ŞİD'den sonra PKK silah bırakır mı?
Gökhan Bacık 01 Ocak 1970
PKK’nın kurduğu pusuda bir teğmen hayatını kaybetti. Gelişmeler şunu tekrar tekrar bizlere hatırlatıyor: PKK,“Türkiye’nin belirli alanlarında” veto gücünü kazanmıştır.
Yani, belirli yerlerde “PKK ne yapar? Nasıl tepki verir” diye hesap etmek zorundasınız. Çözüm sürecinin gelinen aşamasında PKK sessiz kalmakla birlikte etkisini kaybetmiş değil aksine “daha organize ve stratejik” olarak kendini yenilemiş halde.
Çözüm sürecinin temel açmazlarından birisi PKK’nın Kürt hareketi içindeki özerk ve temel belirleyici konumununküçümsenmesidir. Kürt siyasetinin sivil kanadı vardır, yan kuruluşları vardır. Bunlar doğru ancak bütün Ortadoğu denklemi içinde temel belirleyici ana yapı PKK’dır.
Son tahlilde bir çözüm için PKK’nın “razı edilmesi” gerekiyor. “Bir yerlerde çözümde anlaşalım nasıl olsa PKK buna uyar” düşüncesinin ne kadar yanlış olduğunu zamanla hep birlikte göreceğiz.
IŞİD’in çözüm sürecine etkisi nasıl olacak?
Birisi gözünü yumdu, birisi kulağının üstüne yattı, birisi güldü. Derken nur topu gibi bir IŞİD’imiz oldu.
Şimdi asıl soru şu: Ortadoğu’da Portekiz kadar toprağı yöneten ve önüne gelen “düşmanı” öldürmekten çekinmeyen ve gözünü Kürt şehirlerine dikmiş IŞİD ortada dururken PKK silah bırakır mı?
El cevap: Hayır, bırakmaz. Nefret edebilirsiniz ancak PKK’nın da bir “kurmay zekası” var. Ve bu zekanın, üstüne gelen IŞİD gibi bir realite var iken silahlarını bırakma ihtimali yoktur.
Tam aksine IŞİD gibi gelişmeler, Kürt siyasetinde “aman iyi ki silahlı gücümüz var yoksa bizi bunlar un ufak edecek” türü algılar üretiyor.
Dikkat ederseniz şunu görürsünüz; ağzını açan PKK’lı “üst düzey yönetici” lafa IŞİD ile başlıyor.
Rojava etkisi
“Çözüm süreci” Arap Baharı öncesi kurgulanmıştı. O zaman dengelerde Rojava ve Irak’ın bu hale gelip IŞİD gibi bir sıkıntı üreteceği söz konusu değildi.
Arap Baharı ile oluşan Rojava etkisi ve IŞİD sıkıntısı çözüm sürecinin nihai hedeflerinden birisi olan “PKK’nın silahsızlanması” veya “PKK’nın dağıtılması” düşüncelerine yapısal darbe vurdu.
Rojava yani Suriye Kürdistanı’nda Kürt hareketinin kendini korumak için PKK veya bunun gibi yapılara ihtiyacı var. Nitekim Türkiye’de süreçten istifa eden PKK’lıların bir süredir Rojava’da “hizmet gördüğünü” biliyoruz. Suriye’deki olaylarda birçok Kürt öldürüldü ve bu dramatik tablonun Kürt siyasetinin gelişiminde büyük etkisini Türkiye kamuoyu anlamadı.
Rojava’da yaşanan ve bazılarının boyutu katliama varan gelişmeler Kürtler’de “demek ki bize kimse yardım etmeyecek” algısını kuvvetlendirdi.
Şimdi denkleme Irak eklendi. Burada IŞİD veya başka yapılar Kürt hareketi için her an büyük tehlikeler doğuracak özellikteler.
Lafın kısası Rojava’da veya Irak’ta Kürtler’in etrafında böyle riskler olduğu sürece PKK’nın silah bırakması veya dağılması gibi düşünceler artık pek gerçekçi kabul edilemez.
Sahipsiz kalan Ezidiler’e, Türkmenler’e yapılanları gören Kürtler’in “silahlarını gömmesi” söz konusu olamaz.
Ne olur?
Bölgesel karmaşa böyle devam ettiği sürece silahları bırakmayacak olan PKK en iyi ihtimalTürkiye’de sessiz kalabilir veya Rojava gibi başka alanlara yoğunlaşabilir.
Ancak bu hiçbir şekilde Türkiye’de “bazı arazi üzerinde” PKK’nın veto gücünden vazgeçeceğianlamına gelmez.
PKK şunu çok iyi biliyor: Müzakere sürecinde masada oturan Kürt temsilcilerin gücünü onların diplomatik yetenekleri falan değil kendisi sağlıyor.
PKK şunu da çok iyi biliyor: PKK son iki yılda hükümete insanın babasının yapmayacağı bir “kıyak” yaptı. PKK iki yıldır eylemsiz. Hükümet bu “başarıyı” her seçimde, her siyasi olayda sonuna kadar bir sermaye gibi kullandı. Düşünün 2014 itibari ile hükümetin Kürt sorunu dışındaövünebileceği bir demokrasi argümanı dahi kalmadı.
Dolayısıyla şimdi PKK için hükümete “ben üzerime düşeni yaptım, hadi bakalım şimdi sen borcunu öde” deme vakti.
