Cumhurbaşkanı ABD'ye neden gitti?
Rıza Zelyut 23 Ocak 2008
5 Kasım’da Başbakan Erdoğan, ABD Başkanı Bush ile görüştü.
Bugün de Cumhurbaşkanı Gül, Bush hazretlerine arz-ı ubudiyet eyliyor.
Peki, Türkiye’nin iki üst yöneticisinin birbiri ardınca Bush’uh huzuruna çıkmasının bir anlamı var mı?
Cevabını ben versem; belki duygusal olduğumu söylersiniz.
Gelin, bu konuda bir uzmana kulak verelim. Dünkü Akşam Gazetesi’nde, bu ziyaretle ilgili olarak Nagehan Alçı’nın, Amerika’daki etkili fikir kuruluşu CSIS’in Türkiye Direktörü Bülent Alirıza ile yaptığı konuşma yayımlandı. İşte bazı sorular ve Türkiye uzmanı Bülent Alirıza’nın cevabından bölümler:
-11 yıl sonra ilk kez bir Türk cumhurbaşkanını Washington’da göreceğiz. Zamanı gelmiş miydi?
-Evet, aradan uzun zaman geçti. Bu arada iki ülke ilişkilerinin bozulduğu dönemler oldu. Şimdi biraz düzelir gibi ama böyle bir geziyi gerçekleştirmek için özel bir sebep olması lazım. Ben o noktaya geldiğimizi sanmıyorum.
-Bu özel sebep ne olabilirdi?
-İki ay önce Başbakan, Bush ile görüştü. (…) Eğer PKK bu süre içinde tamamen bitirilmiş olsaydı, o zaman kısa süre içinde yeni bir görüşme anlamlı olurdu. Ama şimdiki gezinin (…) fazla bir faydası olacağını düşünmüyorum.
-PKK ile desteğinden ötürü ‘ABD’ye erken bir teşekkür gibi anlaşılabilir mi bu gezi?
-Evet ama, çok gecikmeli bir destek için Washington’a gidilerek teşekkür edecek pek bir şey yok. Diplomaside aceleciğe gerek yoktur. Burada biraz acele var gibi.
-Bu acele neden olabilir?
-Belli ki yeni Cumhurbaşkanı dış politikada söz sahibi olmak istiyor.Fakat etkinliğin tam anlamıyla bir koordinasyon içinde yapıldığından emin değilim. Kaldı ki Bush’un zaten yönetimde bir yılı kaldı. Hem dünyada hem ABD içinde bu kadar tartışmalı bir başkana son yılında bu kadar yakınlaşma ne fayda sağlar bilmiyorum. Gül (…) yeni seçilecek başkana gidebilirdi.
-Başbakan ve Cumhurbaşkanı arasında etkinlik konusunda bir çekişme olduğu iddia ediliyor. Bu gezi, çekişmenin bir sonucu mu?
-Olabilir… (Bu) onların (ABD) gayet işine gelen bir durum.
-Bush, görüşme ile aynı gün Ortadoğu gezisine çıkıyor. Neden buralara kadar gelmişken o bize uğramıyor da biz gidiyoruz?
-Türk diplomasisi, ‘Biz o kadar sık oraya geldik, siz de birkaç saatliğine de olsa bize gelin.’ dese yanlış olmazdı.
-Görüşme için doğru tarih ne olurdu?
-2009 şubatı olurdu bence. Seçimler yapılmış, yeni başkan koltuğuna oturmuş olurdu. Şu anda Dışişleri ve savunma bakanı düzeyinde ziyaretler daha mantıklı olurdu.
-Bush Ortadoğu gezisine neden şimdi çıkıyor?
Daha önce böyle bir gezi yapmamıştı; sırf gitmiş olmak için… (…) Büyük Ortadoğu Projesi’ni ortaya atmış ama kendi bile inanmamış. Sanırım bir tek Türkiye ciddiye alıyor bu projeyi.
-Konuşulacak konular arasında PKK ile mücadele ve hemen ardından Afganistan var.
-PKK ile mücadele deniyor; PKK’yı bitirme denilmiyor. Hemen ardından Afganistan denmesi, ‘Acaba bir alışveriş mi olacak?’ sorusunu getiriyor akla. Biz PKK konusunda destek verdik, hadi bakalım Afganistan’a yardımlarınızı artırın mı diyecek…
-Görüşme konuları arasında Irak da var…
-Sanırım ABD şunu demek istiyor: Tamam PKK’ya karşı saldırıları destekliyoruz ama oradaki istikrarı bozmadığınız sürece…
BARZANİ’Yİ DAHA İYİ KARŞILADI
Bülent Alirıza; dünya diplomasisini ve protokol kurallarını iyi bilen bir isim. Cumhurbaşkanı Gül’ün bu gezisinin Türkiye’ye hiçbir şey kazandırmayacağını söylüyor o. Üstüne üstlük de Türkiye’nin ABD karşısında küçük düşürüldüğünü alttan alta hissettiriyor.
ABD Başkanı Bush’un bizim Başbakana ne kadar nazlanarak randevu verdiği hatırlardadır. Bush, Kuzey Iraktaki aşiret reisi Barzani’yi bir devlet başkanı gibi karşılayarak Türkiye’yi ayrıca istiskal etmişti.
Maalesef; ABD’nin gözüne girme sevdası; siyasetçilerimizi olmasa bile Türkiye’yi küçük düşürüyor.
