Islahat Fermanı
01 Ocak 1970
Islahat Fermanı, 18 Şubat 1856'da yayınlanan ferman. Temel olarak Tanzîmât Fermanı hükümlerini tekrarlayan, onları açıklayan ve genişleten bir fermandır.
Islahat fermanı yabancı devletlerin hazırladığı ve Bâb-ı âlî'nin kabul etmek zorunda kaldığı bir ıslahat programıdır. İngiltere, Fransa ve Avusturya Kırım Savaşı sonlarına doğru Hristiyanlarla Müslümanlar arasındaki farklılıkların her alanda ortadan kaldırılmasını öngören bir fermanı sultanın yayımlamasını, barış için ön şart koşmuşlardı.
Paris Antlaşması görüşmeleri sürerken, müttefiklerin bu istekleri I. Abdülmecit tarafından yerine getirildi ve Islahat Fermanı ilân edildi.
Fermanın içeriği:
Hristiyanlara Bedel-i Nakdi (Bedelli askerlik) hakkı tanındı
Vergiler herkesin gelirine göre toplanacaktı.
Mahkemeler herkese açık olacak, herkes kendi inancına göre yemin edecekti.
Gayri müslimler devlet memuru olabilecekti
Gayri müslimlere kendi okul, kilise ve hastanelerini açma hakkı verilecekti.
Herkes din ve inancında özgür olacak
Hristiyanlar da il genel meclislerine seçilebilecek.
Sonuçları:
Islahat Fermanı ile azınlıklara geniş haklar vererek onları müslüman halk ile kaynaştırmak isteyen osmanlı Devleti yönetimi amacına ulaşamamıştır.