Said Halim Paşa ( 1864)- (06.12.1921)
01 Ocak 1970
Sadrazam
1864 yılında Kahire’de doğdu. Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın torunu ve vezir Halim Paşa’nın oğludur. Küçük yaşta ailesiyle birlikte İstanbul’a geldi. Özel tahsil gördü. Kardeşi Abbas Halim ile birlikte İsviçre’de siyasî ilimler dalında yüksek tahsil yaptı. Döndüğünde (1888) Şûrâ-yı Devlet Azâsı tâyin edildi. Muhtelif nişanlarla taltif olunup “Rumeli Beylerbeyliği” payesine erişti (1900). Kardeşi ile birlikte Mısır’a gönderildi. Meşrutiyet’in ilanı üzerine İstanbul’a döndü.
Önce Şûrâ-yı Devlet Reisi (1912), Mahmud Şevket Paşa’nın sadrâzamlığında Hâriciye Nazırı (1913) ve onun ölümünden sonra sadrazam oldu (1913). Balkan Harbi’nin sonu ile Birinci Dünya Harbi’nin ilk yıllarında sadrazam olarak kaldı. Osmanlı Devleti’nin harbe katılmaması için gösterdiği gayretler fayda vermedi. İttihatçıların, elindeki yetkileri yavaş yavaş almaları neticesinde, önce üzerinde bulunan hariciye nazırlığını, sonra da sadrazamlığı bıraktı (Şubat 1917). Mütareke’de yurt dışına kaçmayı reddetti. Harp suçlusu olarak yargılanması için kendisi müracaat etti. İstanbul’un işgalinden sonra 10 Mart 1919’da tutuklandı. 22 Mayıs’ta İngilizler tarafından, öteki siyasî mahkûmlarla birlikte Malta adasına sürüldü. Burada iki yıl kadar kaldıktan sonra 29 Nisan 1921’de bırakıldı. Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca biliyordu. İstanbul’a kabul edilmediği için Roma’da oturdu. 6 Aralık 1921 tarihinde bir Ermeni tarafından şehit edildi.
ESERİ:
Buhranlarımız
HAKKINDA YAZILANLAR
1.Bir İslamcı Düşünür Said Halim Paşa
M.Hanefi Bostan
İrfan Yayınları / Araştırma Dizisi
... Bu araştırmada Said Halim Paşa'nın hayatı ve eserleri ele alınmakla kalmayıp, yer yer devrin siyasi olaylarına da değinildi. Siyasi olayların incelenmesinde Paşa'nın söz ve yazılarına da yer verildi.
Elinizdeki eserin, unutulmuş ve yanlış tanıtılmış şahsiyetleri gerçek yönleriyle ortaya koymak ve ayrıca dönemin tarihi hadiselerinin de gerçek yüzünü meydana çıkarmak açısından büyük bir boşluğu dolduracağı inancındayız.
