daha sonra bu harita üzerinde
uzaylılardan, cinlere uzanan sayısız spekülasyon
üretilir.
Piri Reis’in haritası (en solda) ve
haritada yer alan el yazısı 24
nottan, VI numaralı notun
görüntüsü (yanda)
Antartika kıtasının günümüz görüntüsü
Antiller Denizi
Milli Müzeler Genel Müdürü Halil Ethem Eldem, 9 Kasım
1929'da Topkapı Sarayı'nda rastlantı sonucu bir harita bulur.
Bu, ünlü Osmanlı denizcisi Piri Reis'in 1513'te yapıp 1517'de
Mısır'da padisah Yavuz Sultan Selim'e sundugu dünya
haritasının bir parçasıdır. Bu parçada, Atlantik Okyanusu,
Avrupa ile Afrika'nın batı kıyıları ve Amerika'nın dogu kıyıları
yer almaktadır. Harita üzerinde birçok not bulunmaktadır. Bu
notlar Hasan Fehmi Bey tarafından Latin harflerine aktarılmıs,
1937'de Türk Tarih Kurumu Baskanı Yusuf Akçura'nın "Piri
Reis Haritası" adlı kitabında yayınlanmıstır. Ancak bilim
çevrelerinden önce "Sırlar Dünyası" meraklıları ve tüccarları
el atmıslardır konuya. Amerikalı Charles Hapgood, Kayıp Mu
kıtası konusundaki iddialarıyla öne çıkmaya çalısırken,
1966'da "Eski Deniz Krallarının Haritaları: Buz Çagında Ileri
Bir Uygarlıgın Varlıgının Asikârlıgı" adlı kitabında, haritada,
çizildigi tarihlerde bilinmeyen Antarktika kıyılarının çok dogru
bir sekilde çizildigini ileri sürmüstür. Isviçreli "uzaylıların izleri"
uzmanı Erich von Daniken de 1968 tarihli "Tanrıların
Arabaları" kitabında, haritanın uzaylılarca çizildigini iddia
etmistir! Daha sonra bu harita üzerinde çokça spekülasyon
icat edilmistir.
PEYGAMBER ÇIZDI IDDIASI
Aralık basında Yeni Safak gazetesinde Ayse Olgun imzalı ve
"Piri Reis'in Haritası Hz. Süleyman'ın Mirası" baslıklı bir yazı
çıktı. Yazıda sunlar söyleniyor: "Rus ve Ingiliz bilimadamları,
Türk denizcilik tarihinin önemli isimlerinden Piri Reis'in çizdigi
haritada yer alan Antarktika kıtasında milattan önce yasamıs
bir uygarlıgın izlerini yaptıkları arastırmalar neticesinde
dogrularken, akıllarına takılan soru bu bilgilere Piri Reis'in 500
yıl önce nasıl ulastıgı yönünde. Arastırmacılar çok eski
uygarlıklara ait haritaların Piri Reis'in eline geçtigini ve bu
haritalardan yola çıkarak kendi haritasını çizdigini ileri
sürerken, ünlü denizci kaleme aldıgı Bahriye Kitabı'nda bu
kadar ayrıntılı haritayı Süleyman Peygamber'in çizdigini ve
ondan kendine intikal ettigini söylüyor. Harita üzerinde yaptıgı
çalısmalarını "Piri Reis Haritası'nın Sifresi" adlı kitapta
toplayan Metin Soylu ise, Bahriye kitabındaki bu bilgiden yola
çıkarak, Hazreti Süleyman'ın haritayı kuslara ve cinlere
çizdirdigini söylüyor. Soylu, haritanın bundan 500 yıl önce
gökyüzünden kusbakısı olarak çizilmis olmasını da delil
olarak ortaya koyuyor". Piri Reis haritasının "esrar" avcısı
sözümona bilim degil de, gerçek bilim dünyasında nasıl
karsılandıgına gelmeden önce Metin Soylu'nun iddialarını ele
almak gerekiyor. Bir kere Antarktika buzdan bir kıta, buz
kalınlıgı çogu yerde 4.500 metreyi geçiyor. Bu buz kitlesinde
ancak meteorolojik ve sismik arastırmalar yapılabiliyor, öyle
geçmis uygarlıkların izlerini arayan filan yok. Zaten kısın -70,
yazın da -35 derece civarında olan ortalama ısılar böyle
arastırmalara da olanak bırakmıyor. Öte yandan Piri Reis
"Amerika Haritası" nı nasıl çizdigini haritanın üzerine yazdıgı
notlardan birinde anlatmaktadır. Süleyman Peygamber'den
ise "Kitabı Bahriye"de söz etmektedir: "Harita ve pusulayı
dogru bil. Süleyman peygamberdir ona delil. Çünkü ona inler,
cinler, hayvanlar ve kuslar, hepsi ama hepsi bas egerdi hem
karıncalar. Sen de inan çünkü Kuran'da hak buyurmustu,
denizler ilmi de hep verilmisti ona... Malûm oldu deniz ona mil
be mil". Piri Reis, burada genel olarak haritaların pirinin
Süleyman Peygamber oldugunu söylüyor.
NOTLAR GERÇEGI ANLATIYOR
Amerika haritası üzerinde, VI numaralı notta (toplam 24 not
vardır) aynen söyle yazar: "Böylesine bir harita dünyada kimsede
yoktur. Özellikle yirmi kadar harita ve dünya haritasından yani
Büyük Iskender zamanında derlenmis haritadır ki, insanların
yasadıgı alanın dörtte biri onun içinde bilinmektedir- Araplar o
haritaya Caferiye derler. Onun gibi sekiz Caferiye ve bir Arap
Hint haritasından ve dört Portekizli'nin simdi yapılmıs
haritalarından ve bir de Colomb'un Batı tarafında yaptıgı
haritadan karsılastırma yoluyla elde edilip bu harita meydana
geldi". Yani Piri Reis "Amerika haritası" nı 20 kadar haritadan
derledigini söylemektedir. Haritanın nasıl "kusbakısı" oldugunun
cevabını da vermektedir: "geometri yoluyla". Haritanın Hz.
Süleyman zamanında kuslara ve cinlere çizdirilmesi, sonra Piri
Reis'in eline geçmis olması iddiası tutarsızdır. Süleyman
peygamber olarak bilinen Salomon, Davut'un oglu ve Israil
kralıdır. Yaklasık MÖ 972- 932 tarihlerinde yasamıstır. Islami
gelenek onu cinlerin ve hayvanların efendisi saymaktadır. Bu
durumda Hz. Süleyman eger bir harita yaptırdıysa, bu ancak
dünyanın bundan yaklasık 3 bin yıl önceki halini resmedebilir.
Oysa Antarktika'nın buzla kaplanması bundan 6 bin yıl öncesine
tarihlenmektedir. O halde Hz. Süleyman'ın harita çizmek için
havalanan cinleri ve kusları ancak buzlar altında bir Antarktika
görebilirlerdi. Aynı sekilde Piri Reis haritasında Antarktika ile
Güney Amerika birbirine bir kıstakla baglı olarak gözükmektedir.
Oysa bu kıstak yok olalı 10 bin yıl oldu. Demek ki Hz.
Süleyman'ın haritacı cin ve kusları kalem kâgıt elde
havalandıklarında, Ankarktika 7 bin yıldır tek basına bir ada
halindeydi. Demek ki Piri Reis haritası Süleyman'ın cin ve
kuslarının isi degil. Acaba 10 bin yıl önce yasamıs eski bir
uygarlıgın isi mi, dünya dısından gelenler mi yaptı, yoksa bilimsel
bir açıklaması mı var, bunu da haftaya görelim.
YATIK SEKIL YORUMU DEGISTIRIYOR
Piri Reis haritası yatırılınca Antartika ülkesi
sanılan yerin Ates ülkesi oldugu
görülüyor. Güney Amerika haritası
yatırıldıgında ise Piri Reis haritasında
Antartika denilen yerin Ates ülkesi oldugu
sonucu çıkıyor .
Piri Reis
haritası'nın
esrarı yok
Antik dönemde harita yapılmıs olmasına ragmen, ölçeklere ve
dogal özelliklere sadakatleri açısından ilk gerçek haritalar 13.
yüzyıldan itibaren Avrupa'da görülmeye baslamıstır. Bunların denizle
ilgili olanlarına Italyanca portulano adı verilir. Portulanonun atası
Adamus Biemensis tarafından 1076'da çizilmistir, ama ilk gerçek
portulano "Piza portulanosu" adını tasımaktadır. Italyancanın
porto=liman kelimesinden gelen bu sözcük, deniz kıyılarını gösteren
haritaları isaret etmektedir. Buradan yola çıkan haritacılık 14.-16.
yüzyıllar arasında epeyi gelisme göstermistir. Birçok harita, daha
Colomb'un Amerika'yı bulmasından önce bu kıtaya iliskin bilgi ve
çizimler içermistir. Örnegin bir 14. yüzyıl portulanosunda "Brazil"
adası yer almaktadır. 1414 tarihli bir haritada Cipangu (Japonya) ve
Antilia (Antiller) gösterilmektedir. Toscanelli'nin 1474-1482 arasında
Colomb'a gönderdigi bir portulanoda da Amerika kıtasına ait bir çok
çizimin yer aldıgı bilinmektedir. Colomb da Amerika'ya yaptıgı dört
sefer esnasında çesitli haritalar çizmistir. Piri Reis'in amcası Kemal
Reis, bir çarpısmada Colomb'un ilk üç Amerikan seferine katılmıs bir
Ispanyol'u esir alır. Bu denizci, Colomb'un Amerika'ya körlemesine
gitmedigini, elinde çok sayıda harita oldugunu ve bunların simdi
kendinde oldugunu söyler ve bunları Piri Reis'e gösterir. Piri Reis
ayrıca St. Brandon, Nicola Giuvan, Cenevizli Anton tarafından
yapılmıs haritaları da kullanmıstır. 1500'de Brezilya'yı kesfeden
Cabral seferinden de ona haritalar gelmistir. Böylece Piri Reis'in
1513 tarihli haritası bir derleme olarak ortaya çıkmaktadır. Nitekim,
haritanın bir kesiminde terimler Italyanca'yken baska bir kesiminde
Portekizce olmaktadır. Bu da birçok köken harita oldugunu
göstermektedir. Piri Reis haritası bilim çevrelerince incelenmeye
basladıktan sonra birçok yanlıs bulunmustur. Örnegin William Miller,
haritanın ızgaralarının yanlıs oldugunu, oysa daha eski haritalardaki
ızgaraların dogru olduklarını ortaya koymustur. Bunun nedeni, Piri
Reis'in çok sayıda haritayı çakıstırırken ızgaraları kaydırmasıdır.
Aynı sekilde, Amerika kıtasının Karayipler bölgesi Piri Reis
haritasında Colomb'unkinin aynıdır. Ama Colomb'un haritası
tamamen yanlıstır ve Martin Behaim'in 1492 tarihli yerküresinde yer
alan Cipangu (Japonya), Colomb'un Hindistan'a gittigini
sanmasından ötürü Karayiplere konulmus, Piri Reis de bunu aynen
kopya etmistir.
IKI AMIRALIN ÖYKÜSÜ
Gregory Mc Intosh, "Iki Amiralin Öyküsü" adlı
kitabında, Virgin adalarının Piri Reis haritasında ikiser
kere yer aldıklarını göstermistir. Bunun nedeni, Piri
Reis'in kullandıgı haritalarda bu adaların farklı
yerlerde gösterilmeleridir. Ayrıca Güney Amerika, Piri
Reis'in haritasını yaptıgı 1513'ten önce kasiflerce
dolasılıp kıyıları belirlenmistir. Önce Amerigo
Vespucci, arkasından Binot Paumier de Gonneville
yolu açmıslar, 1499-1502 arasında kıtanın en güney
ucuna varılmıstır. Juan de la Cosa'nın 1500,
Cantino'nun 1502 tarihli erken haritaları bile Piri
Reis'inkinden daha dogrudur. Bunlar Küba, Jamaika
ve Puerto Rico'yu dogru yerlerinde, ada olarak
göstermekte, Piri Reis gibi Japonya'yı Amerika'da
sanmamaktadır. Bu da Piri Reis'in Amerika'nın
bulunmasından önceki eski haritaları ve Colomb'un
haritalarını kullandıgının kanıtıdır. Piri Reis'in dogru
bir kaynaktan kopyaladıgı yegane kesim Brezilya
kıyılarıdır.
Piri Reis
Cipango’yu (Japonya) Karayipler’e koyuyor
Piri Reis’in haritasında Antartika sanılan
Ates ülkesi…….
Ve "Piri Reis haritasının esrarı" iste bu noktadan
itibaren ortaya çıkmaktadır. Piri Reis haritasında
Brezilya kıyıları en uçta doguya dogru kırılarak
Antarktika'yı resmetmektedir. Antartika, buzlar
olmadan gösterilmistir. 6 bin yıldan beri buzlarla kaplı
olan, ancak 1818'de kesfedilen ve buz altının haritası
ancak çok geliskin teknolojilerle daha yeni
çıkartılabilen bu kıta, bundan 500 yıl önce bir haritada
nasıl gösterilebilmistir?Bu haritayı ya uzaylılar ya da
cinler çizdi. Ama ciddi bir sorun vardı. Piri Reis neden
Brezilya'dan Ates Ülkesi'ne 1200 millik Arjantin
kıyılarını göstermemisti ve neden Brezilya'nın 2500
mil güneyindeki Antartika ona bitisikti? Bunun
cevabını bilim adamları hemen buldular, yani Yeni
Safak'ta atılan mansette oldugu gibi "Bilim dünyası
saskın" degil. Arjantin kıyıları aslında çizilmisti, ama
dogru enlem ve boylamında degil, yatırılarak
çizilmisti. Yani "esrar avcıları" tarafından 10 bin yıl
önce yok olan kıstak diye ilan edilen kara parçası
Arjantin kıyılarından baska bir sey degildi. Ve
Antarktika'nın Kraliçe Maud Topragı kıyıları olarak
ilan edilen bölge de Arjantin'in en güney ucu olan
Ates Ülkesi'nden baskası degildi.
EKSEN KAYMASI VAR
Pekala haritanın güneyi neden saga (doguya) kaydırılmıstı? Çünkü Steven Dutch'ın kanıtladıgı üzere, Piri Reis haritaları
birlestirirken Brezilya'nın Curtiba bölgesi noktasında bir distorsiyon (eksen kayması) yapmıs ve bunu fark etmemistir. Böylece
Antartika ve onu kıtaya baglayan kıstak sanılan kesim, Brezilya'nın güney, Uruguay ve Arjantin kıyılarıdır. Ama Piri Reis'in
elindeki bazı haritalarda bu distorsiyon bilinçli bir sekilde yapılmıstır, çünkü papa II. Alexandrus, 1494'te imzalanan
Tordesillas Antlasması'yla, La Raya adı verilen bir hat çizmis ve bunun dogusunu Ispanya'ya, batısını Portekiz'e bırakmıstır.
Eger haritanın güneyi La Raya'nın dogusunda gösterilirse, burası Ispanya'nın olacaktır, nitekim öyle olmustur. Çagdas bilim
Piri Reis haritasının esrarını çözmüstür. Haritada Antartika yoktur, burası Ates ülkesidir ve eger bu haritayı Hz. Süleyman'ın
cinleri yaptıysa, neden bu kadar çok yanlıs vardır? Cumhuriyet tarihinde bilimin bu kadar tü kaka oldugu baska bir dönem
yasandı mı, ben bilmiyorum.