ŞEYHÜLİSLAM ESAD EFENDİ
01 Ocak 1970
Hocazade Esad Efendi Osmanlı şeyhülislamlarındandır. 1570 yılında İstanbul'da doğdu. Eğitimini babasından ve Molla Tevfik Gialni'den aldığı derslerle tamamladıktan sonra, mülazim oldu ve 1588'de haseki payesini aldı. Ardından Ocak 1590'da Süleymaniye medreselerine ve Temmuz 1593'te Darülhadise tayin edildi. Daha sonra kadılık görevine geçerek Edirne kadısı oldu. Babasının saraydaki nüfuzu sayesinde kısa sürede yükseldi. Kazaskerliğe getirilen Esad Efendi, babasının şeyhülislamlığı sırasında İstanbul kadısı oldu. Şubat 1604- Ocak 1605 ve Haziran 1606- Nisan 1608 tarihlerinde iki kez Rumeli kazaskerliğine getirildi. Hacca gittikten sonra vefat eden ağabeyi Mehmed Efendinin yerine 2 Temmuz 1615'de şeyhülislam oldu.
Sultan Birinci Ahmed'in vefatından sonra kardeşi Sultan Birinci Mustafa'nın tahta geçmesinde önemli rol oynadı. Kendisinden önce amcasının tahta çıkmasında oynadığı rol dolayısıyla, Sultan İkinci Osman'ın (Genç) düşmanlığını kazandı. Genç Osman padişah olunca onun yetkilerini kısıtladı. Şeyhülislamların sefere çıkması adet olmadığı halde, Genç Osman'la beraber Hotin seferine katıldı. Sultan Genç Osman'ın, kızıyla evlenmek istemesine karşı çıktıysa da daha sonra bunu kabul etti. Bu akrabalık bile padişahla şeyhülislam arasındaki soğukluğu gidermedi.
Sultan Genç Osman'ın yenilik hareketlerine karşı büyük bir ayaklanma çıktı. Bu isyan sırasında Şeyhülislam Esad Efendi asilerin istekleri doğrultusunda fetvalar verdi. Ancak Sultan Birinci Mustafa'nın tekrar tahta çıkarılmasının uygun olmadığını söylemekten çekinmedi. Genç Osman'ın öldürülmesiyle sonuçlanan olayları önleyemediği gibi, damadının cenazesine gitmeyerek görevinden istifa etti. Bir yıl sonra, Sultan Dördüncü Murad zamanında ikinci kez şeyhülislamlığa getirildi. Kemankeş Ali Paşa'nın Rumeli kazaskeri olan kayınpederi Bostancızade Mehmed Efendi'yi şeyhülislamlığa getirmek istediğini öğrenince, idamı için bir fetva yazmaktan geri durmadı. Ancak bu fetva, İstanbul kadısı olan küçük kardeşi Salih Efendi tarafından imha edildi. Bir yıl yedi ay sonra 22 Mayıs 1625'de vefat etti. Üç dilde şiirleri ve Kaside-i Bürdeye tahmisi vardır.
