Ayakkabı kutusuna nota koymak suçtur
Ferhat Uludere 01 Ocak 1970
Bilmiyorum farkında mısınız ama Türkiye’de artık yeni bir protesto biçimi ve yeni bir suç aleti var. Yeni kuşak protesto iktidara ayakkabı kutusu göstermek ile gerçekleşiyor. Mesela polis geçenlerde AK Parti binası önüne ayakkabı kutusu bırakmak isteyenlere izin vermedi. Çünkü ayakkabı kutuları çevreyi kirletiyormuş. Yılın son günlerinde Türkiye’nin çeşitli illerindeki Türkiye Halk Bankası’nın önüne gidip ayakkabı kutusu bırakan vatandaşlar oldu... Mağdur edebiyatıyla iktidara gelenlerin mağdur ettiği insanların böylesine bir protesto yapmasından doğal bir şey yoktu. Doğal olmayan şey ise Gezi Parkı Direnişi sırasında “tencere tava çalmayı” suç ilan eden iktidarın şimdi de ayakkabı kutusunu suç aleti saymaya başlaması. Kullandığı biber gazını, plastik mermiyi, kimyasal katılmış tazyikli suyu, polis kurşununu suç aleti olarak görmeyen hükümet sıradan bir ayakkabı kutusundan korkar oldu...
İktidardakilere Jason Voorhees gibi görünen ayakkabı kutusu bir yılbaşı konserinde karşımıza çıktı. Antalya Devlet Senfoni Orkestrası’nca düzenlenen yılbaşı konserinde sahne alan Vokaliz grubu notalarını bir ayakkabı kutusuna koymuş ve sahneye öyle çıkmıştı. Hatta bu korkutucu nesneyi ihtiyaç duyacakları bir yere koymuşlardı. Bir müzisyenin ya da bir grubun sahnede notalarını nasıl muhafaza etmesine dair bir kural var mı? Elbette yok. İsteyen notasını istediği yere koyar... Peki, grubun sahneye nasıl çıkacağına dair bir yönetmelik var mı? Varsa bile eminim o yönetmelikte “sahneye ayakkabı kutusu ile çıkılmaz” diye bir madde yoktur... Tüm bunlara rağmen konser sonrasında Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü tarafından grup hakkında soruşturma başlatılıyor. Grup, Antalya Devlet Senfoni Orkestrası bünyesinde olmadığı için haklarında bir işlem yapılamıyor ama müdüriyet kafasına göre açtığı soruşturmayı yine kafasına göre cezalandırıyor. Bundan sonra grubu bünyesindeki etkinliklere davet etmeme kararı almış. Hatta müdüriyet bundan sonra daha dikkatli davranacakmış. Herhâlde konsere çıkan herkesin eşyalarına bakacak ve ayakkabı kutusu olanların konserlerini iptal edecekler...
Vokaliz protestosunda sonuna kadar haklıdır. Burada hatalı olan kendini bu protestoyu cezalandırmak zorunda hissedenlerdir. Ama AK Parti’nin 11 yıllık iktidarı boyunca bu, defalarca yapıldı. Hangi alanda olursa olsun sanatçılar AK Parti ile uzlaşmak zorunda bırakıldı. Bazıları iş yapabilmek için AK Partili oldu bazıları ise öyle görünmek zorunda kaldı. AK Parti döneminde hacca ve umreye giden popüler sanatçı haberlerinin neden bu kadar arttığını düşündünüz mü hiç?
11 yıl içinde çok az sanat insanı Vokaliz kadar cesaretli olabildi. Ve yaptıkları protestonun karşılığında grup AK Parti’nin bünyesinde yönetilen pek çok kurum ve kuruluşun sahnesine çıkamayacak. Olası bir sürü işi iptal olacak. İktidar tiyatroyu, sinemayı, kısacası kendi muhalif olanları nasıl cezalandırıyor ve kimse ses çıkarmıyorsa iktidarın en küçük birimleri de ellerindeki yetkiyi abarta abarta kullanıyor. Ama tabii ki güçlerini başkanlarından alıyorlar. Çünkü o da Akhisar’daki toplu açılış töreninde kendisine ayakkabı kutusu gösteren bir vatandaşı polisler gözaltına alırken sesini çıkarmamıştı.
Artık ayakkabı kutusuna koyacakların bir listesi yapılmalı. Kutuya rüşveti, yolsuzluğu ve kirli paraları koyarsanız suç işlemiş olmazsınız. Hatta biri size suçlu derse karşısında basını, bakanları, hatta “yedirmeyizcileri” bulur. Ama ayakkabı kutusuna nota koyarsanız suçlu olursunuz.