Cafer Seydahmet Kırımer (1889 - 1960)
01 Ocak 1970
1 Eylül 1889'da Kırım'ın Yalta şehrinin Kızıltaş köyünde doğmuştur. İlk tahsilini Kırım'da, orta ve lise tahsilini İstanbul'da yapmıştır. 1911'de Paris'e giderek Hukuk Fakültesi'ne devam etmiş, Birinci Cihan Harbi'nin başlaması üzerine Kırım'a dönmüştür. Kırım'da yakın arkadaşlarıyla birlikte inkılapçı, gizli bir teşkilat kurmuştur.
1917'de Rusya'da ihtilal başladığı zaman Besarabya cephesinde asker olan Cafer Seydahmet Kırımer, Odesa'ya geçmiş, buradan temas kurduğu Kırım'daki arkadaşlarından Çelebi Cihan'ın Başmüftülüğe, kendisinin Vakıf İşleri Müdürlüğü'ne seçildiğini öğrenmiştir.
Rusya'daki ihtilalin, memleketi anarşi içine düşürmesi, Kırım'daki münevverleri yeni teşebbüslere sevketti. Cafer Seydahmet Kırımer, seçim kanununu, kurulacak cumhuriyetin anayasa tasarısını hazırladı. Kerson'daki Kırımlı süvarileri Kırım'a getirdi. Kurultay açıldıktan sonra, 26 Kasım (9 Aralık) 1917'de Kırım Cumhuriyeti ilan edilince, Celebi Cihan'ın başkanlığındaki hükümette Harbiye ve Hariciye Müdürü (Bakanı) oldu. Bolşeviklerle yapılan Alma Savaşlarındaki mağlubiyet üzerine Besarabya'daki Müslüman Birlikleri'ni Kırım'a getirmeye teşebbüs etti.
Kırım'ın Almanlar tarafından işgali üzerine Kurultay yeniden toplandı. Süleyman Sulkievicz'in kurduğu hükümette Hariciye Bakanı oldu. Almanlar Kırım'dan çekildikten sonra Bolşeviklerin yeniden Kırım'ı işgalleri sırasında Cafer Seydahmet Kırımer, Kırım Parlamentosunun tam salahiyetli temsilcisi sıfatıyla Türkiye ve Avrupa'da bulunuyordu.
Cafer Seydahmet Kırımer'in bundan sonraki hayatı, 1921, 1922 yıllarında Kırım'da vukua gelen açlığa yardım sağlama, Rusya mahkumu milletlerin temsilcileriyle birlikte kurduğu teşkilatlar vasıtasıyla davasını dünyaya tanıtma, İkinci Dünya Savaşı sırasında, muhtelif sebeplerle, Almanya ve Avrupa'nın diğer memleketlerinde bulunan Kırımlı kardeşlerine, o günün şartları içinde yapılabilecek yardımlar üzerine çalışma, bu maksatla muhtelif hükümetlerle temas etme, kitap ve makale yazma, konferanslar verme gibi Kırım ve Türk dünyası için yaptığı hizmetlerle geçirmiştir.
3 Nisan 1960 günü saat 22'de beyin kanamasından İstanbul'da vefat etmiştir.
YAZDIĞI KİTAPLAR
1. Yirminci Asırda Tatar Milleti Mazlumesi, Istanbul, 1911 (Şahap Nezihi takma adıyla)
2. La Crimeé (Fransızca), Lausanne, 1921
3. Krym (Lehçe), Warszawa, 1930
4. Rus Inkılabı, Istanbul, 1930
5. Gaspırali Ismail Bey, Istanbul, 1934
6. Rus Tarihinin Inkılaba, Bolşevizme ve Cihan Inkılabına sürüklenmesi, Istanbul, 1948 (beş yerde verilen konferans)
7. Mefküre ve Türkçülük, Istanbul, 1965 (konferans ve yazıları)
8. Unutulmaz Göz Yaşları, Istanbul, 1975
9. Nurlu Kabirler, Istanbul, 1992
10. Bazı Hatıralar, Istanbul, 1993
