Adnan Cahit Ötüken
01 Ocak 1970
Adnan Cahit Ötüken, (d. 1911 Manastır - ö. 2 Mart 1972) eğitimci, yazar, Türk kütüphaneciliğinin öncülerinden, Türk Milli Kütüphanesi'nin kurucularındandır.
Kadıköy Osmangazi Numune Mektebi'ni, Kadıköy Orta Mektebi'ni ve İstanbul Lisesi'ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji ve Fransızca bölümlerinden 1935 yılında mezun oldu.
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında Batılı ülkelerin kütüphanecilik deneyimlerinden yararlanmak ve kütüphanecilik eğitimi görmek üzere Avrupa’ya gönderilen üç kişi arasında yer aldı ve kütüphanecilik öğrenimi için Almanya'ya gönderildi. [1] Almanya'dan dönünce kısa bir süre üniversitede asistan oldu. Daha sonra askere gitti ve 1 Ekim 1940'ta Maarif Vekâleti Neşriyat Müdürlüğü'ne atandı. 1957'ye dek milli kütüphane müdürlüğü yaptı. Öğrenci müfettişi olarak gittiği Almanya'dan dönünce aynı göreve yeniden atandı. 1965 yılında Kültür Müsteşarı oldu. 1967'de Ankara Yüksek Öğretmen Okulu'na öğretmen olarak atandı.
1942 yılında kütüphanecilik konusundaki ilk kurs niteliğinde eğitimi Ankara'da başlatmıştır.[2] 1954-55 öğretim yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi'ne bağlı Kütüphanecilik Enstitüsü kurulmasına öncelik etti ve ilk yarıyılında derslerin büyük bölümünü tek başına verdi.[2] 1964 yılında İstanbul Üniversitesi'nin kütüphaneciliği lisans düzeyinde eğitime başlamasında öncülerden oldu.[2]
1949 yılında kurulan Türk Kütüphaneciler Derneği'nin kuruluşunda da önemli rol oynadı. Ayrıca Türk Kanser Savaş ve Araştırma Derneği, Ankara Filarmoni Derneği, Anıtkabir Derneği ve Topkapı Sarayı Müzesi Yardım Derneği'nin kurucuları ve yöneticileri arasında da bulunmuştur. 18 yıl boyunca da Unesco Türkiye Milli Komisyonu Yönetim Kurulu üyeliği yaptı[3] ve ilki 1952'de yayımlanan "Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni'nin" editörlüğünü yaptı.[4]
Uzun süre Ankara Radyosunda “Kitap Saati” adlı programı yönetti. Ötüken'in 1940'ta yazdığı "Bibliyotek bilgisi ve bibliyografi", 1941 'de "Üniversite yayınları bibliyografyası : 1933-1940", "Kütüphaneciliğimiz İçin" ve "Dünya Edebiyatından Tercümeler Klasikler Bibliyografyası 1940-1950" adlı eserleri bulunmaktadır.
Adnan Cahit Ötüken, 1971 yılında emekli oldu ve bir yıl sonra 1972'de kalp krizinden vefat etti. Ölümünden sonra adına Ankara Kızılay'da bulunan Milli Kütüphane'nin adı "Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi" olarak değiştirildi.
