Bahriye ÜÇOK
01 Ocak 1970
Tarihçi ve siyasetçi. 1919'da Trabzon'da doğdu. İstanbul Kandilli Kız
Lisesini bitirdi. Yüksek öğrenim Diplomasını Ankara Dil Tarih ve Coğrafya
Fakültesi Ortacağ Türk-İslam Tarihi Bölümü'nden alırken, aynı zamanda
Devlet Konservatuarı Opera bölümüne de devam etti ve bitirdi. Samsun ve
Ankara'da onbir yıl süren lise öğretmenliğinden sonra,1953 yılında Ankara
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde Öğretim Üyesi oldu. Bu Fakültenin İlk
Kadın Öğretim Üyesi'dir. 1957 yılında doktora, 1964 yılında "İslam
Devletlerinde Kadın Hükümdarlarla" adlı tezinde başarılı bulunarak
doçentliğe yükseldi ve bu fakültenin İslam Tarihi bölümüne öğretim üyesi
tayin edildi. Farsça ve Arapçayı iyi bilen Bahriye Üçok Kur-an'ı Kerim'e bağlı
kalarak İslam Dinini çağdaş, gerçekçi ve dinin özünde bulunan hoşgörüyle
yorumladı. Bu nedenle 1960'lı yıllardan itibaren tehditler almağa başladı.
Kendini güvencede hissettmediği için akademik çalışmalarına ara vermek
zorunda kaldı. 1971'de Cumhuriyet Senatosu'na kontenjan senatörü olarak
atandı. Altı yıl süre ile bu görevde çalıştı. 1977 de CHP'ye katıldı. 12 Eylül'
den sonra açılan Halkçı Parti'nin 1983'de kurucu üyesi oldu.
1984 seçimlerinde bu partiden Ordu Milletvekili olarak T.B.M.M.'sine girdi.
1986'dan itibaren SHP üyesi oldu. 1990 Eylülünde bu partinin parti meclisi
üyesi seçildi. Yaşamı boyu laik Türkiye Cumhuriyeti'nin ilkelerine bağlı
kalarak Kadın Haklarının Atatürk aydınlanması ışığı içinde savunucusu oldu.
1989 da televizyonda yapılan bir açık oturumda, "İslamda Örtünmenin
Zorunlu Olmadığını" açıklamasından sonra, gericilerin, şeriatçıların yoğun
tehditlerini almaya başladı. Yılmadı, açıklamalara her fırsatta devam etti.
Bilindiği gibi 6 Ekim 1990 günü evine gönderilen kitap paketini kapısının
önünde açmağa çalışırken içine yerleştirilen bombanın patlamasıyla yaşamını
yitirdi.
İslamdan Dönenler ve Yalancı Peygamberler, İslam Devletinde Kadın
Hükümdarlar, İslam Tarihi, Emeviler-Abbasiler ve Atatürk'ün İzinde Bir
Arpa Boyu adlı yapıtları bulunan Üçok, birçok makale ve araştırma yazısı
kaleme aldı. Aly Mazahéri'nin " Ortaçağ'da Müslümanların Günlük
Yaşayışları" adlı ilginç yapıtını da Türkçeye kazandırdı.
7 Ekim 1990 Pazar, Cumhuriyet Gazetesi'nin haberi şöyleydi :"Muammer
Aksoy, Çetin Emeç, Turan Dursun'dan sonra türbana karşı tavrı ve laikliği
savunmasıyla tanınan SHP Parti Meclisi Üyesi Bahriye Üçok da suikast
sonucu öldürüldü. İstanbul'dan Ankara Çankaya'daki evine özel bir kargo
şirketiyle yollanan kitap paketini açan Üçok, içindeki bombanın patlaması
sonucu ağır yaralandı. İki kolu ve bir bacaği kopan Üçok kaldırıldığı
hastanede ameliyata alınamadan öldü. 1978'de Malatya Belediye Başkanı
Hamit Fendoğlu da benzeri bir yöntemle öldürülmüştü. Alçakca cinayeti
"İslami Hareket" üstlendi. Gazetemizi telefonla arayarak İslami Hareket
Örgütü adına konuştuğunu bildiren bir kişi Üçok'u "tesettür konusundaki
düşünceleri yüzünden cezalandırdıklarını söyledi. Aynı kişi "İslama sınır
koyanları idam etmeyi borç bildiklerini" belirtti. Ankara Emniyet Müdürlüğü
yetkilileri Bahriye Üçok'un son zamanlarda sık sık tehdit edildiğini
bildirdiler."
"Atatürk'ün İzinde Bir Arpa Boyu", Bahriye Üçok, Cem Yayınları, 1993
kitabından iki makale yer almaktadır.
