Uludere, raporlar ve ses kaydı
Mehmet Baransu 01 Ocak 1970
Genelkurmay Başkanlığı Askerî Savcılığı, Uludere’de bombalanan 34 kişiyle ilgili yaptığı soruşturmayı önceki hafta tamamladı. Askerî savcılığın hazırladığı rapor kamuoyuyla da paylaşıldı. Raporun özeti şuydu; “Köylüleri PKK’lı zannettik. Genelkurmay Başkanı’nın emriyle yapılan hava operasyonunda hata yaptık. Gelen istihbaratlarda grubun içinde Fehman Hüseyin olduğu söyleniyordu. Yanıldık. Sorumlu kimse olmadığı için, yargılamaya gerek yok.”
16 sayfalık rapor özetle bunu diyordu. Peki, gerçekler askerî savcılığın açıkladığı gibi miydi?
Bu köşeyi takip edenler hatırlayacaktır. Uludere olayının ilk gününden itibaren, MİT tarafından gönderilen istihbarat bilgilerine dikkat çekmiş ve köylülerin bu bilgi üzerine bombalandıklarını açıklamıştım. MİT’in beş ayrı raporunu da sizlerle paylaşmıştım.
Bu raporları paylaşmam Başbakan’ın hoşuna gitmemiş, yok böyle istihbarat bilgileri denerek, sivil ve askerî savcılığın yaptığı incelemede, Meclis’te kurulan komisyonda MİT’in raporları devlet sırrı olarak hep saklanmıştı. Çünkü hükümet, bu raporların ortaya çıkmasıyla Uludere gerçeğinin, emrini veren ‘kurulun’ ortaya çıkacağını biliyordu.
Bugün sizlerle yok denen, saklanan, yalanlanmaya çalışılan o istihbarat belgelerini ve bazı yeni bilgileri paylaşacağım. Bu belgeler kamuoyuna ilk kez yansıyor.
MİT’İN JANDARMA, EMNİYET VE TSK’YLA PAYLAŞTIĞI BİRİNCİ YAZI
27.11.2011 tarihinden MİT tarafından gönderilen yazıya göre, 26.11.2011 tarihinde oldukça güvenilir bir haber elemanından Irak’ta alınan istihbarata göre ENLEM 33,3157 ve BOYLAM 44.3922 koordinatlarından Şırnak Uludere Ortasuya mücavir Irak alanında Türkiye’ye aktarılması planlanan bir Kongre-Gel (PKK) grubunun beklediği bildirildi. MİT tarafından yazılan birinci yazıda PKK’lı grubun Uludere kırsalından Türkiye’ye geçiş yapacağı bilgisi iletilmişti. Bu tarihte bir geçiş meydana gelmediği için hava harekâtı düzenlenmedi. (Belge 1)
Ancak kısa süre sonra MİT, bu kez “Fehman Hüseyin”i yem olarak kullanmayı denedi. 21 Aralık 2011 tarihinde yeni bir istihbarat bilgisini Genelkurmay ve Emniyet’e bildirdi. Alınan istihbarata göre; Fehman Hüseyin, PKK’lı grupla hudut hattında Şırnak Uludere’ye yakın bir alanda Düğün Dağında konuşlanmış, telsiz görüşmesi yapmıştı ve kısa süre içerisinde (22 Aralık- 30 Aralık tarihleri arasında) eylem yapacaktı.
Aynı evrakta ayrıca bu bölgede faaliyet gösteren Topal Bedran- Bedirhan kod isimli Sait Tanıt’ın da askerî birlikler ve üs noktaları hakkında bilgi topladığı bilgisi MİT tarafından paylaşılmıştı. MİT bu bilgilerini Irak’ta faaliyet gösteren bir elemanına dayandırmıştı. (Hükümetin ve Başbakan’ın böyle bir istihbarat belgesi yok dediği belgeler ilk kez bu köşede yayımlanıyor.) (Belge 2)
ÜST DÜZEY MİT YETKİLİSİ: “FEHMAN HÜSEYİN SINIRI GEÇİYOR”
MİT’in askere verdiği bilgiler bununla sınırlı değildi. Bombalamanın yapıldığı gün, Uludere’de 34 Roboski köylüsünün sınırdan geçtiği sırada ise üst düzey bir MİT görevlisi TSK’yı bizzat aradı. Fehman Hüseyin’in hudut hattını geçmekte olduğunu telefonla askere bildirdi. MİT’ten gelen iki resmî istihbarat raporu ve telefon üzerine F-16’lar havalanıp, köylüleri bombaladı.
Askerî ve sivil savcılığın Uludere’yi kapatmasının nedeni işte bu raporlar, telefon görüşmesi ve bombalama emrini kimlerin verdiğinin ortaya çıkmasını istememeleriydi.
Uludere sonrası kırılma etkisi yaşandı. Anlık istihbarat paylaşımı ve sınırda PKK’lılara karşı F-16’larla hava operasyonları bıçak gibi kesildi. Devlet içerisinde birileri yaptığı oyunu kusursuz sergilemiş, aktörler de üzerlerine düşeni en iyi şekilde yerine getirmişti. Olayın kapatılmak istenmesinin nedeni ise askerî savcılığın yazdığı gibi değil, ilk kez açıkladığım bu belge ve bilgilerdi.
Hükümet ve devlet organları her ne kadar şimdilik bu olayı kapattıklarını düşünseler de MİT üst düzey yetkilisinin ses kaydının, kurulun kararının ve MİT raporlarının ortaya çıkmasından endişe ediyorlar. Çünkü emri verenler tüm çıplaklığıyla ortaya çıkacak. Eğer bu istihbarat bilgileri MİT’ten değil de Emniyet İstihbarat’tan gitseydi, Uludere kapatılmazdı. Başbakan “birilerinin İN’ine girer, Ankara’nın dehlizlerini” aydınlatırdı.
Taraf’ın ilk gün dediği gibi “Devlet ve hükümet” emriyle Uludere katliamının yapıldığı bir gün anlaşılacak. MİT raporlarının belgelerini ilk kez bugün açıkladık. Ses kaydı ve “kurulun” kararını ise muhalefet partileri (CHP-BDP) açıklamalı. Olayın üzerine giderek.