Ord. Prof. Dr. Mustafa Şekip Tunç
01 Ocak 1970
Mustafa Şekip Tunç, 1883 İstanbul doğumlu. Babasının adı Yusuf Besim Bey'dir. İlköğrenimini Halep ve Manastır'da yaptı. Vefa Lisesi'nden mezun olduktan sonra Mülkiye'ye girdi. Daha sonra Cenevre Jean-Jacques Rousseau Enstitüsü'nden diploma aldı. İyi derecede Fransızca bilen Şekip Tunç 1928 yılında profesör oldu. 1942 yılında Türkçe Felsefe Terimlerini incelemek için Ankara'ya gitti. Edebiyat Fakültesi'nde Psikoloji ve Terbiye Ordinaryüslüğü ve Umumî Ordinaryüslük yaptı. 8.5.1953 yılında 70 yaşını doldurarak emekli oldu.
Mustafa Şekip Tunç (1886-1958) Ülkemizin yetiştirdiği önemli ve öncü düşünürlerimizden birisidir. Türkiye’de “Sosyal Bilimler” ve “Felsefe”nin kurumsallaşması ve yerli bir boyut kazanması için bir ömür boyu gayret sarfetmiştir.
Türkçenin bir bilim ve tefekkür dili olabilmesi için sürekli yenilenen ve gelişen bir dil anlayışını benimsemiştir. Bu anlamda hiç bir zaman doğmatizme sapmadan dilin kendi mecrasında akmasını ve yapay müdahalelerden korunmasını doğru bir yaklaşım olarak benimsemiştir. Çünkü ona göre hayat daima ileriye doğru akan bir nehir gibidir. Önüne yapay engeller koyarsanız biriktirdiği enerjiyle bunları da yıkıp geçer. Bu gerekçelerle O, dilin doğal evrimi içerisinde tazelenmesinden, yenilenmesinden ve gelişmesinden yana olmuştur. Bu tutum ideolojik olmaktan çok hayatla bütünleşmiş, sorumlu bir aydının tutumudur.
Mustafa Şekip, Kurtuluş Savaşı yıllarında Darülfünun’da bir yandan Psikoloji ve Felsefe Müderrisliği yaparken bir yandan da Dergah mecmuasında Bergsoncu bir felsefi tavır alışla bir umut felsefesi geliştirmeye çalışmıştır. Bu umut felsefesinin esası; hayatın madde karşısında önceden tayin ve determine edilemezliği ve imkanlara gebe olması fikri üzerine oturmaktadır. Böylece hayat, ruh ve cemiyet olayları daima imkanlar barındırmakta ve gelecek bu günden mekanik olarak tüketilememektedir. Bu fikirler milli mücadele atmosferi içerisinde, ruhun maddeye indirgenemezliği ve ondan karmaşık ve üstün olması gibi duygu ve düşünceleri besleyerek; milli bir manevi kahramanın etrafında kenetlenmeyi hazırlamıştır.
"Bugün batı medeniyeti İsa gibi bir doğu çocuğundan biraz nur almamış olsaydı, o hain ve hilekâr bencillikle çoktan yıkılmış olurdu. Bütün peygamberleri ve büyük ahlak dâhilerini yetiştiren doğu, bu eşsiz medeniyet hazinelerini muhafaza ettikçe er geç kendini bulacak, batı'ya esaretimiz maddenin tahakkümünden ibaret olduğu için sonunda mutlaka nihayete erecektir."
Yazdığı ve çevirdiği kitaplar ve yüzlerce makalesi ile Türk felsefesinin genişletilmesi ve yaygınlaştırılması imkânlarını aramıştır.
ESERLERİ
Telif Eserler
Bir Din Felsefesine Doğru, İstanbul 1959.
Çin Felsefesinin Kaynakları, Ankara (Tarihsiz.)
Felsefe Dersleri, İstanbul 1924, 2.baskı İstanbul 1926.
Felsefe-i Din, İstanbul 1927.
Fikir Sohbetleri, İstanbul 1948.
Gülmek Nedir, Kime Gülüyoruz İstanbul 1921.
İnsan Ruhu Üzerinde Gezintiler. İstanbul 1943.
Psikoloji Dersleri (Terbiye Bakımından), İstanbul 1950.
Psikolojiye Giriş, İstanbul 1949.
Ruh Aleminde, İstanbul 1945.
Ruhiyat, İstanbul 1924.
Ruhiyat Dersleri, İstanbul 1919.
Ruhiyat Derslerine Lahika, İstanbul 1920.
Ruh Yapımız ve Onun Tipleri Bakımından Ahlak, 1942-43 Üniversite Konferanslarından ayrı basım, İstanbul 1944.
Üç Zihniyet, 1940.
Yeni Türk Kadını ve Ruhi Münasebetleri, Ankara 1939.
Tercümeleri
Psikanalize Dair Beş Konferans (Sigmund Freud), İstanbul 1926, 2.baskı 1929, 3.baskı 1931, 4.baskı 1948. Geçici (François Coppée), Üsküp 1910.
Gülme (Henri Bergson), İstanbul 1945.
Manevi Kudrete Dair Birkaç Konferans (Henri Bergson), İstanbul 1923.
Şuurun Doğrudan Doğruya Verileri (Henri Bergson), istanbul 1950.
Yaratıcı Tekamül (Hayatın Tekamülü) (Henri Bergson), İstanbul 1934.
Yaratıcı Tekamül (Henri Bergson), İstanbul 1947, 2.baskı 1986.
Hissiyat Ruhiyatı (Théodule Ribot), İstanbul 1919.
İhtiraslar Üzerine Bir Tecrübe-i Kalemiyye (Théodule Ribot), İstanbul 1920.
Yaratıcı Muhayyile Hakkında Bir Kalem Tecrübesi (Théodule Ribot), İstanbul 1932.
İtiyat Kanunları (William James), İstanbul 1934.
Ruhiyat Müsahebeleri (William James), İstanbul 1937.
Terbiye Müsahabeleri (William James), İstanbul 1923.
Muasır Fransız Psikolojisi (Georges Dwelshauvers), İstanbul 1940.
Psikoloji (Georges Dwelshauvers), İstanbul 1928.
Mülahhas Ruhiyat (Hermann Ebbinghaus), İstanbul 1919.
Ruhiyat (Hermann Ebbinghaus), İstanbul 1914.
