ORD. PROF. DR. HIFZI VELDET VELİDEDEOĞLU (1904-1981)
01 Ocak 1970
Ord. Prof. Dr. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, eserleri ile Türk hukuk biliminin gelişmesine önemli katkılarda bulunmuş ve Hukuk devleti hakkındaki görüşleri ile kamuoyuna malolmuş müstesna bir bilim ve fikir adamıdır.
Kendisi 24 Ağustos 1904'te İstanbul'da doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini Çorum ve Yozgat'ta tamamlamış, liseyi Ankara, Konya ve Trabzon'da okumuş, Haziran 1922'de Trabzon Lisesi'ni bitirmiştir. 1925'te Ankara'da açılan Hukuk Fakültesi'ne yazılıp, 1928'de bu fakülteyi bitirmiştir. Hukuk devriminin yapıldığı bu yıllarda Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU bu büyük devrimin ilk heyecanını Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde yaşamak imkanı bulmuştur. Fakülteyi bitirdikten sonra Adalet Bakanlığı'nca açılan bir sınavı kazanarak 1929 başında hukuk doktorası yapmak üzere devlet bursuyla Avrupa'ya gönderilmiştir. Burada batı hukuk sistemini daha derinden inceleme fırsatı bulmuştur. İsviçre'de Nuechâtel Hukuk Fakültesi'nde 1933 Haziranı'nda doktora sınavını vererek “Hukuk Doktoru” ünvanını kazanmıştır.
Avrupa'dan döndükten sonra 31 Mayıs 1934'te İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Doçentliği'ne atanan Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU, 1942'de Profesörlüğe, 1948'de Ordinaryüslüğe yükselmiştir. Beş ciltlik “Medeni Hukuk” kitabı, yetmişe yakın bilimsel inceleme, araştırma ve konferansı, Almanca ve Fransızca'dan büyüklü küçüklü 15 kitap ve inceleme çevirisi yayınlanmıştır. Ayrıca, başka müelliflerle ortaklaşa yazdığı dört Medeni Hukuk ve Borçlar Hukuku kitabı vardır.
İlki 1946-1948, ikincisi 1952-1953'te olmak üzere İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde iki kez dekanlık yapmıştır.
Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU hükümetin görevlendirilmesi üzerine, 1959 yılında Kat Mülkiyeti Kanunu Öntasarısını hazırlamış, en son kendisinin başkanlığındaki bir komisyondan geçen bu tasarı 1965'de, hemen hemen olduğu gibi kanunlaşmıştır.
27 Mayıs 1960 günü Milli Birlik Komitesi'nce İstanbul Üniversitesi'nde kurulan Anayasa Bilim Komisyonu'na seçilmiş olan Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU, yeni Anayasa tasarısının hazırlanmasına katılmış, bu komisyonda hazırlanan öntasarıya, gerek biçim ve sistem gerek kimi kuralları yönünden muhalif kalarak kendi düşüncesine göre bir Anayasa Öntasarısı taslağı hazırlayıp, Milli Birlik Komitesi'ne sunmuştur.
Hukuk dilinin Türkçeleştirilmesi, Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU'nun önemli amaçlarından biri olmuştur. Yazdığı bütün eserlerde ve makalelerde fikirlerini sade bir Türkçe kullanarak aktarmıştır. Bu amaç çerçevesinde 1970 yılında Tük Dil Kurumu tarafından yayınlanan iki ciltlik eserde Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu hükümlerini günümüz Türkçesi ile sade ve anlaşılabilir hale getirmiştir.
Ord. Prof. Dr. Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU fakülteden emekli olduktan sonra da Hukuk Devleti ilkelerinin yerleşmesi için çaba göstermiş, yazdığı çeşitli makalelerle kamuoyuna yol gösterici olmuştur.
Bu yarışma ile Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU'nun adını daima yaşatmak istiyor, 100. doğum yılını kutladığımız hocamızın eserleri ve fikirleriyle unutulmayan hocamızı rahmetle anıyoruz.
