Prof. Dr. SABRİ F. ÜLGENER
Ahmet YÜRÜK 01 Ocak 1970
1 Temmuz 1983 günü kaybettiğimiz değerli bilim adamı Prof.
Dr. Sabri F. Ülgener 1911 yılında İstanbulda doğmuş, ilk ve orta
tahsilini İstanbul Erkek Lisesinde, yüksek tahsilini İstanbul Üni-
versitesi Hukuk Fakültesinde tamamlamıştışr. 1933 y1lı,'Türkiye'cîe
yüksek öğretim koııusunda son derece önemli değişmelere sahne ol-
muş, «Üniversite Reformw› olarak adlandırılan Darülfüııunun Üni-
versiteye dönüştürülmesi olayı bu yılda gerçekleştirilmiştir. Aynı
yıl Hukuk Fakültesi bünyesinde kurulan ‹‹ İktisat ve İçtiınaiyat Ens-
titüsümıe asistan olarak tayin edilen Ülgener, böylece yaklaşık elli
yıl lıizrnet vereceği çok sevdiği yuvasına öğretim elemanı olarak ilk
adımını atmış oluyordu. '
İktisat Fakültesinin kuruluşu ile 'Umumi İktisat ve Maliye Teo-
risi Kürsüsüasistanlığına naklolunan Ülgener, kürsünün Ordinar-
yusu Prof. Neumarl?dan başka, Prof. Röpke, Prof. Rustow ve
Prof. Kessler ile de uzun zaman beraber çalışmış, adı geçen profe-
sörlerin ders takrirlerini, kitaplarını, konferans ve makaleleriııi ba-
şarı ile Türkçdye çevirıniştir. Ülgener 1937 yılında İstanbul Üniver-
sitesi Hukuk Fakültesinde doktora imtihanını vermiş ve tezini sa-
vunarak doktor unvanını kazanmıştır. 1941 senesinde ‹‹Kapitalizm-
den Evvel İaşe Buhranlarp› adını taşıyan doçentlik teziyle aynı kür-
sünün doçentliğine tayin edilen Ülgener, mesaisi sırasında Konjonk-
tür, İktisat-Metodolojisi ve Felsefesi, Ulaştırma ve Sanayi Politika-
"f LÜ. İktisat Fakültesi öğretîrrı üyesi.
sı, İktisadi Doktrinler Tarihi gibi tahsisi' konularla, İktisat Teorisi
ve Genel İktisat dersleriniverıniştir. Ülgener 1946 yılı sonunda mes-
leki görgü ve bilgisini genişletmek üzere Amerika Birleşik Devletle-
rine gönderilmiş ve Harward Üniversitesinde iki yıl süre ile Prof.
J. Sclıum?eter ve Prof. A. Hansen'in yanında çalışmıştır. Almancaya
tanı bir şekilde vakıf bulunan ve ilıni çalışmalarında yararlanacak
kadar Fransızca bilen Ülgener, bu seyahatinden sonra ingilizceyi de
çok iyi düzeyde diğerlerine ekleıııiştir. Daha sonra İktisat Fakülte-
siıı'de Profesörlüğe yiikseltileıı Ülgener, ilmi çalışmalarının yaııısıra
Dekanlık da dahil olrnak üzere, çeşitli idari görevleri uzun yıllar sür-
dürnıüş, çok sayıda öğretim üyesi ve öğrenci yetiştirıniştir.
Ülgener Hoca, formasyonu itibariyle daha çok Alman Tarihçi
Mektebinin ve özellikle Werner Sonıbart ve Max Weber'in tesiri al-
tinda yetişmiş, eserlerinin büyük bir kısmını bu çığırda vermiştir.
İktisadi meselelerin daha iyi anlaşılması için önce iktisadi zihniye-
tin tanınması gerektiği noktasından hareket eden Ülgenenbu konu-
dabir dizi makale, etüd ve eser yayınlaınıştır. ‹‹İktisadi Hayatta
Zihniyetin Rolü ve-Tezahürlerb› ismi ile yayınlanan ınakalesinde ko-
nunun önemi belirtildikten sonra ınetodolojik esasları açıklanmış ve
konunun çerçevesi ortaya lionmuştur. Ülgener bu vadideki etüdlerin-
de sosyal bilinı akırnlarınııı zihniyet tahlilleri için ortaya koyduğu
kavramları ve metodları esaslı surette gözden geçirmiş, bu kavram-
lara yeni bir veçlıe verme başarısını göstermiştir. Belirli bir döne-
min ve çevrenin iktisadi insanında yaşamakta olan gerçek zihniye-
tin, normatif iktisat ahlakından ayırt edilmiş olması ve iki kavra-
'mın iktisat ahlâkı ve iktisat zihniyeti biçiminde ayrı ayrı gözden ge-
çirilmesi de bu saha da zikredilmeye değer yeniliklerden biridir. Ese-
rin bütünü, fikir ve edebiyat. tarihine ait kaynaklardan devrin ikti-
sat ahlâkına ve zihniyetine varmak gibi oldukça zor bir inceleme yo-
lununun verimli sonuçlarını gözler önüne serrnektedir. Serpintileri _
bugün de yaşamakta olan sözkonusu zihniyet, iktisadi çöküş tarihi-
miz çerçevesinde kökleri ve ortaya çıkışı ile açıklanmıştır. Ülgenerîn
Doğu-İslâm 'Dünyasına ait incelemeleri, W. Soınbart ve M. Weber'
in iktisat zihniyeti konusundaki çalışmalarına önemli katkılar .oluş-
turmuş ve ayrıca bu iki değerli-düşünürün Türk okuyucusu' tarafın-
dan tanınması sonucunu doğurnıuştur. '
Ülgenerîn ‹‹Tarihte Darlık Buhranları ve İktisadi Muvazenesiz-
lik Meselesb› adını taşıyan eseri ise birçok bakımlardan orijinaldir.
' Prof. Dr. sabrı F. ULGııNı-:a
Darlık buhranları ve bunların doğurduğu deııgesizlikler, 19. yüzyıl-
dan beri ömrünü doldurmuş ve aktüalitesiııi- kaybetmiş bir konu
olarak bir tarafa bırakılıp geçilmekteydi. Eser muhtevası itibariyle
tarihi bir karaktertaşınıakla birlikte, teorik talılillere de genişçe yer
vererek, zaman- zaman çeşitli sebeplerle ortaya çıkan krizleri anla-
ınak ve tahlil etmek konusunda önemli bir boşluğa doldurmaktadır.
Ülgener Hocanın diğer etüd ve ınakaleleri de kısmen iktisadi
düşünce ve doktrin tarihine ait olup, özellikle Doğu Ülkelerindeki
meselelerin incelenmesiyle orijinallik liazaıınıaktadır. 1944 'senesin-
de Ord. Prof. EbüFulâ Mardin için yayınlanan Arınağandalíi ‹‹lslâm
Fıkıh ve Ahlâk -Kaynaklarında İktisat Siyaseti Meselelerb› başlıklı
yazı buna bir örnektir. Ülgener Avrupa ülkelerinde 18. yüzyıl sonla-
rıııda Liberalizm ve Devlet Müdaheleciliği hakkında sürdürülen tar›
tı-şınalarııı, Doğu-İslâm dünyasında iktisadi olgunlaşınanın daha er-
ken hazırladığı şartlarda, çok daha önceleriyapıldığıııı anlatarak,
iktisat' literatüründe ‹‹Laissez Faire» politikası diye ifade edilen fi-
kirlerin ilk İslâm liaynalilarındalci örneklerini ve değişmelerini dik-
kat çekici misallerle ortaya koymuştur.
Ülgener Hoca"ıı1n üstünde önemle durduğu konulardan biri de
İktisat Metodolojisi ve Felsefesi olmuştur. Batı ülkelerinde dahi Ina-
zisi nispeten yeni olan bu disiplin dahilinde Ülgenefin yayınladığı
makalelerden özellikle ‹‹İktisat Felsefesi Tarihinde Werner Sombart'
ın Yeri ve Şahsiyetb› ile dšııgünüıı İktisat Felsefesi Yönünden Des-
cartes Riasyonalizrniııe Bir Bakış›› adlı çalışmaları zikredilmeye de-
ğerdir. Yakın tarihimizin bazı fikir. adamları da düşünce ve görüşle-
ri ile Ûigenenin ilgisini çekmiş, bu cümleden olmak üzere, Ahmet
Cevdet Paşa hakkındaki araştırması hukukçu, tarihçi ve idareci ola-
rak tanınan bu zatın iktisatçı yöniiııün ortaya konması ve devrinin _ `
iktisadi düşüncesinin tahlili bakımından önem kazanmaktadır.
Ülgener Hoca, yakından tanımak fırsatını bulduğu JA. Schum-
peter, A. Haıısen ve A. Rustow gibi Batılı bilim adamları ile R.Ş.
Sııvla, H. Furgaç ve Z.F. Fındıkoğlu gibi Türk bilim adamlarının '
ölümleri münasebeti ile kaleme aldığı inceleınelerinde iktisat teorisi-
nin bazı önemli konularını gürıdemiııe alıp, özellikle iktisadî geliş'
nıe nıeselelerine başlangıçtan beri var olan ilgisini ifade etmiştir. Bu
ilgisinin sistemli bir şekilde somutlaştığı eseri ise ‹‹Milli Gelir, İstih-
dam ve İktisadi Büyüme›> adını taşıınaktadır. Bu telif eser, bugün
bile Türkçe iktisat literatüründe kendi dalındaki yayınların en iyile-
ş- xvıı »-
ri arasındaki seçkin yerini korumakta, lisans ve lisansüstü çalışma-
larda kaynak kitap olarak yararlanılmaktadır. Armağan?n ileriki
sayfalarında kendi kürsüsiinde yetiştirdiği meslekdaşları tarafından
tahlil edilen bu kitap, Batılı anlamda gerçek bir iktisat kitabının na-
sıl olması _gerektiğine dair iyi bir örnek oluşturnıaktadır. Nitekim,
yalnız genç iktisatçıların değil, merhum Hocanın kuşağı ve daha
sonrakilerin de bu kitabın metodu, sistemi, üslubu ve dipnot tekni-
ğinden çok şeyler öğrendiği rahatlıkla söylenebilir.
Ülgener Hocanın başarılı bir sosyal bilimci ve iyi bir iktisatçı
olmasında, devrinin önde gelen diıı bilginlerinden olan dedesi ve ba-
basının hazırladığı «aile çevresi› ile dalıa' önce sözü edilen Alman
hocalar ve birlikte çalışmak fırsatını bulduğu îA. Schumpeter ve
A. Hansenîn hazırladığı aakademilr çevre»nin büyük etkisi vardır.
Akademik çevresi, Batı dillerine hakimiyeti, Amerikaıve Avru-
pa'da_ kaldığı yıllardaki temas, gözlem ve çalışmaları, zengin Kuzey
/Batı Dünyası ile sanayileşme olayını gerçekleştiren insan tipini ve
zihniyetini tanımasına yeterli olmuştur.
Diğer taraftan, aile çevresi ve yetiştiği cemiyet ile özel ilgileri,
fakir Güney/Doğu Dünyası ve insanını türlü davranış özellikleri
ile tanımasına yol açınıştır.
Pozitif iktisat bilgisi demükemmel denebilecek düzeyde olan
_ Ülgener Hoca, iktisat biliminin evrensel boyutlarını çok iyi kavra-
ınış, bu boyutları zorlayan mekân ve değer yargılarının oluşturduğu _
yapı farklılıkları ve icleoîojileri çok iyi incelemiştir. Yukarıda
açıklanan sebeplerle iki ayrı Dünyanın insanı ve davranışlarına da
büyük bir .âşinalığı olan Ülgener Hoca, böylece mekanik ve organik
bağlantıları çok başarılı bir şekildeeserlerine yansıtabilıniştir. Ar-
ınağan?n ileriki sayfalarında merhum I-Iocafmızııı kendi ifadesi ile
«Aziz ve Kadim Dostw› Sayın Prof. Dr. Orhan Tuna 'tarafından ilgi
çekici bir tahlil ve tanıtma yazısına konu olan bu eserlerden özellik-
le ‹‹lktisadi İnhitat Tarilıimizin Ahlak ve Zihniyet Meselelerb› (ya da
gözden geçirilmiş hali ile «İktisadî Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet
Dünyasn) ile bu kitabın bir devamı mahiyetinde olan ‹‹Zihniyet ve
Dinyš adlı kitapları, Ülgener Hocanın şaheserleri olarak nitelendiril-
ı ırıektedir.
Ülgener Hoca bitmez tükenmez bir sabır ve itina ile iktisadi
davranışlarını belirleyen özellikleri ile insanı kavramaya, anlamaya
_ XVIII _
_ ve anlatmaya çalışmıştır. Bu gayret H0ca'y1 gerçek anlamı ile bir
ureııaissance main› çok yönlü İnsan yapmıştır. Hocanın çok yönlü~
lüğü sathî bir meraklı olmanın ötesine geçebiliyor, değdiği konular-
da rahatlıkla doku altına inebiliyordu. Türlü sanat dallarına haki-
miyeti, ınimariden resime, sanat tarihinden edebiyata ve tasavvuf-
_tan musikîye kadar geniş ilgi ve bilgi alanı, yaradılışından gelen es-
pirisi ve ironisi ile birleşip nefis bir üslup ile kağıda inebiliyordtı.
Kendisini yakından tanimak balıtiyarlığııia erişenler, Ülgener
Hocanın yalnız ilnıinden değil, 'nasipleri ölçüsünde, çelebi tabiatın-
dan, ciddiyet ve vekarından, olgunluk ve ınüsamalıasırıdan, kısaca
irfanından da yararlanmak şansına sahip olmuşlardır.
Ülgener Hoca yazarken çok zorlandığını ve bu huyundan çok şi~
kayetçi olduğunu zaman zaman ifade ederdi. Akademik ciddiyetiııin 'l
ve sorumluluk duygusunun sebep olduğuıbu sıkıntıya rağ1neıı,.Ho~
camız, özellikle Seksenli yillarda, çok verimli bir döneme girmiş, zeıı~
gin ınüktesebatıııdan çalışkan bir arı misali damla damla vermeye
başlamıştı. Ezeli kanını hükiinıünü icrada insafsız davrandı.
Gitti gelmez Sabri Hoca
Damlalar yarıda kaldı,
Bütün gönüller yaralı
Yörük dostu mahzun lcaldı.,
Hocaların Hocası Aziz Hocam, Tanrının rahmeti üzerine olsun!
-XIX-
I PROF, DR. SABRİ ÜLGENER BİBLİYÛGFYASI
:__-f KITAPLAR
1- İktisadi İnhitat Tarihimizin AHLAK ve ZİHNİYET ME§E¬
LELERİ -
İ.Ü.'İktisat Fakültesi Yayını, No. 55, İst." 1951, 212 s.
2~--¬ Tarihte DARLIK BUI-IRANLARI ve İktisadi Muvazerıesiz-
lik Meselesi '
İktisat Fakültesi Yayını, No. 56, İst. 1951, 94 s.
3 -»-« iKTtsAT DERSLERİ .
Hukuk Fakültesi Talebe Cemiyeti Yayınları, No. 12, İst.
1952, 112 s.
4 »- iktisat DERsLERi
İst. 1956, 165 s. (3. Kitabın Fiyat Mekanizması, Bölüsüm ve
Para konularının ilâvesi ile geliştirilmiş baskısı).
5 _- MİLLİ GELİR, isTİHDAi/ı ve iKTisADt BÜYÜME
İst. (6 Baskı; 1962- 1966-ı1974-ı976» 1930-1986), 462 s.
6-ııcıfisanı ÇÖZÜLMENEN AHLAK ve ztııNiYET DÜN-
YASI ı
Fikir ve Sanat Tarihi Boyu Akisleri ile bir Portre Denemesi
(Çözülme Devri Zihniyeti) , `
Gözden geçirilmiş ikinci baskı, İst. 1981, 208 s.
'İ-Dünii ve Bugünü ile ZİHNİYET ve DİN-İslam, Tasavvuf
ve Çözülıne Devri İktisat Alıiâkı '
İst. 1981, 141 s.
s W ztıımvsız AYDINLAR ve tzıvıLısR
- Denenıeler ve Araştırmalar-
Ankara, 1983, 162 s.
9 _ namık BUHRANLARı ve ısLAn/ı iktisat sivasstt
Ankara, 1984, 159 s. t
_XXW
II _ MAKALELER
1- dktisadi Hayatta Zilıııiyetin Rolü ve Tezalıürleri»
‹‹İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecıııuasm, 2. Cilt No. 3-4; İstanbul
(Yıl 1940-1941) s. 351-380 (Aynı mecıııuada Almanca olarak
da yayınlandı) _
2-‹‹İktisat Felsešesi Tarihinde Werner Sombarfın Yeri ve
Şallsiyetb› ` .
‹‹İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecıııuasm, 3. Cilt No. 1-2, İstanbul
(Yıl 1941-1942) s. 95 - 115 (Aynı ınecınuada Almanca olarak
da yayınlandı)
3 -? dslam Hukuk ve Ahlak Išğayııaklarında İktisat Siyaseti Me-
selelerb› _ I
‹‹Elıul'ulâ Mardine Arınağam› içinde. Hukuk Fakültesi
. Yayını, İstanbul 1944, s. 1151 - 1189
4 -- ‹‹Descartes Rasyonalizıııine Bir Bakış›
‹‹:İŞ››, Cllll 12, Sâyl S. 23-27
5 _ «Harp Sonu İktisadiyatına Bakışları› l
‹<Ye-ni Karıııca››, Yıl 1, Sayı 1-2, (1946)
6 _ «Alımet Cevdet Paşa?rıın Devlete ve İktisada Dair Düşünce-
lerb› ~ ' ı
‹‹İŞ››, 13, Sayl S.
7 - ‹`‹14.'Asırdaıı Beri Esnaf Alılâkı ve Şikâyeti Mueip Bazı Hal-
leriı› _ _,
<‹İ.Ü. 'İktisat Fakültesi Mecıııuasu, 11. Cilt, No. 1-4, İstanbul
(Yıl 1949-1950), s. 388-396 (Aynı lVIecınuada Fransızca olarak
da yayınlandı)
8 míoseplı A. Sclııımpeteıw› r .-
‹‹İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecmuasu, 12. Cilt No. 3-4, İstanbul
(Yıl 1951), s. 3-13 (Aynı Mecıııuada Fransızca olarak da ya-
yınlarıclı)
9 ._ «Gösteriş Maksadıyla İstiklâl: Meselesi ve Türkiyefnin İkti-
sadi Gelişme ve Kalkınmasındaki Zararlı Tesirlerb›
‹‹Siyasi İlimler Mecnıuasw, Cilt 23, (1953) s. 160-163
10 _ (Jktisadi Gelişmenin Şartları ve Sınırları: Az Gelişmiş Mem-
) leketleriıı İstihlak ve Yatırım Meselelerine Toplu Bir Bakış ››
‹‹İ.Ü.- İktisat Fakültesi Mecıııuası›>,‹ 16. Cilt No. 1-4, İstanbul
1956, s. 3-51
11 _ «İktisadi Refah ve Sanayileşma›
‹‹Antalya Üniversite I-îaftasn› 22-27 Kasım 1954 İçinde. Yayınları Sayı 695, İstanbul 1957, s. 85-89
12 _ dktisadi Gelişme ve Yenizenmemizin Zihniyet Muhasebesis
«Yeni Türkiye› içinde. İstanbul 1959, s. 230-250 (Bu Ina-
kale tekrar gözden geçirilerek ‹‹Zihniyet, Aydınlar, İzın'ler»
içinde yeniden yayınlannııştır. Ankara 1983, s. 49-50)
13 _ «Ser1naye Kaybı z Sebepleri ve Önlenme İmkânn›
«Ekonon1ik ve Sosyal Etüdler Konferans Heyeti››
‹‹Birinci Konferans: Sanayide Yatırım ve Sermaye Tera-
künıü››_ İstaııbul 1963, s. 386-402 '
14 _ mlilexander Riistow» : Bir Fikir ve Aksiyon İnsanının Arka-
sındaı?› .
‹‹İ.Û. İktisat Fakültesi Mecmuasw, 23, Cilt, No. 1-2, İstanbul
(Yıl 1962-1963) s. 24-32 `
15 _ aGelenekçi Bir Toplumun İktisadi Kıymetler ve Zihniyet
Meselelerb›
?îkonoınilt ve Sosyal Etiidler Koferans Heyeti, ,İkinci Kon-
ferans: İktisadi Kalkınnianın Sosyal .Nleseleleri», İstanbul
1964, s. 133-144
(Bu makale ‹‹Zihniyet Aydınlar, lzrn'ler» içinde yeniden ya-
yınlanmıştır. Ankara 1983, s. 39-47)
16 _ «Başlar.ken : Az Gelişmişlik Gerçeği Karşısında Miktar Teo-
risi ve Yapısal Enflasyon Temayiilíb›
<‹Tiirlciye'de Enflasyom› içinde. İktisat Fakültesi Yayını
No. 215, İstanbul 1968, s. 1-9 `
17-Dost ve Arkadaş Re?i Şükrü Suvleu›
' ‹‹Refii Şükrü Suvlafya Arınağarn› içinde.
İktisat Fakültesi Yayını No. 295, İstanbul 1971, s. IX-'X
18 _ «Konjonktür Teorisinin Dünü ve Bugünün›
<‹Refiî Şükrü Suvlafya Arniağaı?› içindeƒ
İktisat Fakültesi Yayını No. 295, İstanbul 1971, s. 493-
512 `
I 19 _. ‹‹'Takdim : Türkiyede Planlama ve Planlı Dönem-e Geçiş»
‹‹Türkiye'nin İktisadi Gelişme Meselelerh, Cilt İ. içinde.
İktisat Fakültesi Yayını No. 298, İstanbul 1971, s. 3-9
(İngilizce olarak da yayınlanmıştır)
20 _ d-Iaydar Furgaçî Anarkem› y
dšaydar Furgağa Arınağam› içinde
XİV _ i
21 _ «Alvin H. Hansen (1887 - 1975)»
‹‹İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecınuasw, 34. Cilt, No. 1-4, İstanbul
1977, s. 19-25 `
22 _ d-*ıındıkoğluäıu Anar-kem›
«F1nd1koğlu Arniağan?› içinde.
İktisat Faküitesi Yayın No. 389, İstanbul 1977, s. IX-X
23 _ “Aydınlar Sosyolojisb› ve Çağimız Aydını
- «İ.Ü. İktisat Fakültesi Meemuasw, 35. Cilt, No. 1-4, İstanbul
1977, s. 5-39 (Bu makale <‹ Zihniyet, Aydınlar, İzrnleiw› içinde '
yeniden yayınlaniniştir. Ankara 1983, s. 63-39)
24 _ ‹‹Bilim, İdeoloji ve Marksizm; Marksist Teori ve Neo-Klasik
İk?âab› _
«İ.Ü. İktisat Fakültesi Meernuasu, 36 Cilt, No. 1-4, İstanbul
1978, s. 1-61 (Bu makale ‹‹Zihniyet, Aydınlar, İzmleıw› içinde
yeniden yayınlaniniştir. Ankara 1983, s. 95-139)
25 _ ‹‹İzmIer ve Sistemlern
(I. älogan Çağı ve İzır?er Savaşı)
<‹İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecniuasn, 37. Cilt, No. 1-4, İstanbul
1980, s. 33-49 (Bu makale ‹‹Zihniyet, Aydınlar, İzmleiß› için-
de yeniden yayınlaniniştır. Ankara 1983, s. 143-154)
26 _`‹‹İktisat Teorisi 've Kuvvet Faktörib›
«Orlian Ttınaiya Armağam› içinde. Sosyal Siyaset Konfe-
ransları 31-. Kitap. , I
İktisat Fakültesi Yayını. İstanbul 1982, s. 9-22
A _ Kitaplar
1 _ F. Neurnarlädan
I-İARP EKONOMİSİ -
Başvekâlet İstatistik Genel Direktörlüğü Neşriyatı No. 108.
İst. 1937, 57 s.
2 _ F. Neuniarl?dan
_ Dis TİCARET SİYASETİ
' İktisat Fakültesi Neşriyatı No. 2, İst. 1938, 248 s.
3 _ G. Kesslenden
İKTİSAT TARİHİ
İst. 1940, 166 s. (Orhan Tuna ile birlikte)
_ XXIII _
EKONOMİ POLİTİKASI DERSLERİ
İst: 1945, 285 s, (Turgut Tíiliel ile birlikte)
B. .Makaleler-
1 - F. Neuıııarlädaıı .
‹‹Tüı'kiye'de Son Ban-kacılık Literatüı-iine- Umumi Bir Ba-
kıs» . -
İktisat Fakültesi Mecmuası, İ. Cilt No.. 1, s. 127-132
İstanbul (Yıl 1939)
2 M F. Neuıııarlädan _ . _
?fergiııizı Tarihi ve Malıiyetín› İktisat Fakültesi Mec-
muası, I. Cilt No. 4, s. 371-396, İstanbul, (Yıl 1940-4-1)
3 -A. Rüstowîlaıı
‹‹İktisat filminin Esasların›
İktisat Fakültesi Mecmuası, 2. (Cilt No. 2, s. 153-201
İstanbul (Yıl 1940-41) '
4 -- F. Neuıııarkîlan '
‹‹1.939-40 ãeneleriııde Türkiye Dış Ticaretb›
İ.Ü. İktisat Fakultesi Mecmuası, z. cilt NO. 3-4, s. 412-418
İstanbul (Yıl 1940-41) İ
5 4- A. Riistowîflan _
«S0mbart'ıı1 Kapitalizm Telakkisi ve 'Tarihçi Mektebin İl-
mi Hedeflerb›
İktisat Fakültesi Mecmuası, 3. *Cilt No. 1-2, s. 79-84
İstanbul (Yıl 1941-42)
ó-A.. Rüst0w'clan
‹‹İktisat Tarihinde Mezhep Meseleleri»
İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecmuası, 3. Cilt No. 3-4, s. 403-428
İstanbul (1942) l i
iv -- TAHLİLLER
IMG. Kessleniçtimaíyata Başlaııgıgn›
İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecmuası, I. Cilt No. 2, s. 277-283
Einleitung in die Sociolngie
_ İ.Ü.İ.F.M vpîumez LNG. 2, S. 213-216
2 -- Karl Dielfıl ‹‹Der Einzelne und die Gemeiıısclıafb›
İktisat FakültesfMecnıuası, I. Cilt No. 4, s. 508-511
İstanbul (Yıl 1940-41) ` V
3 _Alexander İfšokkalis ‹‹Die Theorie der Arbeib›
İktisat Fakültesi Mecnıuasi 6. Cilt No. 1-2, s. 185-190.-
İstanbul (Yıl 1944-45) '
_ XXIV --
