David Léon Cahun (23 Haziran 1841, Alsace – 30 Mart 1900, Paris) Yahudi asıllı Fransız gezgin, oryantalist ve yazar.
Tarihi romanlar ve araştırma kitapları yayımlamıştır. “'Gök bayrak” (1876) adlı romanı ile "Asya Tarihine Giriş, Türkler ve Moğollar'" (1896) adlı araştırma kitabi, Türkçe’ye çevrildiğinde devrin Türkçülerine büyük esin kaynağı olmuş, temel başvuru kitabı haline gelmiştir. Kitaplarının Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk tarafından da okunduğu bilinmekte ve onu etkileyen yazarlar arasında adı geçmektedir[1]
Yaşamı
1841 yılında dünyaya geldi. Ailesi, onun asker olmasını istiyordu[2]. Ama o, kendisini coğrafi ve tarihi araştırmalara adadı. Revue Française’de coğrafyaya ilişkin makalelerini ve Mısır ve çevre ülkelerde yaptığı gezilere ilişkin yazılarını yayımlamaya başladı. 1864’te Mısır, Nubya, Kızıl Deniz’in batı kıyıları ve Anadolu topraklarını keşfe başladı.
1866’da Fransa’ya dönen Cahun, La Liberté gazetesinin siyasi yazılar yazan bir yazar olmuştu. Gazete İkinci Fransa İmparatorluğu’nu destekleyince oradan ayrıldı ve La Réforme ile La Loi gazetelerinin yazarları arasına katıldı. Fransa-Prusya Savaşı sırasında çeşitli gazeteler için muhabirlik yaptı. 1870’de gönüllü olarak orduya katıldı.
Savaşın sonunda yeniden şarkiyat çalışmalarına döndü ve kendini özellikle Türk ve Tatar tarihini araştırmaya adadı. 1875’te Fransız Milli Kütüphanesi’nde görev yapmaya başladı. Bu sıralarda bir tarihi roman serisi yayımlamaya başladı. Yaygın olarak bilinmeyen tarihi gerçekleri sunmak niyeti ile kaleme alınmış bu kitaplar yoluyla genel tarih ve coğrafyaya katkıda bulunmayı amaçlıyordu. Fenike keşiflerini anlatan “Kaptan Magon’un Sergüzeştleri (1875), Haçlı Savaşları ve Moğol istilaları sırasında bir Müslüman, bir Hristiyan ve bir paganın maceralarını anlatan “Gök Bayrak” (1876), 16. yy’da Türk ordu yaşamını anlatan “Yeniçeri Hasan” bu kitaplardan bazılarıdır.
1878’de eşi ile beraber seyahatlere çıktı. Suriye’den İzlanda’ya kadar pek çok yere gittiler. Bu seyahatleri ile ilgili yazılar ve makaleler yayımladı. 1890’da Sorbonne’da Asya tarihi ve coğrafyasına ilişkin ders verdi. Seyahatlerden topladığı materyale dayarak "Asya’nın Genel Tarihine Giriş" (1896) adlı eseri yazdı. Eser, 3 yıl sonra Necip Asım tarafından Türkçe’ye çevrildi. Türkçülüğün kuruluşuna rol oynayan ana kitaplardan birisi oldu[3] Leon Cahun, 30 Mart 1900’de Paris’te hayatını kaybetti.
Kaynakça
1.^ Münevver Sofuoğlu, Atatürk’ü Etkileyen Düşünürler ve Kitaplar, Analizmerkezi.com 27.07.2010
2.^ Jewishencylopedia.com David Léon Cahun maddesi (İngilizce)
3.^ İbrahim Şirin, Osmanlı’da Tarihin Anlam Arayışı, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı 11, Ankara, 2000
