Geriye kalan ‘PKK sorunu’
Mümtaz’er Türköne 01 Ocak 1970
İçerden bakarak görmeleri imkânsız: Kürt sorununun artık çözüldüğünü, geride giderek daha fazla iyot gibi açığa çıkan “PKK sorunu”nun kaldığını, bizâtihî kendilerinin büyük bir soruna dönüştüğünü en çok da PKK’lılar anlamakta zorluk çekiyorlar.
Medyaya “PKK Cizre’de özerklik ilan etti” şeklinde yansıyan hadisenin arkasında yer alan zihin dünyası bu zorluğa işaret ediyor. Murat Karayılan, “Şehirleri değil mahalleleri ele geçirin” diye talimat vermiş. “Özerklik” ve “bağımsızlık” hayalleri ile büyüyen nesiller, hâlâ Soğuk Savaş döneminde ve 70’li yıllarda yaşayan örgüt şeflerinin “kurtarılmış bölge”yi kastettiğini nerden bilsinler? Üniformalı resmî geçitler, “özerklik” lafı geçen basın açıklamaları bu yanlış anlamanın eseri olmalı. Hedef aslında Cizre’nin iki mahallesi imiş. Basın açıklamasında yer alan “Kürt halkı bu alanlarda yaşayacak ve toplumu yeniden inşa edecektir” cümlesinde “Kürt halkı” yerine “PKK”yı yerleştirdiğiniz takdirde gizli kapaklı bütün hazırlıklar, planlar ve amaç ayân-beyân anlaşılıyor. “Toplum”u inşa edecek “Kürt halkı”nı temsil eden PKK demek ki toplumdan, yani Kürtlerden ayrışıyor.
Kaynayan kazanın içinde Kürt sorununun içine geçmiş iken barış süreci, PKK sorununun -hep üste çıktığına göre- zeytinyağı gibi açığa çıkmasını sağladı. PKK bir örgüt. Kimliği, kişiliği, ideolojisi, siyaset yapma biçimi ve hiç vazgeçemediği şiddet araçları var; örgüt mantığına uygun olarak örgütsel çıkarları peşinde koşuyor. “Kürtlerle örgütün çıkarları birbiriyle çelişirse hangisi öncelik taşır?” sorusuna tereddütsüz bütün PKK’lılar “Örgüt olmadan Kürtler var olamaz” cevabını verecektir. Bu cevap aynı zamanda “PKK’lı olmayan Kürtlerin var olmasına da gerek yoktur” anlamına gelmektedir. Kobani ateşiyle aksamaya başlayan barış sürecinde işte bu öncelik kendini gösterdi. Kobani, Kürtlerin yaşadığı bir yer olarak değil, PKK’nın hakimiyetinde bir toprak parçası olduğu için önemli. Kobani düşerse PKK tekrar başladığı yere dönmüş olacak. Sıkıntı burada. Bu yüzden peşmergenin gelişine bile “kerhen” rıza gösteriyorlar. 6-7 Ekim’de Kürt olarak değil, PKK olarak var olmak istedikleri için HÜDA-PAR ile savaş başlattılar.
Artık hepimiz, Türkiye’de barışın egemen olması için öncelikle Kürtlerin sırtında ağır bir yüke dönüşen ve PKK’lıların kendi başlarına çözemeyeceği bu “PKK sorunu”na eğilmek zorundayız. PKK değişen dünyaya uyum sağlayamıyor; yeni şartlara intibak edemiyor. “Kurtarılmış bölge” konseptinin ötesine uzanamıyor. PKK tipinde gizlilik içinde iş gören, katı disiplinli ve hiyerarşik örgütler ancak kuvvetli bir “düşmanlık” ortamında varlıklarını sürdürürler. “Kurtarılmış bölgeler” bu düşman ortamda işe yarar. Barış süreci PKK’ya düşmanını kaybettirdi. Kural koyan, mahkeme kuran bir örgütün, örgütsel çıkarlarının üzerine çıkarak adalet sağlamasının ne kadar zor olduğunu 6-7 Ekim kalkışması açığa çıkardı. PKK, ilk defa aracısız şekilde kendi kurtarılmış bölgelerinde Kürtlere zulmetti. Düşman ihtiyacı, aynı zamanda örgütsel disiplini sürdürmek için de gerekli. Demokratik-meşrû siyaset alanının genişlemesi, şiddeti anlamsız hale getirirken örgütün hayâtî çıkarlarını ve varlığını sürdürebilmek için, örgüt şefleri açığı kapatacak ölçüde şiddet üretme ihtiyacı hissediyorlar. Şu sıralarda bu derin açmazlar içinde PKK’daki örgütsel iç kavganın ne kadar kızıştığını tahmin etmek çok zor değil. İç uyumunu ve dayanışmasını sürdürmekte zorlanan illegal örgütlerin doğal tepkisi her zaman amip gibi bölünerek çoğalmaktır.
Yüksekova’da üç askerimiz kalleşçe şehit edildi. Mesajın hükümete, Türk ordusuna veya genel kamuoyuna değil doğrudan PKK içindeki farklı gruplara verildiğini gözden kaçırmayalım. PKK’nın tamamen “örgütsel” nitelikli bir Kobani savaşı, bizim ise insanî bir Kobani sorunumuz var. ABD’nin PYD’ye Kobani için yaptığı silah yardımının Yüksekova’da PKK kurşunu olarak askerimize yönelip-yönelmediğinin hesabını hepimiz sormak zorundayız.
PKK sorunu ile uğraşmak, Kürt sorununu çözmekten çok farklı. Kürt sorunu için gösterilen müsamahanın binde birini bile kan dökerek çıkarlarını korumaya çalışan PKK için gösteremeyiz.